Çöpü değerlendirmeyi öğreniyorlar

Haber / Zekiye Ergün

İzmir Karşıyaka Halk Eğitimi Merkezi, çoğu zaman kaynağında ayrıştırılmadığı için sağlıksız şekilde sulara ve toprağa karışan organik atıkların nasıl değerlendirileceğini öğretmek için, Milli Eğitim çatısı altında Organik Atık ve Organik Tarım kursları düzenledi. Karşıyaka Halk Eğitimi Merkezi Müdürü Suat Korkmaz, yoğun ilgi gören kursun ilk kez düzenlendiğini ve bu kursun iklim krizinin arttığı bu günlerde çözüme bir adım olarak değerlendirilebileceğini belirtti. “Mutfaktan Toprağa, Topraktan Mutfağa Projesi” kapsamında öncelikle hazırlık eğitimleri verileceği, kursların, sebze yetiştiriciliği, balkon bahçeciliği, organik atıklar, kompost yapımı ve organik tarım kursları ile devam edeceği bildirildi.

YURTDIŞINDAN KATILIM VAR

Organik Atık Kursu'nun düzenlenmesinde emeği geçen Halk Eğitimi eğitmenlerinden Nermin Üstüntaş, kurs ile ilgili bilgi verirken, kompost konusunda farkındalığın artması ve bu kaynakların tekrar doğaya kazandırılmasının önemine dikkati çekti. Proje kapsamında mutfak atölyesinden çıkan organik atıkları engelliler merkezinin bahçesinde komposta dönüştürdüklerini belirten Üstüntaş, “Onların da tarımsal üretime katılarak sosyal becerilerini geliştirmeleri ve kadının gücünü harekete geçirmeyi hedefliyoruz. Organik atık eğitimimizin çok yoğun ilgi görmesi bizi mutlu etti. İstanbul'dan, Manisa'dan, hatta İsviçre'den bile sırf bu eğitimlere katılmak için İzmir'e gelenler oldu'' dedi.

Bu eğitime katılmak için İstanbul'dan İzmir’e gelen kompost gönüllüsü Özlem Tömekçe, kompostun tanınması, gündem olması için İstanbul Tarım Rotary Kulübü olarak mücadele verdiklerini söyledi. ''Türkiye'de maalesef birçok atık çöp olarak gidiyor. Çöp olmasın toprak olsun. Toprak anaya borcumuzu geri verelim. Herkes evsel atıkları ile bunu başarabilir. Örneğin bokashi kompostlaştırma yöntemiyle iki, üç hafta gibi kısa bir sürede mutfak atıklarınızı toprağa döndürebilir, birkaç hafta sonra da balkonunuzda kompostunuz ile bitki yetiştirebilirsiniz'' diye konuştu.

İSVİÇRE'DEN GELDİ

Yıllarını kompostu öğrenmeye ve öğretmeye adayan, bu kursa katılmak için İsviçre Basel’den gelen Dr. Semra Kaymak, İsviçre'de kompost eğitiminin bir kamu hizmeti olduğunu, belediyelerin kompost merkezleri olduğu bildirdi. Belediyenin kompost konusunda her adımda vatandaşının yanında olduğunu ifade eden Kaymak, şunları söyledi: ''Avrupa'da bahçeli evi olanların mutlaka bahçesinde organik atıkların biriktirildiği bir kompost kutusu vardır. İsviçreliler bir adım daha ileri gider, mahallenizdeki yerel ofisten farklı renkteki çöp torbalarını alırsınız. Her torbanın üzerinde adres kayıt numaranızı gösteren bir etiket vardır. Çöp istasyonunda poşetten karışık çöp çıkarsa önce ihtar, sonra yüklü bir bedel ödersiniz. Tekrarında soluğu mahkemede alırsınız. Kompost eğitimi daha ana okulunda iken başlar ve çocukların farkındalığı arttırılır." Semra Kaymak, yurtdışında bulunduğu 8 yıl boyunca ev ve bahçe atıkları ile yaptığı kompost sayesinde toprağın üzerinin 30 cm kadar kaplandığını ve sebzelerinin, ağaçlarının çok daha sağlıklı olduğunu belirtti.

BAHÇESİNİ DERSLERE AÇTI

Bahçesini Halk Eğitim’in uygulamalı derslerine açan Kamil Pirinçtane, emekli olduktan sonra toprakla ilgilenmeye başladığını, tavuklarını sağlıklı beslemek için protein kaynağı olarak siyah asker sineklerinden yararlandığını, ayrıca mutfak atıkları ile solucan gübresi ürettiğini söyledi. Pirinçtane, böylece hiçbir şeyin çöp olmadığını, sistem içinde her organik atığın değerlendirildiğini bildirdi.

İzmir'den eğitime katılan mühendis Kürşat Bülbül, evinde, işyerinde her yerde atıkları değerlendirdiğini ve pratik yöntemler ile çok güzel sonuçlar aldığını belirterek '10 kiloluk yoğurt kaplarında mutfak atıkları ile kompostu yapıyorum. Kovanın üçte biri kadar parçalanmış mukavva sonra mutfak atıkları ve üste yine boyasız kartonları koyuyorum ve hava almaması için sıkıca kapatıyorum'' dedi.

Kompost, bir dönüşümdür. Mutfak ve bahçe atıkları gibi organik malzemelerin işlemden geçirerek toprağın su ve hava tutma kapasitesini arttırmak, faydalı mikroorganizmaları toprağa aşılamak, erozyonu önlemek gibi amaçlar için yapılır. Bitkilerin topraktaki mikro elementlere kolayca ulaşabilmesi için çok faydalıdır. Gübre fiyatlarının bu kadar arttığı dönemde çiftçilerin bahçe ve hayvansal atıklar ile toprağın zenginleştirmesi sağlanabilir. Soğuk kompost, sıcak kompost, bokashi, vermikompost gibi türleri vardır. Evde, bahçede her yerde yapılabilir.