3. Kemeraltı Çalıştayı Sözcüsü Osman Gazi Oktay, “Doğa, çevre, tarih, kültürümüzü koruma, emek eksenli eylemlerin eylemcisi Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinden çalıştay ve etkinlikleri yapıyoruz” diyor.
Kemeraltı Çalıştayı’nın ilki, Doğal ve Kültürel Yaşam Sözcüsü, Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Kurucu Başkanı, birçok platformda çalışan Ahmet Tuncay Karaçorlu'nun öncülüğünde, küresel Covid-19 salgını ve İzmir depremi nedeniyle 2020 yılı Aralık ayında online katılımlarla gerçekleştirilir. Uygarlık mirasımız tarihi Kemeraltı bölgemizin korunarak yaşatılması, gelecek kuşaklara aktarabilmesi için 2024 yılı Kasım ayındaysa ikinci kez yine Karaçorlu'nun sözcülüğünde, Tarihi Kemeraltı Bölgesi Farkındalık Çalıştayı ve Etkinlikleri yapılır. Mayıs 2024'de yitirdiğimiz Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinden Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı ve Etkinlikleri ise 14-21 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinde Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı Sözcüsü ve Ulusal Eğitim Derneği Genel Başkanı Osman Gazi Oktay, “Ahmet Tuncay Karaçorlu; doğa, çevre, tarih, kültürümüzü koruma ve emek eksenli eylemlerin değişmez eylemcisiydi. Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinden çalıştayı, etkinlikleri yapıyoruz” diyor. Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinde Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı Sözcüsü ve Ulusal Eğitim Derneği Genel Başkanı Osman Gazi Oktay ile Dokuz Eylül okurları için röportaj yaptık.
Sizi kısaca tanıyalım
29 Ekim 1956’da mübadil bir ailenin çocuğu olarak Milas'ta doğdum. İlk, ortaokul ve liseyi Milas'ta tamamladım. Devrimci fikirlerle, 12 Mart sonrası gelişen devrimci dalgayla lise yıllarında tanıştım. Lise yıllarında yazdığım sosyal içerikli şiirler, okul duvar gazetesinde yayımlandı. Lise sonrası, siyasi bir partinin il yöneticiliğinde bulundum. Eğitim enstitüsüne kayıt yaptırdığım için yöneticilikten ayrıldım. 1980’de öğretmen olarak atandım. Eğitim enstitüsünde öğrenciyken yaptığım bir afişleme nedeniyle aldığım cezayı infaz ettim. 9 yıl özel okullarda öğretmenlik yaptım. Özel okullarda öğretmen maaşlarının, devletin öğretmene verdiği maaşa yakınlaşması nedeniyle devlete geçmeyi uygun gördüm. Anadolu Üniversitesi'nde lisansımı tamamladım. Öğretmen sendikalarının kuruluşu döneminde, özel okul öğretmenlerinin de sendikalı olması için Türk İş'e bağlı sendika yetkilileriyle görüşmeler yaptım. Sendikacıların olaya sıcak bakmamaları nedeniyle görüşmeler sona erdi. Özel okul öğretmenlerinin sendikalı olma hakkı olmadığından, MEB'de öğretmenliğe başlayınca sendikaya üye oldum. O zaman Eğitim İş ve Eğit Sen'in birleşmesi yönünde tavır koydum. Birleşme toplantılarına katıldım. Belediye kooperatifi diye açıklanan S.S. İzmir İzkent Konut Yapı Kooperatifi, iki yılda bitireceğim diye bizi ortak yaptı. Beş yıl geçtiği halde kaba inşaatını bitiremediği için muhalaefet yaparak yönetimi devir aldık. Kalan inşaatları bir yıl gibi sürede bitirerek, ortaklara o dönemki değerle 50 milyar gibi bir parayı iade ettik. Tasfiye edilinceye kadar bu kooperatifin başkanlığını yürüttüm.Turist rehberliği sınavlarına girerek kokartlı rehber oldum. 2000 yılında birleşerek Eğitim Sen adını alan öğretmen sendikasının İzmir 1 No'lu Şube başkanlığını yürüttüm. Şubeyi en çok üyeye sahip 2. sendika haline getirdik. Sendikal mücadelenin, sınıf ve kitle sendikacılığından koptuğunu görünce yönetimden ayrılıp üye düzeyinde çalışmayı uygun gördüm. Ulusal Eğitim Derneği İzmir Şubesi’ne üye oldum. Genel Başkan Zeki Sarıhan ve İzmir Şube Başkanı Hasan Özlemin Yılmaz'ın ısrarıyla yapılan genel kurulda şube başkanlığına seçildim. 4 dönem şube başkanlığı yaptıktan sonra genel merkezin derneği kapatmak istemesi üzerine, İzmir Şube olarak genel merkez yönetimine talip olduk ve genel merkezi İzmir'e taşıdık. İzmir şubemizi kapatmadık. Halen, Ulusal Eğitim Derneği Genel Başkanlığı görevini yürütmekteyim. 1 Kasım 2021 tarihinde 20 yıl görev yaptığım Namık Kemal Lisesi'nden emekli oldum. Tarih öğretmeni Kazım Çavdar'ın 1971-1972 Eğitim Öğretim Yılı'nda okul öğrencilerine, ''Yaşayan Gazilerle Röpotaj'' dönem ödevini kendisi yayımlanmak üzere dosyalamış. Ömrü basmaya yetmemiş. Derleyip, Öğretmen Dünyası yayınlarından çıkmasını sağladım.
