Türk sinemasının değerli yönetmen ve senaristlerinden Ali Özgentürk, 15 Mayıs 2025 tarihinde 79 yaşında hayatını kaybetti. Acı haberi, kendisi gibi yönetmen olan kardeşi Nebil Özgentürk sosyal medya hesabından duyurdu.
Nebil Özgentürk paylaşımında şu ifadelere yer verdi: "Abim... Sinema yönetmeni Ali ÖZGENTÜRK'ü kaybettik. Gençliğinde tiyatrocu.. 50 yıldır da sinemacıydı.. Simay ve Dünya'nın babasıydı.. Başta, Hazal'ın, At'ın, toplamda 15 filmin yönetmeniydi.. Selvi Boylum Al Yazmalım filminin de senaryo yazarıydı... Finalinde hayata 'sevgi emektir' diye söz bırakan Selvi Boylum'un. Çocukluğuma, ilk gençliğime ve meslek zamanlarıma fazlasıyla yön verdi, emek verdi... Çok üzgünüm..."
Usta yönetmenin ölüm nedeni hakkında arama sonuçlarında net bir bilgi bulunmamaktadır. Bazı kaynaklarda 80 yaşında, bazılarında ise 79 yaşında hayatını kaybettiği belirtilmektedir. Wikipedia'daki bilgilere göre Ali Özgentürk 4 Kasım 1945 doğumlu olup, 15 Mayıs 2025 tarihinde 79 yaşında vefat etmiştir.
Ali Özgentürk'ün hayatı ve kariyeri
Ali Habib Özgentürk, 4 Kasım 1945'te Adana'da Arap Aleviliği mensubu bir ailede dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi'nde felsefe ve sosyoloji eğitimi aldı. Sinemaya 1974 yılında kamera asistanı olarak başlayan Özgentürk, Yılmaz Güney ve Atıf Yılmaz gibi usta yönetmenlere asistanlık yaptı.
Özgentürk, 1979 yılında çektiği ilk uzun metrajlı filmi "Hazal" ile sinema dünyasında adını duyurarak birçok ödülün sahibi oldu. Daha sonra çektiği "At" (1981), "Bekçi" (1985), "Su Da Yanar" (1987), "Çıplak" (1993) ve "Mektup" (1997) adlı filmleriyle de ulusal ve uluslararası alanda başarılara imza attı.
Türk sinemasının en önemli eserlerinden biri sayılan ve Cengiz Aytmatov'un 1970 yılında yayımlanan "Kırmızı Eşarp" adlı romanından uyarlanan "Selvi Boylum Al Yazmalım" filminin de senaryosuna imza attı.
Aldığı ödüller ve başarıları
Ali Özgentürk, kariyeri boyunca birçok önemli ödül kazandı:
-
"Hazal" filmiyle 1980 Prades Film Festivali Birincilik Ödülü, 1980 Manheim Film Festivali "Altın Düka", Katolik Kilisesi ve Halk Jürisi Ödülleri, 1980 San Sebastian Film Festivali Birincilik Ödülü ve 1980 Lahey Film Festivali Birincilik Ödülü'nü aldı.
-
"At" filmiyle Brezilya Sao Paolo ve İspanya Valencia Film Festivallerinde İkincilik Ödülü, Tokyo Film Festivali Büyük Ödülü'nü kazandı. Ayrıca 1982 Antalya Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödüllerini, 1983 yılında da Sinema Yazarları'nın En İyi Film Ödülü, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ve En İyi Görüntü Yönetmeni Ödülleri'ni aldı.
-
"Bekçi" filmi, İtalya Venedik Film Festivali'nin yarışmalı bölümüne seçilen ilk Türk filmi oldu ve Fransa Strasbourg İnsan Hakları Film Festivali'nde İkincilik Ödülü kazandı.
-
"Çıplak" filmiyle 1993 Antalya Altın Portakal Film Festivali Jüri Özel Ödülü, En İyi Görüntü Yönetmeni Ödülü, En İyi Laboratuar Ödülü ve En İyi Seslendirme Ödülü'nü aldı.
-
2011'de Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali'nde Yaşam Boyu Onur Ödülü, 2012 yılında 31. İstanbul Film Festivali'nin Sinema Onur Ödülü ve 2014 yılında SİYAD tarafından Onur Ödülü verildi.
Türk sinemasına katkıları
Ali Özgentürk, Türk sinemasına hem görsel hem düşünsel olarak derinlik kazandırmış bir yönetmen ve senaristtir. Sosyal meseleleri şiirsel bir dille anlatma becerisiyle tanınır. Politik alt metinler, bireysel acılar ve toplumsal değişimler, filmlerinin temelini oluşturur.
Özgentürk'ün önemli filmleri arasında "Kalbin Zamanı", "Balalayka", "Mektup", "Sır", "Yer Çekimli Aşklar", "Çıplak", "Su Da Yanar", "Bekçi", "At", "Hazal", "Yasak" ve "Ferhat" yer alıyor.
Sanat dünyasından gelen tepkiler
Ali Özgentürk'ün vefatı, Türk sinemasını yasa boğdu. Ünlü oyuncu Hülya Koçyiğit, Ali Özgentürk'ün vefatının ardından sosyal medya hesabında "Adana'nın ülkemize kazandırdığı önemli değerlerden biri olan kıymetli yönetmen Ali Özgentürk'ün vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim. Sinemamıza unutulmaz eserler kazandıran, derin duyarlılığı ve güçlü anlatımıyla iz bırakan Ali Özgentürk'e Allah'tan rahmet, ailesine, sevenlerine sabır diliyorum" mesajını paylaştı.
Özgentürk'ün sinema anlayışı
Ali Özgentürk, filmlerinde toplumsal gerçekçilik ile şiirsel anlatımı ustaca harmanlayan bir sinemacıydı. Özellikle Anadolu insanının yaşamını, geleneklerini ve değişen toplumsal yapıyı derinlikli bir şekilde ele alırdı. Kadın karakterlerin güçlü bir şekilde temsil edildiği filmlerinde, toplumsal cinsiyet meselelerine de duyarlı bir yaklaşım sergiledi.
