Soğuk havalarda hepimizin karşılaşabileceği bir durum olarak kabul edilen hipotermi, vücudun normal ısısının çok düşmesine yol açan tehlikeli bir hastalıktır. Bu durum, insanların bedenlerinin normal sıcaklık düzeylerini koruyan kaslar tarafından üretilen ısının azalması sonucu ortaya çıkar. Ayrıca, vücudun normal sıcaklığını denetleyen hipotalamus bölgesinde bulunan ve beyinde çok önemli fonksiyonları olan bir bölgedir. Hipotermi durumunda, vücut sıcaklığı normal olarak olan 37 dereceden daha aşağı bir noktaya inebilir ve bu durum bazen ölümcül sonuçlara yol açabilir. Hipotermi ise, vücudun normal sıcaklığının çok hızlı kaybı sonucunda ortaya çıkan bir acil durumdur ve vücut sıcaklığının tehlikeli derecede düşmesine neden olabilir. Vücut ısısının normalin üstüne veya altına çıkması ise oldukça tehlikeli bir durumdur ve her iki durumda da acil müdahale şarttır.

Hipotermi Nedir?

Hipotermi, vücudun hızla ısı kaybı sonucunda vücut sıcaklığında ciddi şekilde azalma ve tehlikeli durumların ortaya çıkmasına yol açan bir durumdur. Normal vücut sıcaklığı 37 derecedir ve bu sıcaklık 35 derece altına düştüğünde hipotermi durumu meydana gelir. Eğer hipotermi durumu acil şekilde müdahale edilmezse ölümcül sonuçlara neden olabilir.

Hipotermi, sadece soğuk havaların yapabileceği bir durum olarak düşünülmemelidir. Birçok faktör, vücut ısısının normalin altına inmesine neden olabilir. Bunlar arasında su kaybı, beyin hasarı, kalp hastalıkları, idrar yolu enfeksiyonları veya beyin ameliyatı sonrası gibi durumlar yer alabilir. Ancak hipotermi genellikle insanların soğuk havalarda uzun süre kalması sonucu ortaya çıkan bir sorundur.

Hipotermi, vücudun normal sıcaklığından çok daha aşağı bir sıcaklıkta kalması sonucu, kalp, sinir sistemi ve diğer organların ve sistemlerin çalışma mekanizmalarında sorunlar meydana gelebilir. Eğer acil bir şekilde müdahale edilmezse, bu sistemlerin iflası sonucu ölüm gerçekleşebilir. Bu nedenle, vücudu normal sıcaklığına geri getirmeye çalışmak hipotermi durumunda acil müdahalenin en öncelikli konusudur.

Kışın gelmesi, hipotermiyi daha fazla tehlikeye sokabilir. Bu nedenle, açık alanlarda veya inşaatlarında çalışanlar, evsiz insanlar, yaşlılar ve çocuklar dikkatli olmalı ve hipotermiden korunmalıdır.

Terapötik hipotermi, kalbin durması sonrası hayatın tekrar başlatılması sonrası beyin hasarını önleme amacıyla uygulanmış bir tedavi türüdür. Bu tür bir tedavi, hastanın kalp masajı sonrası ilk 4-6 saat içinde vücut ısısının 32-34 dereceye indirilmesi ve bu ısının yaklaşık 18 saat süre ile sabit tutulması şeklinde uygulanır.

Hipotermi Nedenleri

  • Soğuğa dayanıksız bir pozisyonda uzun süre maruz kalmak
  • Çok soğuk havalarda bulunmak
  • Çok soğuk ortamlar sırasında kaza geçirmek
  • Vücudun büyük yanıklarının bulunması
  • Suya düşmek veya uzun süre su içinde kalmak
  • Uygun olmayan kıyafetler seçmek
  • Soğuk yüzeylere uzun süre temas etmek
  • İslak kıyafetlerin uzun süre kalması ve kuruması
  • Yetersiz beslenme
  • Yorgunluk
  • Rüzgarın soğuk ve sert olarak esmesi
  • Islak durumda rüzgarın esmesi
  • Alkol tüketmek
  • Uyuşturucu veya benzeri maddeler kullanmak gibi faktörler hipotermi oluşmasına neden olabilir.

Hipotermi Belirtileri

  • Aşırı derecede titreme hali,
  • Soluk alış veriş hızında git gide yavaşlama görülmesi,
  • Konuşma fonksiyonlarında bozulma sonucunda konuşmanın yavaşlaması hafif hipotermi belirtileri arasında sayılabilir.
  • Hipotermi şok oluşması,
  • Geçici hafıza kayıpları yaşanabilmesi ve buna bağlı olarak gelişen kafa karışıklığı durumu,
  • Zayıf nabız alınması,
  • İleri seviyesinde bilinç kaybı oluşması şiddetli hipotermi derecesi durumunda görülen belirtilerdir.
  • Aşırı yorgunluk durumunun gözlenmesi,
  • Cilt renginde solgunlaşma ve cildin zaman geçtikçe soğuması,
  • Ses kısıklığı,
  • Baş dönmesi,
  • Işığa tepki veremez duruma gelmesi gibi belirtiler ise orta hipotermi belirtilerine örnek verilebilir.

Hipotermi Tedavisi Nasıl Yapılır?

  • Hastanın soğuk nedeniyle kaybettiği enerjisinin sağlanması ve soğuktan boşalan glukoz depolarının tekrar doldurulması amacıyla glukoz uygulaması yapılır.
  • Tedavi seçiminde hipotermi nedeni oldukça önemlidir örneğin yoğun alkol kullanımına bağlı olarak hipotermi geçiren hastaya tiamin başlanabilir.
  • Hastanın soğuğa fazla maruz kalması nedeniyle sürekli idrara çıkması vücuttan sıvı kaybının yüksek seviyede olmasına neden olur ve kaybedilen bu sıvı takviye edilmelidir.
  • Uygulanan bazı tedavi yöntemleri ve acil müdahale yöntemleri sonrasında da vücut ısısı normale dönmeyen kişilere steroid uygulaması yapılabilir.
  • Hastanede yapılacak olan tedavide hastanın ayrıca bir kronik rahatsızlığı olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Editör: Utku Çelik