Ahmet Tuncay Karaçorlu ile Kemeraltı Çalıştayı çalışmalarınız ilk ne zaman başladı? Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda böyle bir çalıştay ve etkinlikler neden yapılıyor?
Ahmet Tuncay Karaçorlu bir gün bana, İzmir Kemeraltı'na AVM yapılmasının planlandığını, bu nedenle; Kemeraltı Çarşısı'nın tarihi dokusunun korunması ve gelecek nesillere aktarılması için platform benzeri bir yapılanma yaratılması fikrini açtı. Haklı olduğunu anladım. Salgın döneminde olması nedeniyle kapalı alan toplantıları mümkün olmadığından çevrimiçi yapılmasına karar verdik. İlgili kişi, kurum ve kuruluşlarla görüşmeler yaparak örgütlemeyi tamamladık. 10,11,12 Aralık 2020 tarihlerinde akşam 20.00 ile 22.00 saatleri arasında söyleşiler düzenledik. 2. Kemeraltı Çalıştayı'nı 7, 8, 9 Kasım 2024 tarihlerinde Bıçakcıoğlu Han, Akdeniz Akademisi, İzmir Milli Kütüphane ve Nâzım Hikmet Kültür Merkezi-İzmir salonlarında gerçekleştirdik. Çalıştayımız, Kemeraltı farkındalığı yaratmak, Kemeraltı'nın mevcut yapısının korunması, yapılan tahribatların önlenmesi, yıkılmaya yüz tutmuş binaların kurtarılması ve kar amacından başka bir şey görmeyen ticari yapılara karşı duracak bir yapılanmanın yaratılması amacıyla yapılıyor.
Doğal ve Kültürel Yaşam Sözcüsü, Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Kurucu Başkanı Ahmet Tuncay Karaçorlu’yu sizden dinleyelim. Nasıl tanıştınız?
Ahmet Tuncay Karaçorlu ile sendika başkanlığı yaptığımız süreçte tanıştık. O dönemde kitlesel eylemler gerçekleştirmek amacıyla demokratik kitle örgütlerini, sendikaları, odaları ve siyasi partileri ziyaret ediyorduk. Tuncay; doğa, çevre, tarih ve kültürümüzü koruma ve emek eksenli eylemlerin değişmez eylemcisiydi. Dostluğumuz TÜYAP kitap fuarları sürecinde daha da pekişti. Fuar boyunca birbirimizle bolca vakit geçirerek birbirimizi daha iyi tanıdık. Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi'ne katılmamı teklif etti. O günden sonra Birlikte Kemeraltı Çalıştayı, Ulusal Tarım Çalıştayı ve Ulusal Emek Çalıştayı'nı birlikte düzenledik, Aliağa Müze Binası'nın korunup müze olarak faaliyet yürütmesi, Karşıyaka Gar Binası'nın kültür ve sanat alanı olarak kullanılması için birlikte mücadele ettik. En son İzmir Kültürpark'ta Nisan ayı içerisinde düzenlenen kitap fuarında, belediyeden ücretsiz stant almasını kendisinden rica ettiğimde, açılıştan bir önceki gün yetkililerle yaptığı görüşmelerle sorunu çözdü. İyi de yaptı, 10 gün boyunca bu alanı Ulusal Eğitim Derneği, Doğal ve Külterel Yaşam Girişimi Stant'ı olarak paylaştık. Bastırdığı şiir kitabını, dostlarına imzalama mutluluğunu yaşadı. Parayla hiç işi olmadı. Yaşamını sürdürmek için restorasyon çalışmaları yaptı. Emekli olma hakkını elde etti ama fazla sürmedi. Vejetaryen olarak yaşamını sürdürdü, ayakkabı ve kemerinin bile deri olmamasına dikkat ederdi. Çocukları ve hayvanları çok severdi. Yakınlarının bir çocuğu günde birkaç kez onu arardı. Annesi çocuğun rahatsız ettiğini düşünerek özürler dilerdi. O ise rahatsız olmak bir yana onun aramasından mutlu olduğunu söylerdi. Ölümünden birkaç hafta önce çocuğu görmek için İstanbul'a gitti. Yitirdiği büyüklerini önemserdi. Onlar için çeşme hayratı yaptırmaya Mardin'e gitti. Devrimci ilkeleri içselleştirdiği için riyakar davranmaz, ilkerinden asla taviz vermez, kararlı ve yılmaz bir şekilde bir devrimci gibi yaşamaya çalışırdı.
