Hazırlayan/ Sinan KESKİN

Coğrafi konumumuz nedeniyle her zaman bir geçiş noktası olan Anadolu toprakları doğudan batıya ya da batıya doğuya göçlerin merkezinde. Sadece geçiş noktası olmayan Anadolu tarih boyunca 'sığınılan' bir yurt olmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu'ndan başlayıp Türkiye Cumhuriyeti'nde devam eden göç hareketlerine baktığımız zaman; 1492 yılında on binlerce Yahudi’nin İspanya’dan gemilerle kurtarılarak Osmanlı İmparatorluğu topraklarına getirilmesi, 1709 yılında İsveç Kralı Şarl’ın beraberindeki yaklaşık 2 bin kişilik grupla birlikte Osmanlı İmparatorluğuna sığınması, Macar Özgürlük Savaşını kaybeden Prens Lajos Kossuth ve beraberindeki 3 bin Macar’ın 1849’da Osmanlı İmparatorluğu’na gelmeleri, 1917 Bolşevik İhtilali’nin ardından Vrangel’in yaklaşık 135 bin kişiyle birlikte Osmanlı İmparatorluğu'ndan koruma talep etmesi, Cumhuriyet döneminde ise 1922-1945 yılları arasında Yunanistan, Balkanlar ve Almanya’dan yaklaşık 1 milyon 185 bin kişinin Türkiye’ye gelmesi, 1988-2000 yılları arasında Irak, Bulgaristan, Bosna ve Kosova’dan yaklaşık 900 bin kişinin gelmesi Türkiye’nin göç tarihinin en somut örnekleri olarak dikkat çekiyor.

Öte yandan yüzyıllar boyunca dünya genelinde hemen hemen her ülke göçten etkilenmiştir. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında göçmen nüfusu hızlı bir artış göstermiştir. Birleşmiş Milletler verilerine göre son 20 yıldaki hızıyla artmaya devam ederse, dünyadaki uluslararası göçmenlerin sayısının 2050’de 405 milyona ulaşması beklenmekte.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun, TBMM İçişleri Komisyonu'nda yaptığı “Türkiye’de Göç Yönetimi” sunumuna göre Türkiye’de toplam 5 milyon 74 bin 908 yabancı bulunuyor. Bu sayının önemli bir bölümünü Suriyeliler oluşturuyor. Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeli sayısı kamp içinde 62 bin 673, kamp dışı 3 milyon 617 bin 930 olmak üzere toplam 3 milyon 680 bin 603. Bu Suriyelilerden 1 milyon 70 bin 144’ünün geçici ikamet izni bulunuyor. Uluslararası koruma kapsamındaki yabancı sayısı ise 324 bin 161. Ayrıca 2019 yılı içerisinde Türkiye’de 43 bin 670 kişi uluslararası koruma başvurusu yapmış durumda bekliyor.

Öte yandan 2014 yılına kadar ortalama 50 bin civarında seyreden düzensiz göçmen sayısında son 5 yılda gözle görülür bir artış yaşandı. 2019'da (27 Kasım itibariyle) 414 bin 373 düzensiz göçmen yakalandı. Son 3 yılda 93 bin 123 Afgan, 13 bin 549 Pakistanlı ve diğer ülke vatandaşlarından 65 bin 95 kişi olmak üzere toplam 171 bin 967 kişi ülkelerine geri gönderildi.