Bir ülkenin yatırımlarını ve devletin tüm işlemlerini ne ile finans edersiniz?
Elbette vergiyle.
Artık okuma yazması olan her vatandaş bunu gayet net biliyor.
Devlet vergi toplar, topladığı vergi ile yol, su, köprü, baraj yapar.

***

Yıllardır Türkiye'de faizin yüksekliğinden şikayet ediliyor.
Devletin en tepesinden yatırımcıya, küçük esnaftan vatandaşa kadar herkes yüksek faiz yüzünden kredi denen borç parayı pahalı almaktan şikayetçi.
İşadamını, esnafı hatta ev ya da araba alacak vatandaşı anlarım.
Anlayamadığım, devletin en yetkililerinin şikayetçi olması.

***

Benzin alıyorsunuz vergi ödüyorsunuz.
Ekmek, su, gaz hatta geçmediğiniz yollar için bile vergi ödüyorsunuz.
Ama hala yüksek enflasyon ve yanında yüksek faizden şikayetçisiniz.
Nedenini araştırıyor musunuz?

***

Aslında nedeni gayet basit.
Bir ülke, yatırım ve diğer harcamaları için yarattığı kaynağı, kazanandan değil de herkesten eşit miktarda alıyorsa enflasyon denen canavarı yenemez.
Bu basit bir iktisat kuralıdır.
Az kazanandan az, çok kazanandan ise çok vergi, ancak ve ancak doğrudan vergi yoluyla alınır.
Bizim gibi ülkelerde ise dolaylı vergiden.

***

Türkiye'de devlet gelirlerinin yüzde 30'u doğrudan vergiden, yüzde 70'i ise dolaylı vergiden toplanıyor.
Bir ekmek alan asgari ücretli ile, aynı ekmeği alan fabrikatör aynı vergiyi öder bizim ülkemizde.
Ortalama bir devlet memuru ile koskoca fabrika sahibi de benzin alırken aynı vergiyi öder.
Hatta hiç arabası olmayan biri bile, akaryakıt zamlarının getirdiği fiyat farkı nedeniyle neredeyse kullanan kadar dolaylı vergi öder.
Burası Türkiye deyip geçeriz çoğu zaman.

***

Petrol fiyatları düşüyor olmasına rağmen, Türkiye'de akaryakıta kuruş kuruş neden zam yapılıyor?
Çünkü devletin akaryakıttan aldığı dolaylı vergi yetmiyor.
Petrol fiyatlarının düşüyor olmasına rağmen, akaryakıt fiyatlarının artması bütçedeki koca koca delikleri kapatmak için.
Kapanıyor sanıyoruz, görülüyor ki kapanmıyor...

***

Devlet, kendi yarattığı bu sarmalın yüksek faize neden olduğunu bilmiyormuş gibi, en yüksek ağızlardan şikayetçi oluyor.
Biz de öyle bakıyoruz.
“Yahu kardeşim, dolaylı vergi ile doğrudan vergi oranlarını yer değiştirin” diyenler ise maalesef sesini duyuramıyor.
Peki neden?
Çünkü Türkiye'nin sermayesini elinde tutan hadi diyelim 100 bin kişi, sizin benim kadar dolaylı vergi ödemekten mutlu.
Onlar 10 kazanıyor, biz 2 kazanıyoruz ama eşit vergi ödüyoruz.
Eğer devletin geliri içinde doğrudan vergi oranları ile dolaylı vergi oranları yer değiştirse, biz rahat edeceğiz, rant ekonomisi ise zarar...
Bu yüzden biz bunalıyoruz, faiz lobisi kazanıyor.

***

Bunu sizin benim gibi sıradan insanlar biliyor, anlıyor da devletin kendisi bilmiyor mu?
Bence bilememesi mümkün değil.
Sorun tercihte...
Siz Türkiye'de siyasetin finansmanını şeffaf hale getiremezseniz, siyaseti elli yıldır rant ekonomisinin finanse etmesine ses çıkarmazsanız olacağı budur.
Meydan meydan, televizyon televizyon yüksek faizden şikayetçi olursunuz ama, teslim olduğunuz yine faiz lobisidir.
Fakir kızın zengin oğlana aşık olması gibi.
Ne kavuşurlar, ne ayrılırlar.
Hep şikayet, hep şikayet...