Sizce Kemeraltı’nın sorunları nelerdir ve hayalinizdeki Kemeraltı’yı anlatır mısınız? Binalar korunamamaktadır. Yıkımlarına seyirci kalınmakta, hatta otopark olarak kullananların insafına bırakılmaktadır. Dükkan tentelerinin kapatılmaması nedeniyle yangın söndürme araçlarının girişi engellenmektedir. Bu durum Kemeraltı'nın tümden yok olmasına neden olur. Konulan Yasa, yönetmelik ve yönergeler uygulanmamaktadır. Yöneticiler, İzmir'in geleceği için ne kadar önemli bir alan olduğunun farkında olmadığı için gereken ilgiyi göstermemektedir.
Dünyada eşi benzeri olmayan, 270 hektarlık bir alanı kapsayan, İzmir'in ticaret ve turizm merkezi olmasını sağlayacak bir alan akşam 18.00'den sonra karanlığa terk edilmektedir. Altyapı ve restorasyon çalışmaları İzmir Büyükşehir Belediyesi başlatılmış olsa da durma noktasına gelmiştir. İlgili bakanlıkların bugüne kadar bir projesine tanık olunmamıştır. Salepçioğlu İşhanı için bir ihale yapıldığını duyduk. Aydınlatma yetersizdir. Eskiden var olan sinema, tiyatrolar ve meyhaneler kapanmıştır. Onu çekim merkezi haline getirecek kültür sanat etkinlikleri ve atölye çalışmaları için mekanlar sağlanmalı, geceleri ona sahip çıkacak insanlar için konutlar ve güzel sanatlar öğrencileri için yurtlar ve hatta eğitim öğretim kurumları açılmalıdır. Kemeraltı'nı eğlence mekanlarıyla birlikte 24 saat hizmet verecek bir konuma getirmelidir. İzmir dışından veya yurt dışından gelenlerin ilk ziyaret ettiği ve zamanlarının çoğunu geçirmek için can attıkları bir kemeraltı hayalimdir.
Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinden Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı ve
Etkinlikleri programı hakkında bilgi verir misiniz?
Ahmet Tuncay Karaçorlu İzinde Geçmişten Geleceğe 3. Kemeraltı Çalıştayı'nı, Minyatür Sanatçısı Arya Kamalı'nın çalıştaya yetiştirmek için büyük emek verdiği Arya Kamalı Uluslararası Kültür Sanat Merkezi'nde yapacağız. 17, 18, 19, 20, 21 Mayıs 2025 tarihleri arasında yapılacak çalıştaya tüm İzmirlileri bekliyoruz. Sergi, şiir, söyleşi, atölye çalışmaları ve tiyatro oyunlarından meydana gelecek olan çalıştay ücretsizdir. Bu programın ortaya çıkması için konuşmacılarla bire bir görüşen, görsellerini hazırlayan, büyük emek vererek sekreterya görevini başarıyla yürüten Neslihan Perşembe Kulakoğlu ve Hasan Kulakoğlu çiftine, Tüm etkinliklerin aynı binada olması için kültür merkezini insan üstü bir gayretle hazırlayan Arya Kamalı'ya ve tüm tertip komitesi üyelerine ve bileşenlerine teşekkür ederim.
