Didar DEMİRCİ/Özel - İlk olarak 2018 yılında zorunlu hale getirilerek Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik’le evcil hayvanların hepsinin kayıt altına alınması amaçlanmıştı. 2018 yılındaki yönetmelikle köpek sahiplerine 1 Ocak 2021, kedi ve gelincik sahiplerine ise 1 Ocak 2022 tarihi son gün olarak verilmişti. Ardından 22 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle kedi, köpek ve gelincik sahiplerinin mikroçip uygulaması yaptırması için son tarih 31 Aralık 2022 olarak duyuruldu. Bu tarihe kadar hayvanlarına çip taktırmayanlara 5199 sayılı kanun kapsamında 1634 TL para cezası uygulanarak. Yasal sürenin bitmesine bir aydan kısa bir süre kaldı ancak aldığımız bilgilere göre mikroçip uygulamasında tedarik sıkıntısı yaşanıyor. İzmir’de vatandaşların çoğu, ilçe tarım müdürlüklerinde geçtiğimiz hafta mikroçip olmaması nedeniyle evcil hayvanına çip taktıramadı. Yaklaşık 10 günlük sürenin ardından mikroçipler gelse de vatandaşlar mikroçip bulunamamasından endişeli.

YOĞUNLUK NEDENİYLE YETİŞMİYOR
İzmir’de şimdiye kadar 90 bin adet mikroçip ve pasaportu veteriner kliniklerine temin ettiklerini belirten İzmir Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Selim Özkan, konuya ilişkin 9 Eylül’e konuştu. Özkan, “Mikroçiplerle ilgili sene sonu sıkışıklığından dolayı talep yoğunluğu var. İlk süre 2021’in sonunda sona eriyordu. Sonra 2022’nin sonuna uzattılar. İnsanlar son güne kadar bekliyor. Bekleyince de yoğunluk oluşuyor. Bu sefer de mikroçiplerde ve pasaportlarda sorun oluşuyor. Mikroçip temini sağlayan firma yetiştiremiyor. Yoğunluktan kaynaklanan bir sıkıntı var. Veteriner hekimleri odasına şu an parti parti geliyor. Biz de kliniklerimize dağıtıyoruz” sözlerini kaydetti.
İzmir'de günlük ortalama bin adet çipleme yapılabildiğini belirten Özkan

YARISI BİLE ÇİPLENMEDİ
Mikroçip uygulamasına ilişkin tahmini evcil hayvan sayısının 3 milyon olduğunu ancak Bakanlığın açıkladığı verilere göre bugüne kadar 629 bin hayvanın çiplendiğini belirten İzmir Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Özkan, “Bu süreç zarfında çiplenmesi mümkün değil. Son süre 31.12.2002. Süreyi uzatırlarsa rahatlar. Ama uzatmazlarsa hayvan sahiplerine cezai işlem uygulanacak. Sadece çip yok deyip de bakanlığa ya da ilgili mercilere yüklenmek de doğru değil” diye konuştu. 

Elimizde 4 tane kaldı 
Veteriner Rauf Tünay mikroçip sorununa ilişkin, “Biz de sıkıntı yaşadık. Şu anda elimizde 4 tane kaldı. Bu bizimle alakalı değil, devletin açtığı ihale ile alakalı. Biz bunları veteriner hekimleri odasından temin ediyoruz. Onlara da yeteri kadar gelmiyor. Dolayısıyla İzmir’de 400’e yakın klinik var herkesin ihtiyacının karşılanması mümkün değil. Bu nedenle bir sıkıntı yaşıyoruz şu anda. Sürenin kısa olması bizim için dezavantaj. Süreyi uzatacaklar mı bilmiyorum ama eğer böyle ihale açamazlarsa ve hayvanları çipleyemezsek o zaman mecburen süreyi uzatacaklardır” dedi.

RANDEVUSUZ GİTMEYİN
Hem ilçe tarım müdürlüklerinde hem de özel veteriner kliniklerinde yapılabilen işlem; ilçe tarım müdürlüklerinde sabit ve uygun fiyatlı olması nedeniyle daha çok tercih ediliyor. İlçe tarım müdürlüklerinde mikroçip uygulaması ve kuduz aşısı ile birlikte yaklaşık 90 TL’ye tamamlanan işlem yoğun talep nedeniyle randevu ile yapılıyor. İzmir’de bir süredir mikroçiplerin ve hayvan pasaportlarının olmamasından kaynaklık yapılamayan işlemlere 6 Aralık itibariyle yeniden başlandı. Ancak mikroçiplerin yeterliliği konusunda endişeler devam ediyor. Özel veteriner kliniklerinde ise mikroçip fiyatları 250 TL. İlçe tarım ile aradaki fiyat farkına ilişkin ise görüştüğümüz veterinerler hekimler; dükkan masrafları ve diğer giderleri işaret ediyor. Çoğu özel veteriner kliniğinde ise mikroçip yine bulunamıyor



“Telefonla randevu alamadım”

Yoğunluk nedeniyle ilçe tarım müdürlüklerinin kapısında “Mikroçip tanımlama işlemi yoğunluktan dolayı sadece randevu ile yapılabilmektedir. Aynı işlem özel veteriner kliniklerinde de yapılabilmektedir” yazılı uyarı kağıtları asılı. Söz konusu uyarıya karşılık ilçe tarımda iki kedisine mikroçip taktıran Mehmet Akif İncekara, “Telefonla randevu almak için ilçeyi aradım ancak kimseye ulaşamadım. Sonrasında kedilerimle Bornova İlçe Tarım Müdürlüğüne geldim. Durumumu anlattım ve sağ olsunlar mağdur etmediler. Hemen evrakları doldurdum ve kedilerime çip taktılar” dedi. Öte yandan Hayvan Hakları Federasyonu (HAYTAP) İzmir Temsilcisi Esin Önder de, evcil hayvanına çip taktırmak istediğini ancak çip olmamasından kaynaklı bu işlemi yaptıramadığını söyledi.


Her şey PETVET’de
Uygulamaya ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı sitesinde yer alan bilgiye göre; Türkiye'de evcil hayvanların istenmeyen olaylara karışmasını önlemek amacıyla evde bakılan kediler, köpekler ve gelinciklere mikroçip uygulaması hayata geçirildi. Mikroçip uygulamasıyla Ev Hayvanı Kayıt Sistemi'ne (PETVET), hayvanın adı, pasaport numarası, türü, ırkı, cinsiyeti, rengi, doğum tarihi, hayvan sahibinin adı, bulunduğu il, ilçe, köy/mahalle bilgileri ile acil durumda ulaşılabilecek kişi bilgileri kaydediliyor. Ayrıca aşı bilgileri, sahip değişikliği, kayıp durumu ve hayvana yapılan operasyonların bilgileri de kayıt altına alınıyor.


Uygulaması çok kolay
Mikroçip uygulamasına ilişkin bilgi veren Veteriner Tünay, “Uygulaması çok kolay; deri altına iki omuz arasına, karnın altına veya bacağın üst kısmına uygulanan bir işlem. Yaklaşık bir saniye sürüyor. Bir enjektenin içinde aşı yapar gibi yapıyorsunuz. Sadece çipin ucu birazcık kalın. Bazen kanamaya neden olabiliyor. Bunları çok nadir de olsa görüyoruz” dedi.