Çekya’da iktidarda bulunan sağcı koalisyon hükümeti, komünist ideolojiyi yasaklamak amacıyla hazırladığı yasa tasarısını Meclis’in alt kanadından geçirdi. Yasaya göre, komünist düşüncenin propagandası ve sembollerin kullanımı, Nazizm propagandası ile aynı kefeye konularak 5 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
30 Mayıs’ta yapılan oylamada, hazır bulunan 160 milletvekilinden 86’sı tasarıya destek verdi. Yasanın yürürlüğe girmesi için Çek Senatosu’nda da onaylanması gerekiyor.
"Komünistler Susturulamaz" Tepkisi
Bohemya ve Moravya Komünist Partisi (KSČM), kararı sert bir dille eleştirerek bunun ifade özgürlüğüne açık bir saldırı olduğunu belirtti. Parti yaptığı açıklamada, "Bu girişim demokrasiye aykırıdır, komünistlerin değerleri susturulamaz" ifadelerine yer verdi. KSČM, hükümeti anayasal özgürlükleri ihlal etmekle suçladı.
Komünist Sembol ‘Gamalı Haç’la Aynı Sayıldı
Yasa, komünizmin simgesi sayılan orak çekiç sembolünü gamalı haçla eşdeğer kabul ediyor. Bu yaklaşım, Sovyetler Birliği dönemine karşı geliştirilen kültürel ve ideolojik tepkinin bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Yasa öncesinde kamuoyunda antikomünist çevrelerce yoğun lobi faaliyetleri yürütüldü.
Avrupa’da Antikomünist Dalga Güçleniyor
Çekya’nın attığı adım, Avrupa genelindeki antikomünist yasa ve uygulamaların bir parçası. Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte birçok eski Doğu Bloğu ülkesi komünist geçmişten uzaklaşmak adına yasaklamalara başvurdu. Bu süreç, 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşıyla daha da hız kazandı.
Öne Çıkan Ülkelerdeki Uygulamalar:
-
Ukrayna: 2015’te komünist partiler ve semboller yasaklandı.
-
Polonya: Komünist propagandaya iki yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.
-
Almanya: Semboller serbest ama sol partiler devletin yakın takibinde.
-
Litvanya & Letonya: Komünist semboller tamamen yasak.
-
Slovakya: 2020’den bu yana komünist partiler “suç örgütü” kabul ediliyor.
-
Macaristan, Moldova, Estonya ve Gürcistan: Sembollere ciddi kısıtlamalar getirildi.
Sosyalist Miras Müzelerde Karalanıyor
Çekya’da komünizm deneyimini hedef alan kültürel yaklaşımlar da dikkat çekiyor. Prag’daki “Komünizm Müzesi”, bu politikaların sembol mekanlarından biri. Müze, sosyalist dönemi “Hayal”, “Gerçek” ve “Kabus” şeklinde sınıflandırırken, içeriği alaycı tasarımlar ve antikomünist imgelerle donatılmış durumda.
