Kadının toplumsal yaşamdaki yerini vurgulayan, farklı kadın tiplerini anlatan, aşkları, sevdaları, tutkularıyla kadın duyarlığını öne çıkaran öyküler, romanlar yazıldı bugüne dek. Şiirler hiç aşksız, kadınsız olmadı.
Özellikle son yıllarda kadın yazarlarca kaleme alınan, kadının sınıfsal konumunu ortaya koyan, emekçi kadınları öne çıkaran öykülerdeki artış da gözden kaçmıyor.
Kadına odaklanan şiddet olaylarının gündemde baş sıralara yerleşmesi, kadınlarla ilgili sanatsal ve yazınsal yapıtların artışına neden olduğunu söyleyebiliriz.
İzmir’de Kadın Yazarlar Derneği, Egeli Kadın Yazarlar Platformu kadınların sorunlarını, yaşadıkları sıkıntıları, acıları gündeme taşıyan çok sayıda kitap yayımladı son yıllarda.
Bugün de masama topladım bir bölümünü. Yerimin sınırları içinde bu kitaplara kısaca değinmek istiyorum.
“Kadınların Ruh Acıları” kitabı yayımlanalı epeyce zaman oldu. İzmirli Neziher Yayınları’ndan çıkan kitapta şiddet gören, dövülen, sövülen, sürülen, kıyıma uğrayan kadınlar üzerine 32 kadın yazarın öyküleri yer alıyor. Kitabı Hülya Soyşekerci, Mine Ömer, Gültekin Emre hazırlamış.
EKYAZ (Egeli Kadın Yazarlar), “kadına yönelik ayrımcılığı sistematik biçimde yeniden üreten, onun aile ve sosyal yaşam içindeki konumunu önemsizleştiren egemen anlayışa karşı farkındalık yaratmak, yerleşik algının arındırılmasını sağlamak amacıyla” ürettiği projeler kapsamında Nisan ayında yayımlandı “Kadında Söz İzleri”.
Kanguru Yayınları’ndan çıkan ve Gülseren Mungan’ın derlediği kitapta öykü, deneme, anlatı, tiyatro oyunu, şiir dalında 20 kadın yazar atasözlerimizdeki yanlış bildiğimiz, farklı algıladığımız, gülüp geçtiğimiz, dalga geçtiğimiz kadına değgin sözler, deyimler, türküler üzerinden yazılar, öyküler, şiirler kaleme almışlar.
Kadın Yazarlar Derneği'nin dördüncü çalışması olan "Konan Göçen Kadınlar-Göç Öyküleri" kitabında, Türkiye'nin dört bir yanından 43 kadının göç öyküleri bulunuyor. Öykülerde, savaşın yengiye uğramışları olan kadınların göç yollarında yaşadıkları zorluklar, acılar, sorunlar konu ediliyor.
Sevim Korkmaz Dinç ve Sevgi Çifter’in “proje sorumlusu” olarak görev aldığı çalışmada Nilgün Eser, Emine Şimşek Emiral, Zeynep Uzunbay, Meryem Gülbudak, Müzeyyen Güler de projeye destek veren yazarlar.
Gene bir EKYAZ çalışması olan, öykü yazarı Vicdan Efe’nin derlediği “Ege’den Köyler”i de kadınların kaleminden çıkmış yazılardan oluşuyor. Ege’nin değişik kentlerinde yaşayan kadın yazarlardan Zeliha Akçagüner, Esma Zafer Ertan, Buket Başaran Akkaya, Emine Azboz, İncila Çalışkan, Sultan Su Esen, Suna Güler, Filiz Gülmez, Emel Kayın, Nevin Konuk, Güzin Oralkan, Zübeyde Seven Turan… Ege’de insan sıcaklığının “hâlâ sürmekte olduğu” çeşitli köylere gidip oradaki yaşamı anlatmışlar. Öykü tadıyla okudum.
Günyüzü Mektupları’nı da çok sevmiştim. İzmir’de Yakın Kitabevi’nin yayımladığı kitapta Mihri Hatun’dan Didem Madak’a yazılmış 24 kadın yazarın mektubu var.
Bugünün duyarlığı, algısı ile şimdi yaşamda olmayan yazın sanat insanlarına mektup yazmak da bir başka duygulanma yaşatıyor kişide.
Kadın Yazarlar Derneği kurucularından Sevim Korkmaz Dinç’in İlya Yayınları’ndan bu yılın başlarında çıkan “Toplumsal Belleğimiz, 12 Eylül Romanlarında Kadın” kitabını gördünüz mü? Dinç, feminist bakış açısıyla “12 Eylül darbesinin değişik yönlerini ele alan romanları” incelemiş. Belleğimizde yer eden cinsiyet ayrımı ve darbeye ilişkin kodları irdelemeye çalışmış.
Yerim yetseydi “Güneşi Öpmek İçin”, “Kadınlar Edebiyatla Buluşuyor” kitaplarından da söz edecektim. Bir başka zamana diyelim.