İzmir'in Bayraklı ilçesine bağlı Gümüşpala Mahallesi 7083 Sokak'ta yaşayanların çilesi, yaklaşık dört ay önce, bir binanın elektrik hattı için yetkili kurumlar tarafından yapılan bir kazı çalışmasıyla başladı. Rutin bir altyapı çalışması olarak başlayan süreç, kazılan yolun, iş bittikten sonra kaderine terk edilmesiyle, mahalleli için bitmek bilmeyen bir eziyete dönüştü.
Araç trafiğinin oldukça yoğun olduğu sokakta, üzeri kapatılmayan ve asfaltlanmayan kazı alanı, zamanla daha da derinleşerek tehlikeli çukurlara dönüştü. Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, her araç geçişinde kalkan toz bulutları, evlerin içine kadar dolmaya, pencerelerin açılmasına, balkonlarda oturulmasına engel olmaya başladı. Yağmurlu havalarda ise aynı çukurlar çamur deryasına dönerek, yayaların yürümesini imkansız hale getirdi. Ayrıca, bu çukurlara düşen birçok aracın alt takımlarında ve lastiklerinde ciddi maddi hasarlar meydana geldi.
Mahalle sakinleri, bu dört aylık süreçte defalarca Bayraklı Belediyesi'ne ve ilgili diğer kurumlara başvurduklarını, dilekçeler verdiklerini ve telefonla şikayette bulunduklarını, ancak hiçbir sonuç alamadıklarını belirtiyor. Yetkililerden bir muhatap bulamayan ve sorunlarına bir çözüm üretilmeyen Gümüşpala sakinleri, en sonunda, seslerini duyurmak için Türkiye'de eşine az rastlanır, trajikomik bir eylem yöntemine başvurdu: Evlerindeki eski halıları, kilimleri ve yollukları, bozuk olan sokağa sermek.
'Belediyecilik bu olmamalı, bizi umursamıyorlar'
El birliğiyle, sokağın bozuk olan kısımlarını tek tek halılarla kapatan mahalle sakinleri, bu eylemleriyle hem çukurların yarattığı tehlikeyi bir nebze olsun azaltmayı hem de yetkililerin dikkatini çekmeyi amaçlıyor. Olay yerine giden gazetecilere konuşan mahalle sakinlerinden Mehmet Ali Kara, yaşadıkları çaresizliği ve öfkeyi şu sözlerle dile getirdi:
"Belediye çok umursamıyor diye düşünüyorum. Umursasaydı herhalde şimdiye kadar gelirdi diye tahmin ediyorum. Yani belediyecilik bu olmaması gerekir. En azından benim standartlarımda belediyecilik bu değil. Vatandaş mağdur olduktan sonra belediyecilik diye bir şey kalmamış ortada."
Sokağa serilen halıların ilgi çektiğini, ancak bunun utanç verici bir ilgi olduğunu belirten Kara, "Salonda olması gereken halı yolda duruyor şu an. Daha nasıl anlatayım? Yaz günü sürekli toz, araçlar geliyor, geçiyor. İnsanlar çukura düşüyor, araçları zarar görüyor. Çocuklar bisiklete biniyor, düşüyorlar. Artık bunları önlemek adına elimizden gelen buydu, onu yaptık" diyerek, durumun vahametini gözler önüne serdi.
'Tozdan duramıyoruz, bir muhatap bulamıyoruz'
Mahallede 30 yıldır yaşayan 57 yaşındaki Hatice Erbil ise, özellikle yaz akşamlarında komşularıyla bir araya gelip oturdukları sokaklarında, artık tozdan duramadıklarını belirtti. "Geliyorlar, kazıyorlar, gidiyorlar. Her yer toz, camları açamıyoruz. Sıcaktan zaten uyunmuyor. Her şey meydanda, halıları görüyorsunuz. Bunu bir kişi dese aynı, bin kişi dese de aynı" diyerek, tüm mahallenin ortak derdini ifade etti.
Bir diğer mahalle sakini Oğuzhan Yelken ise, sorunun sadece kendi sokaklarıyla sınırlı olmadığını, genel olarak İzmir'de bir altyapı ve koordinasyon sorunu yaşandığını savundu. "Araçlarımızın altı sürtüyor. Bir muhatap bulamıyoruz. Sadece burası için değil, genel olarak İzmir'de altyapı anlamında bir sıkıntı var. Kazılan bir çukur asla kapatılmıyor. Şikayetlerden sonra, keyiflerine göre geliyorlar. Bu da bizim için çok problem. Halılarımızı sermeye mecbur değiliz ama yapacak bir şey olmadığı için böyle bir çözüm bulduk" sözleriyle, yaşanan bıkkınlığı ve kurumlara olan güvensizliği dile getirdi.
Kurumlar arası koordinasyonsuzluk mu, ihmal mi?
Gümüşpala'da yaşanan bu olay, Türkiye'deki büyükşehirlerde sıkça karşılaşılan bir sorunu da yeniden gündeme getirdi: Kurumlar arası koordinasyonsuzluk. Elektrik, su, doğalgaz, internet gibi farklı altyapı hizmetleri sunan kurumların, kazı çalışmalarını birbirlerinden habersiz veya koordinasyonsuz bir şekilde yapması, ardından da kazılan alanların onarım sorumluluğunu birbirlerinin üzerine atması, en büyük mağduriyeti vatandaşa yaşatıyor.
Bir kurumun yaptığı kazıyı, diğer bir kurumun "benim sorumluluğumda değil" diyerek kapatmaması, belediyelerin ise bu süreci denetlemekte veya hızlı bir şekilde müdahale etmekte yetersiz kalması, sokakların aylarca, hatta yıllarca köstebek yuvası gibi kalmasına neden oluyor. Gümüşpala sakinlerinin yaşadığı da, tam olarak bu "ihmal ve sahipsizlik" zincirinin bir sonucu olarak görülüyor.
Mahalle sakinleri şimdi, sokağa serdikleri halılarla yarattıkları bu sıra dışı kamuoyu baskısının, yetkilileri harekete geçirmesini ve aylardır süren çilelerine bir son vermesini umut ediyor. Bu trajikomik manzara, sadece bir sokağın hikayesi değil, aynı zamanda, temel belediyecilik hizmetlerinin bile aksadığı ve vatandaşın en basit taleplerinin dahi karşılık bulamadığı bir sistemin eleştirisi niteliğini taşıyor.
