Haber/ Hakan Dirik

Balıkesir'in Edremit ilçesinde, 9 Eylül'de yapılan törenlerde, Ege'nin, Anadolu'nun birçok yerinde daha önce defalarca sahnelenen mizansen sunuldu. Vatanı simgeleyen beyazlar içindeki bir genç kızın üzerine işgali simgeleyen kara örtü örtüldü ve zincir bağlandı. Sahneye giren Türk askeri de tıpkı 99 yıl önce olduğu gibi vatanı işgalden kurtardı ve beyazlar içindeki genç kız elindeki Türk bayrağıyla seyircileri selamladı. Ancak bu sırada seyirciler arasında yer alan AKP'li Edremit Belediyesi Meclis Üyesi Murat Tuna, genç kızın üzerindeki kara örtünün çarşaf olduğu kanısına kapılarak ilçe kaymakamı Turgay Ünsal'a “Müdahale etsenize” diye tepki gösterdi. Olayın hesabının sorulacağını dile getirerek tehditler savurdu. Bu gelişmenin ardından Balıkesir Valiliği jet hızla soruşturma başlattı. Ardından da “soruşturmanın selameti için” Kaymakam Ünsal'ı “merkeze çekerek” görevden aldı. Valilik, açıklamasında, gösterinin “kurtuluş gününü tartışmaya açtığını” ileri sürdü.

DEMOKRAT PARTİ'DEN MİRAS

Ancak gösterinin, cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren hem Edremit'te hem Anadolu'nun dört bir yanında sergilendiği biliniyor. Hatta aynı mizansenin Edremit'te Demokrat Parti zamanında “Demokrat Parti tabelası önünde” dahi yapıldığı görüntülere ulaşıldı.

'ÇAĞDAŞLIK GÖZLERİNE BATTI'

ÇYDD Edremit Şube Başkanı Nedret Aldemir, “Buradaki tepki bir provokasyondur” dedi. Aldemir, “Ortada çarşaf falan yok. Aslında orada bir kadın yok; Edremit var, vatan var. O karanlık işgal günlerinden kurtuluşu simgeleyen teatrel bir gösteri sunduk. Bir süredir yapılmamış. Ama daha önce de yaptığımız için belediye bizden istedi. Biz de sergiledik. Oraya genç kızımızın yerine ne koyacaktık? Taş mı koyacaktık? Bizim ne dinsizliğimizi bıraktılar ne de saygısızlığımızı. Kadının çağdaşlaması, özgürleşmesi için çaba harcayan bir derneğin kadını zincire vurması düşünülebilir mi? Bizim öyle giyinenlere de saygımız. Biz kadınların iyi eğitim görmesi için çaba göstermekten başka bir şey yapmıyoruz” diye konuştu.

Aldemir, Kaymakam Ünsal'ın da bir suçunun olmadığını, hatta ortada bir suç olmadığını vurgulayarak “Edremit'te yüzlerce kız öğrencimize burs veriyoruz. Herhalde çağdaşlık gözlerine battı. Kızlarımızın eğitimi için yaptıklarımız birilerini rahatsız etmiş demek ki böyle bir provakasyona maruz kaldık. Ama niye üzülüyoruz ki, Türkan Saylan'a neler yaptılar, bize mi yapmayacaklar?” ifadelerini kullandı.

ÇYDD TEPKİ GÖSTERDİ

Konuyla ilgili toplanan ÇYDD yönetim kurulu da şu açıklamayı yaptı: “Siyah kıyafetler içindeki kişinin Kuvayı Milliye birlikleri ve efeler tarafından kurtarılarak ellerinin çözüldüğü anda kesinlikle kadın kimliğine ya da kıyafet özgürlüğüne bir atıfta bulunmak söz konusu değildir. Her zaman din, ırk, dil ve cinsiyet özgürlüğüne saygı duyan derneğimiz, burada söz konusu olan mizansenin farklı mesajlarla sunulmasından ve gösterinin asıl amacı olan Edremit’in işgalden kurtuluşundan uzaklaştırmasından büyük üzüntü duymuştur. Kurtuluş Savaşı’nda her cephede kadın, erkek, çocuk, yaşlı, genç demeden herkesin mücadele ettiği unutulmamalıdır. Konunun özünden koparılarak bu mizansende kullanılan sembolik anlatımın 'halkın giyim tarzı üzerinden mesajlar içerdiği' iddiasının iyi niyet gözetmeden oluşturulduğunu görmekteyiz.”

YÜKSEL: PROVOKASYON

ÇYDD Genel Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel de provokasyona tepki gösteri. Yüksel, “15 yıl Van'da yaşadım. Aynı mizanseni orada da gördüm. Kurtuluş şenliklerinde böyle mizansenler ülkenin her yerinde yapılıyor. Kimsenin aklına böyle bir şey gelmedi. Ancak art niyetle böyle yorumlar yapılabilir. Yanlış anlamak istemişler herhalde. Bunun adı provakasyondur. Kimse Türk kadınını rencide edemez. Biz kadınların özgürlüğü ve çağdaş gelişimi için uğraşıyoruz” dedi.