Türkiye'de 2025 yılının "Aile Yılı" ilan edilmesiyle birlikte, ailelere yönelik sosyal destek programlarında önemli gelişmeler yaşanıyor. Bu kapsamda hayata geçirilen en dikkat çekici uygulamalardan biri olan doğum yardımı programı, 1 Ocak 2025 tarihi itibariyle resmen uygulamaya konuldu. Resmi Gazete'de yayımlanan düzenleme ile ülkemizde doğan her çocuk için devlet tarafından maddi destek sağlanması hedefleniyor.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş tarafından yapılan açıklamalara göre, bu destek programı özellikle ekonomik açıdan zorlanan aileler için önemli bir nefes alma fırsatı sunacak. Yeni düzenleme, artan hayat pahalılığı karşısında çocuk sahibi olmak isteyen ailelere maddi bir güvence sağlarken, ülkedeki doğum oranlarının artırılması yönünde de stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Çocuk sayısına göre değişen destek miktarları
Doğum yardımı programı kapsamında sağlanacak maddi destek, ailedeki çocuk sayısına göre kademeli olarak artıyor. Bu kademeli sistem, özellikle çok çocuklu ailelere daha fazla destek sunmayı hedefliyor. Yeni düzenlemeye göre belirlenen destek miktarları şu şekilde:
-
İlk çocuk için ailelere tek seferlik 5.000 TL ödeme yapılacak
-
İkinci çocuk dünyaya geldiğinde ailelere aylık 1.500 TL olmak üzere, toplam 60 ay boyunca destek sağlanacak
-
Üçüncü ve sonraki çocuklar için ise ailelere aylık 5.000 TL tutarında ödeme yapılacak
Bu destekler, herhangi bir gelir testi veya ön koşul olmaksızın, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu aracılığıyla doğrudan annelerin banka hesaplarına aktarılacak. Ödemeler, çocuğun resmi doğum tarihinden itibaren geçerli olacak ve sistem otomatik olarak işleyecek.
E-devlet üzerinden başvuru süreci nasıl ilerliyor?
Doğum yardımı başvurusu için öncelikli platform olarak e-Devlet kapısı belirlenmiş durumda. Bu tercih, başvuru sürecinin hızlı ve bürokrasiden uzak bir şekilde ilerlemesini sağlamak amacıyla yapıldı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yetkilileri, sürecin olabildiğince sade ve anlaşılır olması için gerekli tüm düzenlemeleri tamamladıklarını belirtti.
E-Devlet üzerinden başvuru yapmak için izlenmesi gereken adımlar şu şekilde:
-
E-Devlet şifresi ile sisteme giriş yapılması
-
Ana sayfada yer alan "Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" hizmetlerinin seçilmesi
-
"Doğum Yardımı Başvurusu" seçeneğinin tıklanması
-
Başvuru formunun eksiksiz doldurulması
-
Gerekli belgelerin sisteme yüklenmesi
-
Başvurunun onaylanması
Başvuru sonrası, sistem tarafından otomatik olarak bir başvuru numarası verilecek ve bu numara üzerinden başvurunun durumu takip edilebilecek. Bakanlık yetkilileri, eksiksiz doldurulan başvurular için ortalama değerlendirme süresinin 3 iş günü olacağını belirtiyor.
E-devlet erişimi olmayanlar için alternatif başvuru kanalları
E-Devlet platformuna erişim imkanı olmayan vatandaşlar için alternatif başvuru kanalları da oluşturuldu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, yaptığı açıklamada "hiçbir vatandaşımızın bu destekten mahrum kalmaması için gerekli tüm tedbirleri aldık" ifadelerini kullandı.
E-Devlet'e erişimi olmayan vatandaşlar:
-
Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri'ne
-
Sosyal Hizmet Merkezleri'ne
-
İlçelerde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları'na başvurabilecekler
Bu kurumlarda görevli personel, vatandaşların başvuru işlemlerinin eksiksiz tamamlanması için gerekli tüm desteği sağlayacak. Başvuru formlarının doldurulması ve belgelerin sisteme yüklenmesi konusunda yardımcı olacak özel birimler oluşturuldu.
Başvuru için gerekli belgeler ve şartlar neler?
Doğum yardımı programından yararlanmak isteyen aileler için başvuru şartları oldukça basit tutuldu. En temel gereksinimler şunlar:
-
Çocuğun doğumunun ardından Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) üzerinden resmî kaydının yapılmış olması
-
"Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesi"nin eksiksiz bir şekilde doldurulması
-
Anne adına açılmış bir banka hesabının bilgilerinin paylaşılması
Bakanlık yetkilileri, bu sosyal destek programının en önemli özelliğinin, herhangi bir gelir testi veya sosyo-ekonomik durum incelemesi yapılmadan uygulanacak olması olduğunu vurguluyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve 1 Ocak 2025 tarihi sonrasında doğum yapan tüm anneler, bu destekten faydalanabilecek.
Ödemeler nasıl ve ne zaman yapılacak?
Doğum yardımı ödemelerinin takvimi de netleştirilmiş durumda. Buna göre:
-
İlk çocuk için yapılacak tek seferlik 5.000 TL ödeme, başvurunun onaylanmasının ardından en geç 10 iş günü içinde anne hesabına aktarılacak
-
İkinci çocuk için verilecek aylık 1.500 TL ödeme, her ayın ilk haftasında düzenli olarak anne hesabına yatırılacak
-
Üçüncü ve sonraki çocuklar için ödenen aylık 5.000 TL destek de benzer şekilde her ayın ilk haftasında ödenecek
Ödemeler doğrudan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu tarafından, herhangi bir aracı kurum olmaksızın annelerin banka hesaplarına yatırılacak. Bu şekilde, kaynağın doğrudan ve zamanında hak sahiplerine ulaşması sağlanacak.