Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, yerel yönetimlerin yapısını önemli ölçüde etkileyen yeni bir süreci başlatıyor.
Yapılan düzenlemeyle birlikte, nüfusu 5 bin ve üzeri olan yerleşim yerlerine belediye kurulmasının önü açıldı. Uzun süredir gündemde olan ve Anayasa Mahkemesi’nin daha önce iptal ettiği maddelerin yeniden yasal güvenceye kavuşturulması amaçlanıyor.
Yeni iskan alanları belediye olabilir
Özellikle yeni iskan bölgeleri ya da nüfusu son yıllarda artan kırsal mahallelerdeki beklentilere karşılık veren yasa teklifi, belediye kurulması için gerekli idari süreci tanımlıyor.
Artık valilik tarafından hazırlanacak işlem dosyası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na gönderilecek. Bakanlığın onayıyla birlikte, söz konusu yerleşim yeri belediye statüsü kazanabilecek.
Nüfusu düşen beldelere köy statüsü
Teklifle birlikte sadece yeni belediye kuruluşları değil, mevcut nüfusu düşen beldeler de yeniden tanımlanıyor. Buna göre nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler köy statüsüne geçirilecek. Böylece idari maliyetlerin azaltılması ve hizmetlerin daha verimli sunulması hedefleniyor.
5 bin metre sınırı getirildi
Bir diğer önemli değişiklik ise mevcut köy ve belediyelerin büyükşehir sınırları içinde veya yakın çevresindeki durumlarına ilişkin oldu. Meskun sahası, bağlı olduğu büyükşehir veya ilçe belediyesinin sınırlarına 5 bin metreden daha yakın olan köy veya beldeler, genel imar planları ve altyapı hizmetlerinin gerekliliği durumunda bağlı bulundukları belediyelere katılacak.
Yeni planlama kuralları getirildi
Tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerde yaşanacak planlama sürecine ilişkin olarak da yeni kurallar belirlendi. Bu yerlerde yeni nazım imar planları yapılmayacak. Ancak mevcut planlarda yapılması gereken değişiklikler, katılınan belediyenin uygun görüşüyle gerçekleştirilecek.
Bu düzenleme ile imar uygulamalarında birlik sağlanması ve geçmişte yaşanan çelişkilerin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yerel seçim öncesi yeni tablo oluşabilir
Yasa teklifinin hayata geçmesiyle birlikte, 2029 yerel seçimlerine kadar yeni belediyelerin kurulması ve bazı mevcut belediyelerin köye dönüşmesi sürecinin başlaması bekleniyor.
Bu durum, hem yerel idareler arasında yeni sınırların çizilmesine hem de yeni belediye başkanlıklarının doğmasınaneden olacak. Belediyelerin yeniden yapılanması, uzun süredir tartışılan idari yapının sadeleştirilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
