Proje için ayrılan kaynak ise 7 milyar TL’yi buldu. Akıllı tahta kurulum hedefine ise hiçbir ilde ulaşılamadığı ortaya çıktı. Peki, FATİH Projesi Nedir? FATİH Projesi’nde Son Durum Ne? FATİH Projesi’nde Hangi İller Başarılı Oldu? FATİH Projesi’nde Sorunlar Neler? FATİH Projesi’nde Çözüm Önerileri Neler?
FATİH Projesi Nedir?
FATİH Projesi, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2011 yılında başlatılan ve “Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi” anlamına gelen bir eğitim projesidir. Projenin amacı, eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak, teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak ve öğrencilerin bilgiye erişimini kolaylaştırmaktır.
Proje kapsamında, Türkiye’deki tüm okullara akıllı tahta, tablet bilgisayar, internet erişimi ve e-içerik sağlanması planlanmıştır. Ayrıca öğretmenlere de teknoloji eğitimi verilmesi hedeflenmiştir.
Projenin tamamlanma süresi olarak 2015 yılı belirlenmişti. Ancak proje, yaşanan aksaklıklar, ihale iptalleri, teknik sorunlar ve maliyet artışları nedeniyle sürekli ertelendi.
FATİH Projesi’nde Son Durum Ne?
Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Ağustos 2023 itibarıyla FATİH Projesi’nde son durumu açıkladı. Buna göre, proje kapsamında Türkiye genelinde toplam 42 bin 689 okul bulunuyor. Bu okulların sadece 29 bin 483’ünde akıllı tahta kurulumu tamamlandı. Akıllı tahta kurulu okulların oranı ise yüzde 69 olarak hesaplandı.
Proje için ayrılan kaynak ise 7 milyar TL’ye yaklaştı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın bütçesinden proje için harcanan miktar, 2011-2023 döneminde toplam 6 milyar 907 milyon TL oldu. Bu rakama, diğer bakanlıklardan ve kurumlardan aktarılan kaynaklar da dahil edildiğinde, proje için harcanan toplam tutarın daha da arttığı tahmin ediliyor.
FATİH Projesi’nde Hangi İller Başarılı Oldu?
FATİH Projesi’nde akıllı tahta kurulum hedefine hiçbir ilin ulaşamadığı ortaya çıktı. En başarılı iller arasında yüzde 87 ile Kırklareli, yüzde 86 ile Edirne ve yüzde 85 ile Çanakkale yer aldı. En başarısız iller ise yüzde 47 ile Şırnak, yüzde 48 ile Hakkari ve yüzde 49 ile Siirt oldu.
Büyükşehirlerde ise durum daha da vahimdi. İstanbul’da 3 bin 39 okulun sadece 2 bin 395’inde, Ankara’da bin 639 okulun sadece bin 225’inde, İzmir’de bin 538 okulun sadece bin 82’sinde akıllı tahta bulunduğu belirtildi. Bu illerde akıllı tahta kurulu okulların oranı ise sırasıyla yüzde 78, yüzde 75 ve yüzde 70 olarak kaydedildi.
FATİH Projesi’nde Sorunlar Neler?
FATİH Projesi’nde yaşanan sorunlar, proje başladığı günden beri gündemi meşgul ediyor. Projenin en önemli ayağı olan akıllı tahta ihalesi, defalarca iptal edildi ve yeniden yapıldı. İhaleyi kazanan firmaların teknik yetersizlikleri, teslimat gecikmeleri, kalite sorunları ve fiyat artışları nedeniyle proje sürekli aksadı.
Projenin diğer bir ayağı olan tablet bilgisayar dağıtımı ise tam bir fiyaskoyla sonuçlandı. Proje kapsamında öğrencilere dağıtılması planlanan 10 milyon tablet bilgisayarın sadece 1 milyonu dağıtılabildi. Dağıtılan tabletlerin de birçoğu arızalı, eski veya kullanışsız çıktı. Tabletlerin internet erişimi de sağlanamadığı için öğrenciler e-içeriklere ulaşamadı.
Projenin eğitim boyutu da ihmal edildi. Öğretmenlere verilmesi gereken teknoloji eğitimleri yetersiz kaldı. Öğretmenlerin büyük bir kısmı akıllı tahta ve tabletleri nasıl kullanacaklarını bilmediği için teknolojiyi derslerine entegre edemedi. Ayrıca proje için hazırlanan e-içerikler de kalitesiz, güncel olmayan ve öğrencilerin ilgisini çekmeyen materyallerden oluştu.
FATİH Projesi’nde Çözüm Önerileri Neler?
FATİH Projesi’nde yaşanan sorunların çözümü için uzmanlar ve eğitimciler birçok öneride bulundu. Bu öneriler arasında şunlar yer aldı:
- Projenin hedefleri, kapsamı ve süresi yeniden belirlenmeli. Proje, eğitimde fırsat eşitliği sağlamak yerine teknolojiyi sadece bir araç olarak kullanmalı.
- Proje için ayrılan kaynaklar daha verimli ve şeffaf bir şekilde kullanılmalı. Proje ihaleleri daha rekabetçi ve denetlenebilir olmalı.
- Proje kapsamındaki okullara akıllı tahta ve tablet dağıtımı tamamlanmalı. Akıllı tahta ve tabletlerin kalitesi, güvenliği ve işlevselliği artırılmalı.
- Proje kapsamındaki okullara internet erişimi sağlanmalı. İnternet altyapısı güçlendirilmeli ve hızlandırılmalı.
- Proje kapsamındaki öğretmenlere teknoloji eğitimi verilmeli. Öğretmenlerin teknolojiye uyum sağlamaları ve derslerine entegre etmeleri desteklenmeli.
- Proje için hazırlanan e-içerikler güncellenmeli, zenginleştirilmeli ve özgün olmalı. E-içerikler, öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve seviyelerine uygun olmalı.
- Proje, sadece teknoloji sağlamakla kalmamalı, aynı zamanda eğitimin niteliğini ve verimliliğini artırmalı. Projenin eğitimdeki etkileri ölçülmeli ve değerlendirilmeli.
- Proje, tüm paydaşların katılımı ve işbirliği ile yürütülmeli. Öğrenciler, öğretmenler, veliler, yöneticiler, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör proje sürecine dahil edilmeli.