AHMET TUNCAY KARAÇORLU İZİNDEN GEÇMİŞTEN GELECEĞE
3. KEMERALTI ÇALIŞTAYI VE ETKİNLİKLERİ PROGRAMI
14 Mayıs 2025 Çarşamba
Saat: 16.00
Sergi Açılışı / “İzmir'in Tarihi Kalbi Kemeraltı”
Açılış konuşması: Arya Kamalı, Minyatür Sanatçısı, Serginin Küratörü
Prof. Dr. Eser Öztaşçı Gültekin, Restoratör Mimar - Sanat Tarihçi
Osman Gazi Oktay, 3. Kemeraltı Çalıştayı Sözcüsü
Sergi 14 Mayıs-22 Mayıs 2025 tarihleri arasında gezilebilecek.
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi*, 1. ve 2. Kat
17 Mayıs 2025 Cumartesi
Saat: 11.00
Çalıştay ve Etkinlikler Açılış Konuşmaları
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
Konuşmacılar:
Osman Gazi Oktay, 3. Kemeraltı Çalıştayı Sözcüsü
Semih Girgin, Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı
Nilüfer Çınarlı Mutlu, Konak Belediye Başkanı
Cemil Tugay, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı
Saat: 13.30-15.30
Söyleşi / “Kemeraltı’nın Tarihi Mekanları”
Konuşmacılar:
“Helenistik ve Roma Döneminde Kemeraltı” Prof. Dr. Akın Ersoy, Arkeolog ve Smyrna Antik Kenti Kazı Başkanı
“Kemeraltı Hanları” Prof. Dr. Bozkurt Ersoy, Sanat Tarihçi
“Kemeraltı Hamamları” Prof. Dr. Harun Ürer, Sanat Tarihçi
“Kemeraltı Hazireleri” Dr. Ertan Daş, Sanat Tarihçi
“Kemeraltı Mahalleleri” Dr. Erkan Serçe, Tarihçi
“Geleceğe Miras Bir Mekan Öyküsü; Tarihi Merkeze Basmane’den Bakmak” Hasan Topal, Mimar, Mimarlar Odası İzmir Şubesi Eski Başkanı
Yönlendirici: Prof. Dr. Eser Öztaşçı Gültekin, Restoratör Mimar - Sanat Tarihçi
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 3. Kat
Saat: 16.00-17.00
Söyleşi / “Kemeraltı Muayenehaneleri”
Konuşmacılar:
Ali Rıza Sanul, Uzman Doktor- Efemera Kolleksiyoneri
“İlk Ordotontistimiz Ayşe Mayda” Ender Uyguç, Araştırmacı-Yazar
Yönlendirici: Hasan Kulakoğlu, Doktor-Yazar
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
Saat: 19.00
Belgesel Gösterimi / “Doğal ve Kültürel Yaşam Efesi-Ahmet Tuncay Karaçorlu”
Konuşmacılar: Neslihan Perşembe Kulakoğlu, Gazeteci-Yazar
Hasan Kulakoğlu, Doktor-Yazar
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
18 Mayıs 2025 Pazar
Saat: 11.00-12.00
Söyleşi / “Kemeraltı ve İzmir Mutfağı”
Konuşmacılar: Nejat Yentürk, Araştırmacı-Yazar-Koleksiyoncu
Yönlendirici: Hasan Kulakoğlu, Doktor-Yazar
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
Saat: 13.00-14.00
“Esat Erçetingöz’ün Objektifinden Şükran Oteli”
Slaytlar Eşliğinde Sunum ve Söyleşi
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
Saat: 15.00-16.00
Söyleşi / “Kemeraltı Gazeteleri”
Konuşmacılar:
Efdal Sevinçli, Araştırmacı-Yazar
Esat Erçetingöz, Gazeteci-Foto Muhabiri, İGC Yönetim Kurulu Üyesi
Yönlendirici: Atilla Köprülüoğlu, Gazeteci-Yazar
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
Saat: 17.00-18.30
Söyleşi / Ekmeğim, Yolum Kemeraltı
Konuşmacılar:
"Kemeraltı'nda Tarih Boyunca Ticaret ve Zanaatın Dönüşümü"
Dr. Nuri Erkin Başer, İktisatçı-Araştırmacı
"Kemeraltı Yanılsamaları” Hakan Taşkıran, Tepekule Kitaplığı, Yerel Tarih Araştırmacısı
"Kemeraltı'nda Kaybolmak" Talat Ulusoy Mimar, Araştırmacı,Yazar
"Tarihî Kemeraltı Yaya Ulaşımı ve Erişebilirlik" Özlem Şenyol,
Yaya Derneği Başkanı, Şehir Plancısı
Yönlendirici: Mete Hüsünbeyi, Mülkiyeliler Birliği İzmir Şubesi
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
Saat: 20.00-21.30
Şiir Etkinliği / “Kemeraltı’ya Girmeden Önce”
Bu etkinlikte şairler: Mazhar Alphan, Hatice Eğilmez Kaya, Oğuz Tümbaş, Semiha Taş Özenç, Erkan Karakiraz, Ayşen Deniz, Selami Şimşek, Tuğçe Yerdelen. Ahmet Tuncay Karaçorlu’nun “Topraklarımızda Dört Mevsim Sürsün Diye” adlı şiir kitabının izinden...
