Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) aralıksız süren bütçe mesaisinde bugün final günü. Haftalardır komisyonlarda ve Genel Kurul’da yürütülen yoğun çalışmaların ardından, 2026 yılı merkezi yönetim bütçesi ile 2024 yılı kesin hesap kanunu Meclis’in onayına sunulacak. Bütçenin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandıktan sonra yapılacak oylama, kamu harcamalarından sosyal politikalara kadar geniş bir alanı doğrudan etkileyecek.
Genel Kurul’daki görüşmelerde siyasi parti grupları 60’ar dakikalık söz hakkı alacak. Bu oturumda yürütme adına kürsüye çıkacak isim Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz olacak. Yılmaz’ın konuşmasında, ekonomi politikalarının genel çerçevesi, mali disiplin vurgusu ve önümüzdeki döneme ilişkin hedeflerin öne çıkması bekleniyor. Görüşmelerin ardından yapılacak oylamayla birlikte bütçe maratonu resmen sona erecek.
Genel Kurul’da kritik mesajlar
Bütçe görüşmeleri yalnızca rakamların değil, aynı zamanda siyasi mesajların da verildiği en kritik Meclis süreçlerinden biri olarak öne çıkıyor. Muhalefet partileri, özellikle kamu harcamaları, sosyal destekler, vergi politikaları ve enflasyonla mücadele başlıklarında eleştirilerini dile getirirken; iktidar kanadı bütçenin sürdürülebilirlik ve büyüme hedefleri doğrultusunda hazırlandığını savunuyor.
Bu yılki görüşmelerde de toplumun geniş kesimlerini ilgilendiren başlıklar öne çıktı. Eğitim, sağlık ve sosyal yardımlara ayrılan paylar, yerel yönetimlerin kaynakları ve yatırım programları, Genel Kurul’da sık sık gündeme geldi. Yapılacak oylama, yalnızca teknik bir onay değil, aynı zamanda Meclis aritmetiğinin de bir yansıması olacak.
Gündem yargı paketine kayıyor
Bütçenin kabul edilmesiyle birlikte Meclis’te yeni haftanın ana başlığı 11’inci Yargı Paketi olacak. Genel Kurul’da ele alınması planlanan düzenleme, ceza adalet sisteminde önemli değişiklikler içeriyor. Özellikle suç örgütleriyle mücadele kapsamında getirilen hükümler dikkat çekiyor.
Teklife göre, suç örgütü yöneticiliği ve üyeliği suçlarında cezalar artırılacak. En çarpıcı düzenlemelerden biri ise 18 yaş altındaki çocukların suçta kullanılması ile ilgili. Çocukları suç aracı haline getirenlere verilecek cezaların iki katına çıkarılması öngörülüyor. Bu kapsamda, silahlı suç örgütlerinde çocukları kullanan yöneticiler için 30 yıla kadar hapis cezası gündeme gelebilecek.
Yargı paketinde yer alan bir diğer önemli başlık ise pandemi dönemine ilişkin infaz düzenlemeleri. 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlar için, açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve denetimli serbestlik imkanlarının daha erken uygulanmasının önü açılıyor. Bu düzenleme, cezaevlerindeki doluluk oranı ve infaz sisteminin işleyişi açısından da yakından takip ediliyor.
Pandemi düzenlemeleri yeniden masada
Pandemi sürecinde geçici olarak uygulamaya konulan bazı infaz düzenlemeleri, 11’inci Yargı Paketi ile yeniden gündeme taşınıyor. Suçun işleniş tarihine göre getirilen bu ayrım, binlerce hükümlüyü doğrudan ilgilendiriyor. Daha erken açık cezaevine geçiş ve denetimli serbestlikten yararlanma imkanı, hem hükümlüler hem de aileleri açısından önemli bir beklenti oluşturmuş durumda.
Adalet Bakanlığı yetkilileri, düzenlemenin toplumsal dengeyi ve kamu güvenliğini gözeterek hazırlandığını vurguluyor. Muhalefet ise uygulamanın kapsamı ve eşitlik ilkesi açısından daha net sınırlar çizilmesi gerektiğini savunuyor. Tartışmaların Genel Kurul görüşmelerinde daha da derinleşmesi bekleniyor.
Komisyonlarda rapor mesaisi sürüyor
Meclis’te yalnızca Genel Kurul değil, komisyonlar da yoğun bir haftaya hazırlanıyor. Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunda raporlama çalışmaları devam ediyor. Komisyona üye siyasi partiler, hazırladıkları kapsamlı raporları Meclis Başkanlığı’na iletmeye başladı.
AK Parti tarafından sunulan ve 15 bölüm ile 60 sayfadan oluşan raporun ardından; MHP, CHP, Yeni Yol ve DEM Parti de kendi değerlendirmelerini içeren raporlarını geçtiğimiz hafta tamamladı. Bu belgeler, komisyonun yürüttüğü çalışmaların çerçevesini ortaya koyması açısından kritik önem taşıyor.
Yeni haftada Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un, komisyonun koordinatör grup başkanvekilleriyle bir araya gelmesi bekleniyor. Bu toplantıda raporların takvimi, ortak değerlendirme süreci ve izlenecek yol haritasının ele alınacağı belirtiliyor.
