Türkiye'de yaşayan milyonlarca site ve apartman sakini için aidat, artık kira kadar ağır bir yük haline geldi. Özellikle büyükşehirlerde ve turizm bölgelerinde yaşayan vatandaşlar, her ay gelen fahiş aidat faturaları karşısında ne yapacağını şaşırmış durumda. Site ve apartman yönetimi platformu Apsiyon'un, 22 binden fazla bina ve 1,5 milyondan fazla konutu kapsayan "Toplu Yaşam Alanlarında Aidat ve Yönetim - 2025 Veri Analizi" başlıklı raporu, bu acı gerçeği tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi. Rapora göre, Ocak 2022 ile Ocak 2025 arasındaki son üç yıllık dönemde, Türkiye genelindeki ortalama aidatlar tam yüzde 367 oranında arttı. Bu oran, aynı dönemdeki resmi enflasyon rakamlarını bile geride bırakarak, barınma maliyetlerindeki patlamanın boyutunu ortaya koyuyor.
Raporun en çarpıcı sonucu ise aidat şampiyonunun Muğla olması. Özellikle Bodrum ve Fethiye gibi popüler turizm merkezlerinin etkisiyle, Muğla'da ortalama aidat tutarı 8.710 TL'ye ulaşarak Türkiye rekoru kırdı. Muğla'yı, 6.629 TL ile İstanbul, 5.049 TL ile Ankara ve 4.919 TL ile İzmir takip etti. Listenin sonunda ise 1.061 TL ile Uşak, 1.246 TL ile Hatay ve 1.287 TL ile Ordu gibi iller yer aldı. Muğla'daki ortalama aidatın, Uşak'taki ortalamanın neredeyse sekiz katına ulaşması, Türkiye'deki bölgesel ekonomik uçurumu ve yaşam maliyetlerindeki devasa farkı da gözler önüne seriyor.
Büyükşehirlerde ilçe ilçe aidat uçurumu
Aidat yükü, büyükşehirlerin kendi içinde de ilçeden ilçeye büyük farklılıklar gösteriyor. Megakent İstanbul'da, Beşiktaş (13.134 TL), Beykoz (11.340 TL) ve Sarıyer (11.214 TL) gibi ilçeler, 10 bin liranın üzerindeki ortalama aidatlarla adeta cep yakıyor. Bu ilçeleri Zeytinburnu ve Şişli takip ediyor. Buna karşılık, Adalar (645 TL), Çatalca (1.750 TL) ve Fatih (1.813 TL) gibi ilçelerde aidatlar çok daha makul seviyelerde kalıyor. Bu durum, aynı şehirde yaşayan insanlar arasında bile ne denli büyük bir yaşam standardı ve maliyet farkı olduğunu gösteriyor.
Başkent Ankara'da ise en yüksek aidatlar, beklendiği gibi Çankaya'da (6.261 TL) görülüyor. Çankaya'yı, Gölbaşı (4.257 TL) ve Yenimahalle (3.962 TL) izliyor. Ankara'nın daha mütevazı ilçeleri olan Sincan (2.334 TL) ve Pursaklar'da (2.509 TL) ise aidatlar daha ulaşılabilir seviyelerde.
Ege'nin incisi İzmir'de ise aidat haritası, özellikle sahil şeridi ve merkeze yakın lüks konut bölgelerinde yükseliyor. Turizmin gözdesi Çeşme, 9.391 TL'lik ortalama aidatla İzmir'in zirvesinde yer alıyor. Çeşme'yi, 8.730 TL ile Urla, 7.029 TL ile Kemalpaşa ve 7.010 TL ile Narlıdere takip ediyor. İzmir'in daha iç kesimlerinde yer alan Ödemiş (347 TL) ve Bergama (453 TL) gibi ilçelerde ise aidatların son derece düşük olması, kent içindeki makasın ne kadar açık olduğunu ortaya koyuyor.
Fahiş aidatlar göçü tetikliyor
Artan aidat maliyetleri, sadece hane halkı bütçelerini sarsmakla kalmıyor, aynı zamanda önemli bir sosyolojik olguyu da tetikliyor: iç göç. Özellikle büyükşehirlerde yaşayan ve artan yaşam maliyetleriyle başa çıkmakta zorlanan orta ve dar gelirli aileler, daha uygun maliyetli ilçe veya şehirlere taşınmak zorunda kalıyor. Apsiyon'un raporu da bu durumu rakamlarla teyit ediyor. 2025'in ilk yarısında sadece İstanbul'da 117 binden fazla taşınma işleminin gerçekleşmesi, bu eğilimin ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Rapora göre, Türkiye'de taşınma oranlarının en yüksek olduğu ilk beş il sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve Bursa. İstanbul içinde ise en fazla taşınma hareketliliği, genellikle daha uygun fiyatlı konutların bulunduğu Esenyurt, Maltepe, Küçükçekmece, Pendik ve Kadıköy gibi ilçelerde yaşanıyor. Apsiyon CEO’su Kudret Türk, bu durumu, "Muğla’daki ortalama aidat seviyesinin, en düşük aidatların görüldüğü Uşak gibi illerin neredeyse yedi katına çıkması, ekonomik uçurumun en çarpıcı göstergesi. Kentler arası maliyet farkı, iç göç dinamiklerini etkileyerek nüfus hareketliliğinde yeni eğilimler yaratabiliyor," sözleriyle değerlendiriyor.
Artışlar enflasyonu ve asgari ücreti solladı
Raporda dikkat çeken bir diğer önemli nokta ise aidatlardaki artış oranının, diğer temel ekonomik göstergelerle olan ilişkisi. Ocak 2022 ile Ocak 2025 arasındaki üç yıllık dönemde Türkiye genelinde aidatlar ortalama yüzde 367 artarken, aynı dönemde TÜİK verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yani resmi enflasyon yüzde 310 olarak gerçekleşti. Bu, aidat artışlarının enflasyonun üzerinde seyrettiği anlamına geliyor. Apsiyon Akademi Direktörü Ozan Özen, özellikle bazı şehirlerdeki artışın çok daha dramatik olduğunu belirtiyor. Özen'e göre, son üç yılda Muğla'daki aidat artışı yüzde 455 ile rekor kırarken, bu oran İstanbul'da yüzde 349, Ankara'da yüzde 361 ve İzmir'de yüzde 354 oldu. Aynı dönemde brüt asgari ücret ise 4.253 TL'den 22.800 TL'ye çıkarak yüzde 419 arttı. Aidatlardaki artışın, asgari ücret artışına yakınsaması ve enflasyonu geçmesi, özellikle asgari ücretle geçinen milyonlarca vatandaşın barınma maliyetleri altında nasıl ezildiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Artan personel, bakım-onarım, enerji ve sigorta maliyetleri aidatları yukarı çekerken, bu yükün doğrudan vatandaşın sırtına binmesi, barınma krizini daha da derinleştiriyor.