Konuşmacılar:
Yunus Bekir Yurdakul, Gazeteci-Eğitmen-Yazar
Altay Ömer Erdoğan, Eğitimci-Yazar-Şair
Yönlendirici: Ali Özpalanlar, Emekli Türkçe Öğretmeni, Şair, Yazar, Fotoğraf Sanatçısı
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
19 Mayıs 2025 Pazartesi
Saat: 11.00-11.30
Söyleşi / Samsun’dan Doğan Güneşin İzmir’e Yansımaları
Konuşmacı: Osman Gazi Oktay, Ulusal Eğitim Derneği Başkanı
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
Saat: 12.30-13.30
Söyleşi / Kemeraltı Eczaneleri
İlac, Kozmetik, Kolonya İmalathaneleri, Medikalcileri ve Günümüze Uzanan Kolonya Müzesi ve Sağlık Müzesi Çalışmaları
Konuşmacılar:
Sami Şen, Eczacı
İbrahim Yüncü, Eczacı
Yönlendirici ve Konuşmacı: Enver Olgunsoy, Eczacı-Bilim ve İş İnsanı
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, Kat 1
Saat: 14.30-15.30
Tiyatro / Çocuk Oyunu / Kemeraltı Masalı
Kemal Aygen, Oyuncu
Yer: Sekizde Sahne**
Saat: 14.30-15.30
Söyleşi / Kortejolar (Aile Evleri) Havralar
Konuşmacılar:
Alaattin Gürırmak, Gazeteci-Yazar
Yönlendirici ve konuşmacı Nesim Bencoya, İzmir Yahudi Kültür Mirası Projesi Koordinatörü
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
Saat 16.30-17.30
Ali Özpalanlar’ın Objektifinden Kemeraltı Fotoğrafları / Slaytlar Eşliğinde Sunum ve Söyleşi
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 2. Kat
Saat: 18.30-20.00
Söyleşi / Tarihten Bugüne Kemeraltı’nda Temaşa
Konuşmacı:
Yusuf Köksal, Tiyatro Oyuncusu
Yönlendirici: Kemal Aygen, Tiyatro Oyuncusu
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
20 Mayıs 2025 Salı
Saat: 13.00 – 17.00
Gezi / Eğitimci-Yazar-Şair Hidayet Karakuş’un Kemeraltı’da geçen romanı “Şeytan Minareleri” doğrultusunda kendisinin rehberliğinde roman karaketerleri çerçevesinde Kemeraltı Gezisi
Yer: Kemeraltı. Geziye, Kemeraltı’na girmeden yer alan İş Bankası Yayınları önünde toplanılarak başlanacak.)
21 Mayıs 2025 Çarşamba
Saat: 12.30-13.30
Söyleşi / İkinci Beyler Sanat Sokağı’ndan, Sanat Şehri İzmir’e
Konuşmacı: Arya Kamalı, Minyatür Sanatçısı
Yönlendirici: Neslihan Perşembe Kulakoğlu, Gazeteci-Yazar
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi, 1. Kat
Atölyeler
Saat: 14.00 – 18.00
Kemeraltı Atölyeleri
1. Atölye: Esnaf Gözüyle Kemeraltı
2. Atölye: Doğal ve Kültürel Miras Kemeraltı
3. Atölye: Kemeraltı’nın Korunması
4. Atölye Kemeraltı’nın Geleceği
Yer: Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi
* Arya Kamalı Uluslararası Kültür ve Sanat Merkezi Adresi: 848. Sk. No:43, Konak- İzmir (Kemeraltı 2. Beyler)
**Sekizde Sahne Adresi: Dr. Faik Muhittin Adam Cd. No:13, Konak- İzmir (Kemeraltı)
