GÜNCEL BİLGİLER
TÜRKİYE
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Afrika 5. İş ve Ekonomi Forumu'nda konuştu. Erdoğan, “Hızla büyüyen ekonomisiyle, üç kıtanın tam merkezindeki coğrafi konumuyla Türkiye’nin kapısı her yatırımcıya, her girişimciye ardına kadar açıktır. Devletimizin tüm kurumları, bakanlıklarımız, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ajansı, ülkemize yatırım yapmak isteyen herkese yardım etmeye hazırdır.” açıklamasında bulundu.
“G-20 üyesi olarak cari fiyatlarla dünyanın en büyük 17’nci ekonomisiyiz. Bu yıl inşallah 11’inci sıraya yükseleceğiz.” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, diğer gelişme rakamlarını da verdi:
23 yılda yıllık ortalama yüzde 5,4 oranında büyüme kaydettik. Milli gelirimizi 2024 yılında 1,5 trilyon dolar sınırına getirdik. Kişi başına düşen milli gelirimiz 2024 yılında 14 bin 751 dolara ulaştı. 2025 yılı ikinci çeyreğinde ise 17 bin dolara yaklaştı. Merkez Bankası rezervimiz bugün 189,7 milyar dolar. İhracatımız 270 milyar doları zorluyor. Turist sayımız 56 milyon 270 bine, turizm gelirimizi ise 61 milyar doların üzerine çıkardık. Motorlu kara taşıtı sayısı 33 milyonu buldu. Bina sayımız 26 milyona ulaştı, havalimanı sayımız 58’e yükseldi. Eğitimde derslik sayımız 615 bini geçti, üniversite sayımız 308’e ulaştı. Sağlıkta yatak sayımızı 271 bine çıkardık. Şehir hastaneleri adını verdiğimiz 25 adet modern sağlık kampüsünü milletimizin hizmetine sunduk.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “İsrail’in kötü sicili dolayısıyla tedbiri ve temkini elden bırakmıyoruz. Gazze’nin süratle yaralarını sarmaya ve yeniden ayağa kalkmaya ihtiyacı var.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Gazzeli mazlumların yükünü azaltan her çaba bizim için değerlidir. Bunu sadece ‘ateşkes imzaladılar’ diyerek küçümsemek kimsenin haddi de hakkı da değildir.” ifadelerini kullandı.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Terörsüz Türkiye sürecine ilişkin, “Bu sefer ya biz başaracağız ya da emperyalistler başaracak. Mutlaka başaracağız. Türkiye olarak birlik içerisinde yolumuza devam edeceğiz.” dedi.
Bütçe Kanunu teklifi TBMM’ye sunuldu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Alman mevkidaşı Johann David Wadephul ile basın toplantısı düzenledi.
Fidan, “AB ilişkileri ve ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel konuları da görüştük. Bunların başında güncel olarak Gazze konusu gelmektedir. Taraf olarak, Gazze’deki ateşkesin devamının ve insani yardımların kesintisiz olarak sürmesinin, sorunun ve savaşın kalıcı olarak durmasını sağlamak için önem taşıdığını teyit ettik. Gazze’de oluşturulan barış ikliminin ve ateşkesin bozulmaması gerektiğini, bu konuda atılması gereken adımların ve uluslararası iş birliğinin önemini de meslektaşımızla paylaştık.” dedi.
Dışişleri Bakanı Fidan: “Türkiye, Gazze’ye nefes, Filistin’e umut olmaya devam edecektir. Gazze’nin yeniden imarına yönelik çabalara da aktif destek vermeyi sürdüreceğiz. Gazze’de yükselecek her bina insanlığın ortak vicdanının eseri olacaktır. Henüz yolun çok başındayız. Nihai amacımız iki devletli çözümün hayata geçirilmesi ve tüm acılara rağmen barış ve refahın hâkim olacağı bir Orta Doğu kurmaktır.”
Ankara’ya gelmeden önce bir açıklama yapan Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, “Barış planının destekçilerinden biri ve Hamas üzerinde baskı yapmaya devam etmesini beklediğimiz bir ülke olarak Türkiye’ye büyük sorumluluk düşmektedir.” dedi.
Rusya'nın savaş kasasının gelirlerini daha hızlı kurutmak gerektiğini kaydeden Wadephul, Türkiye’den bu konudaki beklentilerine işaret ederek, “Montrö Sözleşmesi’nin koruyucusu olarak Türkiye, Karadeniz’e erişim konusunda da doğrudan sorumluluk sahibidir. İstanbul ayrıca müzakerelerin yapılabileceği önemli bir yerdir.” ifadelerini kullandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Afrika Ortaklık Politikası doğrultusunda Türkiye’nin yaklaşık 20 Afrika ülkesiyle enerji ve madencilik iş birliği anlaşması imzaladığını belirtti.
