Türkiye ekonomisindeki yüksek enflasyon ve alım gücündeki erime, vatandaşın günlük hayatındaki finansal davranışları derinden etkiliyor. Bankalararası Kart Merkezi’nin açıkladığı son verilere göre kartlı ödemelerdeki artış, geçim sıkıntısının ne kadar geniş bir kesimi etkilediğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Ekim ayında kredi kartı, banka kartı ve ön ödemeli kartlarla yapılan toplam ödeme tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 49 artarak 2 trilyon 210,4 milyar liraya yükseldi. Bu rakam, Türkiye’de harcamaların giderek borçlanma üzerinden yürüdüğünü açık bir şekilde gösteriyor.
Kredi kartlarında rekor kullanım
BKM verilerine göre ekim ayında kullanılan kartların dağılımı dikkat çekti. Türkiye genelinde kredi kartı sayısı 140,4 milyon, banka kartı sayısı 215,6 milyon, ön ödemeli kart sayısı ise 107,2 milyon olarak kaydedildi.
Özellikle kredi kartlarında yaşanan yüzde 10’luk artış, ekonomik koşulların vatandaşları kartlı harcamaya yönlendirdiğini doğruluyor. Toplam kart sayısı ekimde 463,2 milyona ulaşarak tarihi seviyeye çıktı.
Kartlı harcamaların büyüklüğü ise daha çarpıcı bir tablo çizdi. Toplam 2 trilyon 210,4 milyar liralık kartlı ödemenin 1 trilyon 873,1 milyar lirası kredi kartlarıyla gerçekleştirildi. Bu veri, vatandaşın artan yaşam maliyetleri karşısında çareyi kredi kartına sarılarak bulduğunu ortaya koyuyor.
Borçlanarak ayakta kalma çabası
Ekonomik krizle birlikte yurttaşların banka borçlanmasına yöneldiği biliniyor. Verilere göre kredi kartıyla ödemelerde büyüme oranı yüzde 50, banka kartıyla yapılan ödemelerde ise yüzde 53 oldu. Buna karşılık ön ödemeli kart kullanımında yüzde 23’lük düşüş yaşandı.
Bu tablo, nakit akışı bozulan tüketicinin giderlerini karşılamak için daha çok kredi kartına yöneldiğini, ön ödemeli kart gibi nakit kullanımını temel alan yöntemleri ise azalttığını gösteriyor.
İnternetten alışveriş güçlü şekilde yükseldi
Bir diğer önemli başlık, internetten yapılan kartlı ödemelerdeki artış oldu. Ekim ayında online kartlı ödeme tutarı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 51 artarak 653,7 milyar liraya çıktı.
İnternetten yapılan ödemelerin toplam içindeki payı yüzde 29 olurken, online ödeme sayısı 239,5 milyona yükseldi. Artış oranı düşük olsa da toplam harcama tutarındaki büyüme, tüketicinin online alışverişte daha yüksek meblağlarla işlem yaptığını işaret ediyor.
Temassız ödemeler günlük hayatın normali oldu
BKM verileri, temassız ödeme alışkanlığının kalıcı hâle geldiğini de ortaya koyuyor. Ekim ayında temassız kartlı ödeme sayısı yıllık bazda yüzde 12 artışla 1 milyar 208,4 milyona ulaştı.
Temassız ödeme tutarı ise yüzde 54 artarak 728,1 milyar liraya yükseldi. Mağaza içi yapılan ödemelerde her 5 işlemin 4’ü temassız gerçekleşti.
Bu artış hem tüketicilerin pratik ödeme yöntemlerini tercih ettiğini hem de kart kullanımı yaygınlaştıkça harcama davranışlarının temassız ödemelere kaydığını kanıtlıyor.
Ekonomik görünüm: Kredi kartı artık zorunlu ihtiyaç
BKM verileri, Türkiye’de ekonomik daralmanın hane halkı üzerindeki baskısını net şekilde gösteriyor. Vatandaş, temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek için kredi kartını aktif şekilde kullanıyor.
