ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'ndaki kritik konuşmasını yaptı. Ekonomistlere göre Powell'ın konuşması beklenenden daha güvercin. Powell'ın konuşmasıyla birlikte Wall Street endeksleri yükselişe geçti.
Jackson Hole'da temkinli bir güvercin duruş sergileyen Powell sonrası, Eylül ayında 25 baz puanlık faiz indirimi olasılığı %91,5’e yükseldi. Piyasa sene sonuna kadar toplamda 50 baz puanlık indirim beklerken, Powell’ın temkinli tonu, şimdilik Eylül’de 50 baz puanlık indirimi olası kılmıyor; konuşma, Eylül’de 25 baz puanlık bir faiz indirimine kapı aralıyor.
Fed Başkanı Powell'ın konuşmasından öne çıkanlar:
- Politikanın kısıtlayıcı bölgede olmasıyla birlikte, temel görünüm ve değişen risk dengesi politika duruşumuzu ayarlamamızı gerektirebilir
- Yeni bir normal içindeyiz. Tarifelerin tüketici fiyatları üzerindeki etkisi açıkça görülebiliyor.
- Hedef enflasyona yaklaşırken ılımlı sıkılaştırıcı adımlar atmaya devam edeceğiz.
- Esnek bir efnlasyon hedeflemesini geçtik. Enflasyonun hedefin üzerinde seyretmesinin aslında çok da büyük bir problem yaratmadığını gördük
-Ekonomide sıkıntılar olduğu zaman, fiyat istikrarından taviz vermemeye çalıştık
AMERİKA HİSSELERİ UÇTU, ALTIN FIRLADI
Powell'ın açıklamaları sonrası büyük ABD bankalarının hisse senetleri değer kazandı.
Bank of America %0,7, JPMorgan %0,7, Citigroup %0,5, Goldman Sachs %0,7, Morgan Stanley %0,8 ve Wells Fargo yüzde 0,6 değer kazandı.
ALTIN VE EURO UÇTU, DOLAR DEĞER KAYBETTİ
Altının onsu sabah seansında 3.323 dolardan başlarken Powell'ın konuşmasında politika değişikliğiyle alakalı bilgilerden sonra yüzde 1,11 değer kazanarak 3.361 dolara kadar çıktı. Saat 17.34 itibariyle değer kazanmaya devam eden altının onsu 3372 dolarda bulunuyor.
Yurtiçinde ise Kapalıçarşı'da gram altın 4.422 liradan 4.4495 liraya kadar çıktı.
Powell'ın açıklamaları sonrası euro/TL 48,0 seviyesinin üzerini gördü. Akşam seansında euro 48,0149 TL'den işlem görüyor.
Powell'ın konuşmasıyla birlikte dolar endeksinde sert düşüş yaşandı. Konuşmadan önce 98,739 olan endeks güvercin duruşlu konuşmasının ardından %0,91 değer kaybıyla 97,832 seviyesine kadar geriledi.
Powell'ın Jackson Hole'daki konuşması euro/dolar paritesini 1,1677'nin üzerine çıkardı, euro/TL 48 seviyesinin üzerini gördü.
POWELL'IN KONUŞMASININ TAMAMI ŞÖYLE:
Amerika Birleşik Devletleri ekonomisi, bu yıl köklü ekonomik politika değişiklikleri bağlamında dirençlilik gösterdi. Fed’in çift görevi hedefleri açısından, işgücü piyasası maksimum istihdama yakın seviyelerde seyrederken, enflasyon pandemi sonrası zirvelerinden büyük ölçüde düşmüş olsa da hala bir miktar yüksek seviyelerde. Aynı zamanda risk dengesi değişiyor gibi görünüyor.
İşgücü piyasası, işçi arzı ve talebindeki belirgin bir yavaşlamadan kaynaklanan, ilginç türden bir denge içerisinde. Bu olağandışı durum, istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin arttığını gösteriyor. Bu riskler gerçekleşirse, hızla, keskin bir şekilde artan işten çıkarmalar ve yükselen işsizlik olarak ortaya çıkabilir.
Öte yandan, bu yılın ilk yarısında GSYİH büyümesi, 2024'teki %2,5'lik hızın yaklaşık yarısı olan %1,2'lik bir seviyeye önemli ölçüde yavaşladı. Büyümedeki düşüş büyük ölçüde tüketici harcamalarındaki yavaşlamayı yansıtıyor.
