Sadece gemiler değil, yıkılan binalar da ‘asbest’ tehlike saçıyor. Asbest, ticari adıyla amyant, jeolojik olarak lifsi kristal yapısına sahip silikat (magnezyum silikat, kalsiyum-magnezyum silikat, demir-magnezyum silikat) bileşimindeki bir grup mineralin ortak adıdır.
Asbest sahip olduğu fiziksel ve kimyasal özelliklerinin bir sonucu olarak gösterdiği izolasyon özelliği nedeniyle çok uzun yıllardır kullanılmış ve “sihirli mineral” olarak bilinmiştir.
***
Asbest tehlikesi, deprem bölgesinde dikkat çekmeye devam ediyor. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası uzmanlar, enkazdan çıkan asbest tehlikesine ilişkin uyarılarda bulundu.
Profesör Doktor Gamze Varol, “Çernobil Faciası’ndan 15 yıl sonra tiroid kanserinde patlama yaşandıysa, bundan 15-20 yıl sonra akciğer zarı kanseri patlaması göreceğiz. Bilimsel kanıtlar bize bunların yaşanacağını gösteriyor” diyor.
Gemi, inşaat, otomotiv gibi pek çok alanda kullanılan ancak doğru kullanılmadığı takdirde insan sağlığını olumsuz etkileyebilecek maddelerden olan asbest hem dünyada hem Türkiye’de can almaya devam ediyor. Uzmanlar 2013 yılından önce yapılan binaların önemli bir kısmında asbest bulunduğunu belirterek, “Bir binanın sıvası dahil her yerinde olabilir. Asbest sinsidir, uzun süre bekler. Belli zaman sonra ortaya çıkar. Ama diğer maddeler daha çabuk nüksedip kısa sürede astım ve benzeri hastalıklara sebep olabilir” ifadesini kullanıyor.
***
Profesör Varol ise şöyle konuşuyor: “Zaten bir afet yaşadı ve kendilerini toparlamaları yıllar alacak. Kaygıları çok fazla. Bir de çocukları, evlatları ve sevdikleri için endişeleniyorlar. Mevzuata uygun olmayan şekilde binaların sökülmesi, kaldırılması ya da yıkılması çok kaygı verici. Bugünden yarına bir şey çıkmayacak belki ve biz bunları belki unutacağız. O bölgede özellikle çocukların olduğu çok sayıda insan belki 15-20 yıl sonra korkarım ki ikincil sağlık sorunlarıyla karşılaşacaklar. Teşbihte hata olmaz. Çernobil Faciası’ndan 15 yıl sonra tiroid kanserinde patlama yasandıysa, bundan 15-20 yıl sonra akciğer zarı kanseri patlaması göreceğiz.”
***
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Medet Güney, Hatay özelinde yapılan asbest raporlamasının depremin yaşandığı diğer illerde de yapılacağına dikkat çekerek diğer illerden alınacak numunelerin de büyük oranda asbestli olacağını öngördüklerini söyledi. Güney asbestin 20 ila 40 yılda kansere dönüşen bir malzeme olduğunun altını çizdi.
Haftaya yeniden buluşmak üzere hoşça kalın dostlar.