ABD
Trump: “Putin’le Zelenskiy hiç anlaşamıyor, bu utanç verici.”
Trump: “Budapeşte’deki görüşme muhtemelen ikili görüşme olacak.”
Trump: “Putin ile Zelenskiy ilişkisi sorunlu. Biz bu savaşı bitireceğiz. Nobel Barış Ödülü umurumda değil, biz bu savaşı bitireceğiz.”
Trump: “Tomahawk konusunu Zelenskiy ile bugün görüşeceğiz. Tomahawk füzelerine ihtiyaç kalmadan umarım savaşı bitirebiliriz. On binlerce insanın hayatını kurtardım, bu dokuzuncu olacak. Putin de savaşın bitmesini istiyor.”
ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı görüşmenin “ilginç” ve “samimi” geçtiğini belirterek, “Artık öldürmeyi bırakıp bir anlaşma yapma zamanının geldiğini söyledim.” değerlendirmesini yaptı.
Trump açıklamasında, Ukrayna-Rusya savaşında çok insanın hayatını kaybettiğinin altını çizerek, “Başkan Zelenski de savaşın bitmesini istiyor, burada halletmeliyiz.” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, Merkezi İstihbarat Teşkilatı’na (CIA) Venezuela’da gizli operasyonlar yürütme yetkisi verdiğini kabul ederek şöyle dedi: “İki sebepten dolayı yetki verdim. Birincisi, hapishanelerini Amerika Birleşik Devletleri’ne boşalttılar. Diğer şey ise uyuşturucular. Venezuela’dan çok sayıda uyuşturucu geliyor ve bu uyuşturucuların çoğu deniz yoluyla geliyor.”
ABD Başkanı Donald Trump, “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de yapacağımız görüşme iki hafta içinde olabilir.” dedi.
“Obama kefen verdi, ben silah verdim. Savaşı bitirmede başarılı olacağız.”
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile iki hafta içinde Budapeşte’de bir araya gelebileceğini açıkladı. Trump, “Zelenskiy ile görüştükten sonra karar vereceğiz.” dedi. Gündem ise Rusya-Ukrayna savaşı ve küresel güvenlik.
ABD Başkanı Donald Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile birkaç hafta içinde görüşeceğini belirterek, “Her iki taraf için de iyi olacak bir anlaşma yapacağımızı düşünüyorum.” dedi.
ABD Güney Komutanı Amiral Alvin Holsey, Karayipler’de yürütülen tartışmalı operasyonların ortasında görevinden ayrıldı. Pentagon’daki istifanın, Trump yönetiminin Venezuela’ya yönelik askeri planları ve içerideki komuta krizinin yeni bir yansıması olduğu ileri sürülüyor.
ABD’nin eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton hakkında, gizli bilgileri yasa dışı şekilde sakladığı ve paylaştığı gerekçesiyle 18 suçlamadan iddianame hazırlandı. FBI’ın ağustosta Maryland’deki evinde yaptığı aramada elektronik cihazlara ve belgelere el konulmuştu.
KIBRIS
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) 19 Ekim Pazar günü cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs’ta adil ve kalıcı bir çözümün egemen eşit ve uluslararası statüsü teyit edilmiş iki devletin varlığından geçtiğini belirterek, “Tel Aviv ve Atina beni ülkenin başında görmek istemiyor. Çünkü ben onlara karşı Türkiye ile birlikte dik duruş sergiliyorum. Onların oyunlarını bozuyorum. Beni neden istesinler?” değerlendirmesinde bulundu.
UKRAYNA
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da bir araya geldi.
Zelenskiy, “Tomahawk’larla ilgili açıklama yapmama kararı aldık.” dedi.
Zelenskiy, “Rusya Devlet Başkanı’nı zorla müzakere masasına oturtmalıyız. Ateşkese ihtiyacımız var.” dedi.
Zelenskiy: “Trump’ın bu savaşı bitirme şansı çok yüksek. Umarım Ukrayna için de barışı elde ederiz.”
Trump’ın elindeki “Tomahawk kartı”yla yeni bir güç oyununa dönüştü. ABD Başkanı bir yandan Putin’le barış görüşmelerini ilerletmeye çalışırken, diğer yandan Ukrayna’ya Rusya’nın kalbine kadar ulaşabilecek füzeleri verip vermemeyi tartıyor.
RUSYA
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara arasında Moskova'da gerçekleşen görüşmenin ardından Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, eski Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın Suriye'ye iade edilip edilmeyeceğine dair soruya,
“Böyle bir bilgi duymadım. Hayır, böyle bir şey olmadı. Bu bilginin nereden çıktığını bilmiyorum.” ifadelerini kullandı.
