1903 Malazgirt 600, 1912 Mürefte 216, 1914 Burdur 300, 1926 Kars 355, 1930 Türkiye-İran sınırı 2514, 1939 Erzincan 32 bin 968, 1941 Erciş 192, 1942 Erbaa 3000, 1943 Hendek 336, 1943 Ladik 4000, 1944 Gerede-Çerkeş 3959, 1946 Varto-Hınıs 839, 1949 Karlıova 450, 1953 Yenice 265, 1966 Varto 2396, 1970 Gediz 1086, 1971 Bingöl 878, 1975 Lice 2385, 1976 Muradiye 3840, 1983 Erzurum-Kars 1155, 1992 Erzincan 653, 1999 Gölcük 17 bin 480, 1999 Düzce 763, 2003 Bingöl 176, 2011 Van 644.

Bu sayıların ne olduğunu biliyor musunuz? Son 100 yılda yaşadığımız büyük depremlerde kaybettiğimiz canlar... Resmi kayıtlara göre son 100 yılda 83 bin 88 insanımızı depremlerde kaybettik.

Peki ne öğrendik? Koca bir hiç. Çarpık kentleşmeye devam... Rant hırsına devam... Talana devam...

***

1983 Armutçuk 103, 1990 Amasya 65, 1992 Kozlu 263, 1995 Sorgun 38, 2003 Ermenek 10, 2004 Küre 19, 2006 Dursunbey 17, 2009 Mustafakemalpaşa 19, 2010 Odaköy 17, 2010 Karadon 30, 2010 Keşan Küçükdoğanca Köyü 3, 2013 Kozlu 8 ve 2014 Soma 301.

Resmi kayıtlara göre son 30 yılda madenlerde yaşanan 'kaza'larda kaybettiğimiz canlar.

Peki ne öğrendik? Koca bir hiç. Kaçak madenlere göz yummaya devam... Talana devam...

***

1984 yılında başlayan PKK teröründe 10 binin üzerinde insanımız hayatını kaybetti. Çatışmalarda öldürülen terösitleri de hesaba katacak olursanız 35 yılda yitirdiğimiz insan sayısı 60 bini geçiyor.

Peki ne öğrendik? Koca bir hiç. Hala şehit haberleri geliyor.

***

Şükran Cantaş, Filiz K., A.Ç., Müberra Kuzdan, Hülya Yılmaz, Meryem Aktan, Chen Haiyun, Songül Yalçın, Fatma Gürgen, Afet Mammadli, Büşra Güçlü, Elif E., Sevim Koç, Seher O., Ebru Tenk, Fatma Aydoğdu, Nimet Y., Özlem Ergül, Gülen Pamukçu, Nuray Anar, Çiğdem Kurtoğlu, Hasine Şanlı, Halime Şenal, Hatice Kavak, Zeyneb El Arid, Gülay Şimşek, Saime Durgel, Pınar Gevez, Alime Ataman, Mürvet İ. ve bir kimliği tespit edilemeyen kadın.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nun raporuna göre 2019 Temmuz ayında erkekler tarafından katledilen kadınlar.

Peki ne öğrendik? Koca bir hiç. Hala kadınlar evde, sokakta, gecenin kör karanlığında, gün ışında uluorta katlediliyor.

***

Maraş'a, Çorum'a, Sivas'a hiç girmiyorum...

***

Hiç eskilere gitmeyeceğim. Son 11 ayda, bin 344 hektar yani bin 244 futbol sahası büyüklüğünde orman yandı. Son bir ayda ise, Türkiye'nin 503 noktasında orman yangını meydana geldi. Orman Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre; 2019 yılının Ocak ayından itibaren bin 345 yerinde orman yangını çıktı. Bu alanlardan bin 987 hektarı yani 2 bin 765 futbol sahası büyüklüğündeki alan tamamıyla yok oldu. İstatiktiklere göre, Türkiye'de her yıl meydana gelen 4 bin yangında, 10 bin hektar orman zarar görüyor. Türkiye, orman yangınlarında Akdeniz'in riskli ülkeler arasında yer alıyor. Verilerde, en çok yangın çıkan iller şu şekilde sıralandı: Antalya’da 244 adet, İzmir’de 167 adet, Manisa’da 98 adet, Hatay’da 96 adet, Adana’da 90 adet, İstanbul’da 74 adet, Mersin’de 71 adet, Balıkesir’de 60 adet, Aydın’da 55 adet, Kütahya’da 52 adet ve Kastamonu’da 51 adet.

Peki ne öğrendik. Koca bir hiç. Yakmalarına engel olamıyoruz bari söndürelim diyoruz. Onu da beceremiyoruz.

Ne insanı yaşatabiliyoruz ne doğayı? İnsanı yaşatamayan bu sistemin doğayı yaşatmasını nasıl beklersiniz. Hala böyle bir beklentiniz varsa çok safsınız.

***

Onlar ümidin düşmanıdır sevgilim / akar suyun / meyve çağında ağacın / serpilip gelişen hayatın düşmanı / bursada havlucu Receb’e / karabük fabrikasında tesviyeci Hasan’a düşman / fakir köylü hatçe kadına / ırgat süleymana düşman / sana düşman, bana düşman, düşünen insana düşman / vatan ki bu insanların evidir, sevgilim onlar vatana düşman.. / çünkü ölüm vurdu damgasını alınlarına / çürüyen diş, dökülen et / bir daha geri dönmemek üzere yıkılıp gidecekler / ve elbette ki sevgilim elbet / dolaşacaktır elini kolunu sallaya sallaya / dolaşacaktır en şanlı elbisesiyle işçi tulumuyla bu güzelim memlekette hürriyet! - Nazım Hikmet Ran