Asgari ücret, Türkiye’de milyonlarca çalışanın ve ailelerinin geçimini doğrudan etkileyen bir konu. Her yıl olduğu gibi bu yıl da yeni asgari ücret rakamının belirlenmesi için işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yarın ilk toplantısını yapacak. Komisyonun aralık ayı sonuna kadar dört toplantı yapması ve yeni asgari ücreti oy çokluğuyla karara bağlaması bekleniyor.
Asgari Ücret Nedir?
Asgari ücret, işçilere hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerin yasal olarak belirlenen en düşük seviyesidir. Asgari ücret, çalışanların gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi temel ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir tutar olmalıdır. Ayrıca, asgari ücret, işverenlerin maliyetlerini de dikkate alarak, istihdamı ve rekabet gücünü koruyucu bir seviyede olmalıdır.
Asgari Ücret Nasıl Belirlenir?
Asgari ücreti, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre, işçi, işveren ve hükümetten beşer kişiden oluşan 15 kişilik bir komisyon belirler. Bu komisyona, Asgari Ücret Tespit Komisyonu adı verilir. Komisyon, her yıl aralık ayında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde dört kez toplanır. Toplantılarda, işçi tarafını Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil eder. Komisyonun başkanlığını ise bakanlık belirlediği bir üye yapar.
Komisyon, yeni asgari ücreti belirlerken, ülkenin sosyal ve ekonomik durumunu, enflasyonu, büyümeyi, üretkenliği, istihdamı, gelir dağılımını, refah düzeyini ve diğer ülkelerle karşılaştırmaları göz önünde bulundurur. Ayrıca, işçi ve işveren tarafının taleplerini de dinler. Komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar verir. Oyların eşitliği halinde, başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilir. Komisyonun kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Asgari Ücrette Zam Pazarlığı Ne Durumda?
Asgari ücret nasıl belirleniyor?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.
Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
Asgari ücret net 11 bin 402 lira
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
2023 yılı başında 8 bin 506 liraydı
Bu yılının ocak-haziran döneminde net 8 bin 506 lira olarak uygulanan asgari ücret, 1 Temmuz'dan itibarıyla net 11 bin 402 liraya yükseltilmişti. Asgari ücrette son 10 yıldaki değişim, şöyle oldu:
| YILLAR | NET (TL) | BRÜT (TL) | İŞVERENE MALİYET (TL) |
| 2014 (1 Ocak-30 Haziran) | 846 | 1.071 | 1.247,72 |
| 2014 (1 Temmuz-31 Aralık) | 891,03 | 1.134 | 1.332,45 |
| 2015 (1 Ocak-30 Haziran) | 949,07 | 1.201,50 | 1.411,76 |
| 2015 (1 Temmuz-31 Aralık) | 1.000,54 | 1.273,50 | 1.496,36 |
| 2016 | 1.300,99 | 1.647 | 1.935,23 |
| 2017 | 1.404,06 | 1.777,50 | 2.088,56 |
| 2018 | 1.603,12 | 2.029,50 | 2.384,66 |
| 2019 | 2.020,90 | 2.558,40 | 3.006,12 |
| 2020 | 2.324,71 | 2.943 | 3.458,03 |
| 2021 | 2.825,90 | 3.577,50 | 4.203,56 |
| 2022 (1 Ocak-30 Haziran) | 4.253,40 | 5.004 | 5.879,70 |
| 2022 (1 Temmuz-31 Aralık) | 5.500,35 | 6.471 | 7.603,43 |
| 2023 (1 Ocak-30 Haziran) | 8.506,80 | 10.008 | 11.759,40 |
| 2023 (1 Temmuz-31 Aralık) | 11,402.32 | 13,414.50 | 15,762.04 |