Kremlin, Putin-Trump zirvesi ile ilgili açıklama yaparak, “İki hafta içinde ya da daha geç olabilir. Kremlin hiçbir şeyin ertelenmemesi anlayışını koruyor.” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Donald Trump ile yapacağı zirve öncesinde Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Putin, Trump’la yaptığı telefon görüşmesi hakkında Orban’a bilgi verdi. Putin ayrıca Budapeşte'de düzenlenmesi planlanan Rusya-ABD zirvesinin, Ukrayna krizine barışçıl çözüm arayışında kritik rol oynayabileceğini belirtti.
FİLİSTİN
Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, “İsrailli esirlere ait bazı cesetler, işgalci İsrail'in bombardımanları sonucu yıkılan tünellerde ve binaların enkazı altında kaldı. Bu gecikme, İsrail'in Gazze'ye kurtarma ekipmanlarının girişine izin vermemesinden kaynaklanıyor.” denildi.
Hamas, bazı cesetlere ulaşmanın zorluğundan ve aramaların sürdüğünden bahsederken, İsrail saha şartlarını yok sayarak baskıdan vazgeçmiyor.
Amerikan yetkililer, cesetlerin aranması konusunda Türkiye'nin rolüne de değindi. Buna göre Türkiye'nin, deprem bölgelerindeki arama-kurtarma tecrübelerine dayanarak, ceset çıkarma konusunda uzmanlaşmış 80 kişilik bir ekip önerdiği açıklandı. Önerinin kabul gördüğü, söz konusu ekibin ise henüz Gazze'ye giriş yapmadığı belirtildi.
İSRAİL
Hamas, İsrail'e teslim edeceği rehinelerin cansız bedenlerinin Gazze'deki enkazların altından çıkarılması için yardım talebinde bulundu. Hamas'ın bu talebine Türkiye, 81 kişilik AFAD ekibi göndererek yanıt verdi. Ancak İsrail medyası, dün AFAD ekibinin Gazze'ye girişine izin verilmediğini duyurdu.
İsrail, Çarşamba gününden itibaren Gazze’ye yalnızca 300 yardım tırının girmesine izin verileceğini BM’ye bildirdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas öncülüğünde gerçekleştirilen saldırının kurbanları için düzenlenen anma töreninde yaptığı konuşmada, halen Gazze'de bulunan ölü rehinelerin geri getirilmesini sağlamaya kararlı olduğunu ve ülkenin “terörizmle tüm gücüyle mücadele etmeye devam edeceğini” söyledi.
İRAN
İran devlet televizyonuna göre Ali Laricani, Rusya'nın başkenti Moskova'ya gitti. Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşen Laricani'nin, İran lideri Hamaney'in mesajını kendisine ilettiği bildirildi.
MISIR
Mısır Dışişleri Bakanı Abdulati, Gazze'yi yönetecek 15 Filistinli teknokratın eğitimlerinin tamamlandığını duyurdu. Abdulati, söz konusu teknokratların Filistin Yönetimi tarafından onaylandığını ancak İsrail'in bu 15 kişiyi araştırdığını, istihbarat çalışmasının bitmediğini açıkladı.
PAKİSTAN
Pakistan'ın, Afganistan'ın Kandahar eyaletinin Spin Boldak bölgesine düzenlediği hava saldırılarında 40 kişinin öldüğü, 170 kişinin yaralandığı bildirildi.
Pakistanlı güvenlik yetkilileri, Afganistan sınırı yakınlarında bir intihar saldırısı düzenlendiğini ve 7 Pakistan askerinin hayatını kaybettiğini duyurdu. İki ülke arasında ateşkes ilan edilmişti.
VENEZUELA
Venezuela Devlet Başkanı Yardımcısı Delcy Rodriguez, ABD'nin askeri tehditlerinin ülkenin petrol rezervlerine yönelik olduğunu belirterek, bu durumun küresel enerji sektörü için ciddi sonuçlar doğurabileceğini vurguladı.
ENDONEZYA
Endonezya Volkanoloji ve Jeolojik Afet Azaltma Merkezi, Doğu Nusa Tenggara eyaletinin Doğu Flores bölgesindeki Lewotobi Laki-Laki Yanardağı'nda sabah saatlerinde patlama meydana geldiğini açıkladı. Patlamaların ardından dün üçüncü seviyedeki alarm durumunun en yüksek seviyeye çıkarıldığı kaydedildi. Bölge sakinlerine, yanardağa yaklaşmamaları ve maske takmaları çağrısında bulunuldu.
KENYA
Hindistan gezisinde hayatını kaybeden Kenya'nın eski başbakanı ve muhalefet lideri Raila Odinga için Nairobi'de cenaze töreni düzenlendi. Törene katılanlar ile güvenlik güçleri arasında arbede yaşandı. Silah seslerinin duyulduğu olayda 4 kişi öldü.