Enflasyona gelince, artan gümrük vergileri bazı mal kategorilerindeki fiyatları yükseltmeye başladı. Mevcut verilere dayanan tahminler, Temmuz ayında yıllık TFE fiyatlarının %2,6 arttığını gösteriyor. Gıda ve enerji hariç çekirdek TFE fiyatları ise %2,9 yükseldi. Gümrük vergilerinin tüketici fiyatları üzerindeki etkileri artık net bir şekilde görülebiliyor. Bu etkilerin önümüzdeki aylarda birikmesini bekliyoruz. Makul bir temel senaryo, bu etkilerin nispeten kısa ömürlü olacağı, tek seferlik bir fiyat seviyesi artışı olacağı yönünde.
POLİTİKA ÇERÇEVESİ DEĞİŞEBİLİR
Fed’in para politikası çerçevesi, Kongre’nin verdiği, Amerikan halkı için maksimum istihdam ve istikrarlı fiyatları teşvik etme görevinin değişmeyen temeli üzerine inşa edilmiştir. Gözden geçirilmiş Uzun Vadeli Hedefler ve Para Politikası Stratejisi Bildirimi, çift görevli hedeflerimizi nasıl takip ettiğimizi açıklıyor.
Bu yılki gözden geçirmede, çerçevemizin çok çeşitli ekonomik koşullara uygun olduğundan emin olmak temel hedeflerimizden biriydi. Aynı zamanda, çerçevenin ekonominin yapısındaki değişikliklerle ve bu değişikliklere dair anlayışımızla birlikte evrilmesi gerekiyor.
DEĞİŞİKLİKLERDE NELER VAR?
1. **Etkin Alt Sınır (EAS) Vurgusunun Kaldırılması:** EAS'ın ekonomik manzaranın belirleyici bir özelliği olduğunu belirten ifade kaldırıldı. Bunun yerine, para politikası stratejimizin "çok çeşitli ekonomik koşullarda maksimum istihdamı ve istikrarlı fiyatları teşvik etmek için tasarlandığı" belirtildi.
2. **Telafi Stratejisinin Sonu:** Esnek enflasyon hedeflemesi çerçevesine dönüldü ve kasıtlı, ılımlı bir enflasyon fazlası hedefleyen "telafi" stratejisi kaldırıldı. Gözden geçirilmiş bildiri, uzun vadeli enflasyon beklentilerinin iyi demirlenmiş kalmasını sağlamak için güçlü bir şekilde hareket etme taahhüdümüzü vurguluyor.
3. **"Eksiklikler" Yerine "Sapmalar":** 2020 ifadesinde kullanılan "eksiklikler" (shortfalls) terimi kaldırıldı. Bunun yerine, "Komite, istihdamın bazen, fiyat istikrarı için risk yaratmaksızın, maksimum istihdama ilişkin gerçek zamanlı değerlendirmelerin üzerinde seyredebileceğini kabul eder" ifadesine yer verildi. Maksimum istihdam, "fiyat istikrarı bağlamında sürdürülebilir bir şekilde ulaşılabilecek en yüksek istihdam düzeyi" olarak tanımlandı.
4. **Dengeli Yaklaşım:** Hedeflerimizin tamamlayıcı olmadığı dönemlerde dengeli bir yaklaşım izleneceği netleştirildi. Hedeflerden sapma dereceleri ve her bir hedefin çift görevle tutarlı bir seviyeye dönmesinin öngörüldüğü potansiyel olarak farklı zaman dilimleri dikkate alınacak.
SONUÇ
Gözden geçirilmiş mutabakat bildirgesi, beş yılda bir kamuoyuyla bir değerlendirme yapma taahhüdümüzü de korudu. Bu sıklık, politika yapıcıların ekonominin yapısal özelliklerini yeniden değerlendirmesine ve çerçevemizin performansı hakkında kamuoyu, uygulayıcılar ve akademisyenlerle etkileşim kurmasına olanak tanır. Fed Başkanı Powell, konuşmasını, politika kararlarının yalnızca verilerin ve ekonominin görünümüne ilişkin değerlendirmelere dayanacağını ve bu yaklaşımdan asla sapılmayacağını vurgulayarak sonlandırdı.
Fed Başkanı Powell, konuşmasını, politika kararlarının yalnızca verilerin ve ekonominin görünümüne ilişkin değerlendirmelere dayanacağını ve bu yaklaşımdan asla sapılmayacağını vurgulayarak sonlandırdı.