İzmir Büyükşehir Belediyesi çatısı altında düzenlenen 9. Uluslararası İzmir Edebiyat Festivali, edebiyat meraklılarını bu yıl 17-19 Ekim tarihlerinde yeniden bir araya getirmeye hazırlanıyor. Festivalin hazırlık sürecinin en canlı halkası olan “Yolculuk” temalı Şiir, Öykü ve Deneme Yarışması’nın sonuçları açıklandı. Lise düzeyindeki katılımcıların eserleri; dil, biçim ve anlatı gücü bakımından titizlikle değerlendirildi, ortaya genç kuşak edebiyatının güçlü bir panoraması çıktı. Kentin kültür haritasında kalıcı bir iz bırakan bu süreç, Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı’na bağlı Kütüphaneler Şube Müdürlüğü koordinasyonunda yürütüldü.
Yarışmanın omurgası gençler ve yolculuk teması
Yalnızca bir ödül etkinliği olmanın ötesine geçen yarışma, lise hazırlık ile 9., 10., 11. ve 12. sınıf öğrencilerinin yazınsal üretimini teşvik etmeyi hedefledi. “Edebiyat yolculuktur” düşüncesinden beslenen tema, genç kalemleri hem içe hem de dünyaya dönük bir seyre davet etti. Toplam 204 eser başvurdu; bu sayının içinde 62 öykü, 76 şiir ve 66 deneme yer aldı. Katılımın Türkiye’nin farklı kentlerine yayılması, yarışmanın kapsayıcı niteliğini güçlendirdi; gençlerin edebiyata duyduğu ilgi ve yaratıcılık dikkat çekti.
Ödül yapısı ve antolojide buluşma
Başarının somut karşılığı da net çizgilerle belirlendi. Her kategoride birincilik ödülü 20 bin TL, ikincilik 15 bin TL, üçüncülük 10 bin TL olarak açıklandı. Ayrıca her kategoride mansiyon alan üç isme 5 bin TL, plaket ve kitap seti verilecek. Seçilen eserlerin 9. İzmir Edebiyat Festivali Antolojisi’nde yayımlanacak olması, gençler için bir başka önemli eşik. Antoloji, yarışmanın bir günlük coşkuya hapsolmasını önleyerek, üretimlerin kalıcı bir kayda dönüşmesini sağlayacak.
Öyküde kafeslerden trenlere uzanan anlatılar
Öykü seçkisine ödül yönetmeliğine uygun 62 başvuru ulaştı. Mehmet Atilla, Gizem Pınar Karaboğa ve Barış İnce’den oluşan jüri, metinleri; “öykü diline yatkınlık, sıra dışı içerik, gözlem gücü, imge ve çağrışım zenginliği, betimleme yetkinliği, akıcı anlatım, sözcük seçimi, emek yoğun dil, atmosfer inşası, temaya yaklaşım ve duygusal derinlik” gibi ölçütlerle değerlendirdi. Bu titiz okumanın sonunda birincilik “Kuşlar ve Kafesler”e, ikincilik “Sessiz Güzergâh”a, üçüncülük ise “Tren”e verildi. Genç öykücüler, yolculuk temasını yer yer kent manzaraları, yer yer iç dünyaların kıyısındaki sarsıntılarla ördü; anlatı evrenlerinde özgünlük ve dil işçiliği öne çıktı. Mansiyonlar “Kitaplıkta Bir Gezgin”, “Uzak Yolculuk” ve “Doğumdan Ölüme” başlıklı metinlere gitti.
Şiirde sözün ekonomisi, imgenin derinliği
Şiir kategorisinde 76 başvuru arasında öne çıkan şiirler; Veysel Çolak, Asuman Susam ve Duygu Kankaytsın’dan oluşan seçici kurul tarafından değerlendirildi. Kurul, şiir sanatı açısından “yapısal sağlamlık, özgünlük, sözcük ekonomisi, yapaylıktan uzaklık ve dize kurgusu” gibi kriterleri merkeze aldı. Birincilik “On Altıncı Cadde”ye, ikincilik “Müteessir Kruvazem, Suskun Yolculuğum”a, üçüncülük ise “Bir Yolcu Bir Şiir”e verildi. Mansiyon listesinde “Üç Şair Bir Ben”, “Dalgaların Ezgisi” ve “Bitmeyen Yolculuk” yer aldı. Şiirlerde insanın doğayla ve kendi iç çatışmalarıyla kurduğu ilişkiye, imge gücü yüksek bir dille yaklaşılması dikkat çekti.
Denemede düşüncenin izi, dilin otoritesi
Deneme kategorisinde 66 başvuru, Gülce Başer, Yunus Bekir Yurdakul ve Tuğrul Keskin’in gözünden süzüldü. Jüri, metinlerde “dil hâkimiyeti, yaratıcılık, duygu ve düşüncelerin bilgi birikimiyle desteklenmesi ve tür bilinci” beklentisini önceledi. Birincilik “Göçebe Hayatımın Tasviri”ne, ikincilik “Ejderhalar ve Yollar”a, üçüncülük ise “Yolunu Şaşırmışa Uçurumdur Dünya”ya verildi. Mansiyonlar “Kalbimdeki İmza”, “Edebiyat Yolculuktur” ve “Bulutlarda Saklı Masal” oldu. Bu kategoride öne çıkan nitelik, anlatı ile düşünce arasındaki dengede kurulan açık, berrak ve ikna edici tondu.
Kazananlar ve şehirlerin renkli haritası
Dereceye giren isimlerin coğrafi dağılımı, yarışmanın kapsayıcılığını somutlaştırdı. Öyküde Mithat Ziya Çakıroğlu (İstanbul) “Kuşlar ve Kafesler” ile birinci, Zeyneb Beyza Demiryılmaz (Kütahya) “Sessiz Güzergâh” ile ikinci, Ece Sema Yusoğlu (İstanbul) “Tren” ile üçüncü oldu. Mansiyonlar Bengü Deniz Yılmaz (İstanbul) – “Kitaplıkta Bir Gezgin”, Nazlı Osmanoğlu (Denizli) – “Uzak Yolculuk” ve Eslem Züngür (Balıkesir) – “Doğumdan Ölüme” şeklinde sıralandı.
Şiirde Kerem Güney Gişi (İstanbul) “On Altıncı Cadde” ile birinci, Devran Toprak (Siirt) “Müteessir Kruvazem, Suskun Yolculuğu” ile ikinci, Selin Samancı (İzmir) “Bir Yolcu Bir Şiir” ile üçüncü oldu. Mansiyonlar Okyanus Kuşçu (İzmir) – “Dalgaların Ezgisi”, Pınar Yılmaz (İzmir) – “Bitmeyen Yolculuk” ve Almina Beşenk (İzmir) – “Üç Şair Bir Ben”e verildi.
Denemede Damla Tozlu (Düzce) “Göçebe Hayatımın Tasviri” ile birinciliği aldı; Zeren Özel (İstanbul) “Ejderhalar ve Yollar” ile ikinci, Muhammed Enes Durak (Niğde) “Yolunu Şaşırmışa Uçurumdur Dünya” ile üçüncü oldu. Mansiyonlar Nazlı Tabaru (Ankara) – “Kalbimdeki İmza”, Esmanur Akgün (Erzurum) – “Edebiyat Yolculuktur” ve Rümeysa Erkaya (Denizli) – “Bulutlarda Saklı Masal” biçiminde açıklandı.