SİYASİ PARTİLER
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, “İnfaz paketini ayrı bir başlıkta sadece infaz düzenlemesi olarak ele almakta fayda var. Milletvekili arkadaşlarımız çalışmalarına devam ediyor. Neticelendiğinde gündemimize alacağız.” dedi.
EKONOMİ
Merkez Bankası'nın açıkladığı piyasa katılımcıları anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 29,86’dan yüzde 31,77’ye yükseldi. Yıl sonu dolar/TL tahmini 43,56 TL’ye geriledi.
ADLİ SORGULAMA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) suç duyurusu sonrası Bankalararası Kart Merkezi’ne (BKM) operasyon düzenlendiği bildirildi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Merkez Bankası'nın hissedarı olduğu BKM tarafından yürütülen iki büyük ihalede ciddi usulsüzlükler tespit etti. Bu ihalelerde kamu zararının 100 milyon TL’yi aştığı belirtildi.
10 Ekim'de düzenlenen operasyon sonrası MB eski Başkan Yardımcısı ve yardımcısı dâhil yedi kişinin tutuklandığı bildirildi.
Operasyon sonrası MB Başkan Yardımcısı Emrah Şener, eski BKM Genel Müdürü Baran Aytaş ve yardımcısı Bora Koç dâhil yedi kişinin 13 Ekim'de tutuklandığı bildirildi.
Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında suç örgütüne yönelik operasyon düzenlendi. İstanbul merkezli 4 ilde düzenlenen eş zamanlı operasyonda 32 şüpheli gözaltına alındı.
İstanbul merkezli 5 ilde, elebaşılığını yurt dışında firari olan “Piro” kod adlı U.Ş.’nin yaptığı silahlı suç örgütüne yönelik eş zamanlı operasyonlarda 32 şüpheli gözaltına alındı.
İstanbul'da göçmen kaçakçılığı operasyonu gerçekleştirildi. Yakalanan şüphelilerin, kiralayıp yedek anahtarını çıkardıkları araçları teslim ettikten sonra gizlice alarak göçmen kaçakçılığı yaptıkları, taşıtı olaydan sonra yerine koydukları tespit edildi.
Belirlenen adreslere eş zamanlı operasyon düzenleyen ekipler, 15 şüpheliyi gözaltına aldı. Suçtan elde edildiği değerlendirilen 13 araç, 5 daire ile şahıs ve şirket banka hesaplarına da el konuldu.
Uyuşturucu operasyonlarında kan örnekleri alınan 19 ünlünün 8’inde uyuşturucu madde tespit edildi.
Tutuklanan Avukat Rezan Epözdemir hakkında “rüşvete aracılık etmek” suçundan 4 yıldan 12 yıla kadar hapsi talep edilen iddianame kabul edildi.
Adana merkezli 10 ilde “Bayğaralar” olarak bilinen organize suç örgütüne yönelik operasyonda 38 şüpheli yakalandı.
DEĞİŞİK KONULAR
Türkiye savunma sanayisindeki hızlı yükseliş uluslararası arenada dikkat çekemeye devam ediyor. Alman Münchner Merkur gazetesi de bu yükselişe dikkat çekti ve Türkiye’nin milli muharip uçağı KAAN’ın ABD'nin savaş uçağı F-35'e alternatif olarak konumlandığını yazdı.
Emniyet Genel Müdürlüğü uyuşturucu Raporu hazırladı. Verilere göre Türkiye'de 2024 yılında 427 kişi doğrudan uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle hayatını kaybetti. 375 bine yakın şüpheli hakkında ise işlem yapıldı.
Vatandaşlar kesinti ve hizmet kalitesi kaynaklı hak edişlerini herhangi bir başvuru yapmadan alabilecek. Yeni düzenlemeyle birlikte kentsel dağıtım bölgesinde 10 saat, kent altı dağıtım bölgesinde 11 saat ve kırsal dağıtım bölgesinde 12 saati aşan kesintilere ilişkin uzun süreli kesinti tazminatı hakkı doğuyor.
Sakarya'nın Karasu ilçesinde de izde görülen cismin uçaksavar füzesi taşıma motoru olduğu tespit edildi.
Rusya menşeili olduğu değerlendirilen füze motorunun, Karadeniz üzerine düştükten sonra dalgaların etkisiyle sürüklenerek Karasu sahiline kadar ulaştığı bildirildi.
Füze motoru, detaylı teknik analiz yapılması amacıyla Sualtı Savunma (SAS) timlerine teslim edilmek üzere bölgeden alındı. Olayla ilgili resmi makamların yürüttüğü inceleme sürüyor.
Türkiye genelinde konut satış sayısı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37,3 artarak 140 bin 919 oldu
YANGIN
Batman'da 'da apartman dairesinde çıkan yangında 77 yaşındaki yatalak hasta Abdulmenaf Görnü adlı vatandaş hayatını kaybetti, 14 kişi dumandan etkilendi.
