Ey İzmirliler, Bornova’yı nasıl bilirsiniz?
Bornova… Üniversite, Hastane, Alışveriş Merkezi. İşte böyle biliriz.
Hepsi bu mu? Ama siz de hiçbir şey bilmiyormuşsunuz!

Bornova'nın tarih yazan tarihini, bir zamanın bohem yaşam merkezi olduğunu, misket üzümünü, Homeros mağaralarını, Levanten köşklerini, havada uçan yeşil papağanlarını, meşhur büyük çarşısını, Kağıt Müzesini, Deniz Müzesini, İzmir’in 8.500 yıl önce burada kurulduğunu biliyor musunuz?

Anlaşıldı, sizinle bir Bornova turu yapmak gerek. Hadi gelin hep beraber bir bakalım, Bornova’da neler varmış.

YEŞİLOVA HÖYÜĞÜ


İzmir’de insana dair en eski kalıntıların yer aldığı Yeşilova ve Yassıtepe Höyükleri Bornova ilçemizde bulunuyor. Günümüzden 8 bin 500 yıl öncesine kadar giden tarih öncesi yaşamın izlerini, Bornova Belediyesi tarafından yaptırılan ziyaretçi merkezinin yanında, Yeşilova’da bulabilirsiniz.
Özel aracınızla İzmir Aydın otobanı üzerinden otogar sapağına girip yön levhalarını takip ederek veya Bornova Metro Durağı ve Kemer arasında çalışan 59 No’lu Belediye otobüsü ile buraya ulaşabilirsiniz.


HOMEROS MAĞARALARI


Bornova’nın merkezi ve Kayadibi arasında uzanan Homeros vadisi, kentin yoğun yaşamından uzaklaşmak isteyenler ve günübirlik tatil için çok uygun bir seçenektir. Sakin bir gün geçirmek, doğayla bütünleşmek ve sıkı bir yürüyüş yapmak isteyenler için Homeros vadisi ideal bir alandır.
Bu alan içinde yer alan konik bir tepe üzerindeki dört küçük mağara, yüzyıllardan bu yana Batı’nın en büyük şairi Homeros’un inzivaya çekilerek İlyada ve Odysseia destanlarını derlediği yer olarak kabul görmektedir.

MÜZE ZENGİNİ


Bornova’da bulunan müzeler size çok keyifli anlar yaşatabilir. Böyle ilginç müzelerin varlığından pek çoğumuzun haberi bile yok. İnsanlar bilse, koşa koşa giderler.
Ege Üniversitesi Etnografya Müzesi, dünyanın en büyük kağıt ve kitap sanatları müzelerinden biri olan EÜ Kağıt ve Kitap Sanatları Müzesi ve EÜ Kampüsü içindeki Tabiat Tarihi Müzesi. Dünya çapında, benzerleri arasında en iyilerden biri olan Arkas Deniz Tarihi Müzesi, Yeşilova Höyüğü ve Ata Evi Ziyaretçi Merkezini de eklediğinizde size iki günlük görülecek malzeme çıkar.


Merkezde bulunan Arkas Deniz Tarihi Müzesi, sergilenen çok değerli tablolar ve orijinal gemi maketleri ile kesinlikle görülmeye değer. Kağıt ve Kitap Sanatları Müzesi ise dünyadaki benzer üç müzeden biri ve ülkemizdeki tek örneği. Bu müzelerin hemen yakınında, eski Sirkehane’de bulunan Etnografya Müzesi ise bir renk ve kültür cümbüşü.

İLK ATATÜRK ANITI


Mustafa Kemal Atatürk'ün Bornova'yı ve Bornova Ziraat Mektebi'ni ziyareti anısına yapılan anıt, Türkiye’deki ilk Atatürk anıtı olma özelliğini koruyor.
Bornova Metro durağının yanındaki Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanlık binalarının bulunduğu bahçede Haziran 1926'da bir büst heykel yaptırılmıştır. Bu büst Türkiye'de dikilen ilk Mustafa Kemal Atatürk anıtıdır. Büst dünyaca ünlü Avusturyalı Heykeltraş Heinrich Krippell tarafından yapılmıştır.

BÜYÜK CAMİ, BÜYÜK ÇARŞI


Yüzlerce yıldan bu yana Büyük Çarşı, doğumda lohusa şekerinden, ölümde kefen bezine kadar her şeyi ve hatta yanında da sıcacık bir "merhaba"yı bulabileceğiniz yerdir Bornova'da. Büyük Çarşı hala şeker alan çocuğun, satıcıya " Parasını akşam babam verecek" dediği yerdir.
İzmir’de halen faal durumdaki en eski cami olan Selçuklu dönemi Büyük Cami’nin yanı başındaki Büyük Çarşı’ya gelmişken, kendinize esnaf lokantalarında yemek ziyafeti çekmeden, üzerine tarihi kahvehanelerinde bir kahve içmeden Bornova’dan ayrılmayın.


LEVANTEN KÖŞKLERİ


17. Yüzyıl sonlarından itibaren Levanten dünyasının ilgisini çekmeye başlayan Bornova, ilk aşamada yazlık amacıyla yapılmaya başlanan muhteşem köşklerle tanışmaya başladı.
150 yıldan bu yana neredeyse hiç değişmeyen sokaklarda, bir gerdanlıktaki inci taneleri gibi dizilen 200-300 yıllık saray yavrusu Levanten Köşklerin ihtişamı göz kamaştırıcıdır.
Geriye dönük üç yüz yıl içinde pek çok tarihi olaya tanıklık eden ve Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Padişah 2. Abdülaziz, Padişah Abdülmecid, Lord Byron ve Yunanistan Kralı Otto gibi sayısız tarihi şahsiyete ev sahipliği yapan bu köşklerinin birçoğu günümüze kadar ulaşmıştır.

BELKAHVE


Belkahve Ata Anı Evi Ziyaretçi Merkezi , Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve yakın silah arkadaşlarının 9 Eylül 1922 Kurtuluş Günü İzmir’i ilk kez gördükleri ve kahve içtikleri yerdir. 16,5 Metrelik dev Atatürk Heykeli , 9 Eylül Kurtuluş günü ve Kurtuluş Savaşı’na ait eşyalar ve sadece Atatürk’le ilgili kitaplardan oluşan özel kütüphanesiyle Bornova Belediyesi tarafından düzenlendi. İzmir-Ankara karayolunda, Kemalpaşa’ya gelmeden hemen yol kenarındaki merkez nefis manzarası ile sizi bekliyor.


SPORDA İLKLER


1800’lü yılların ikinci yarısında İzmir’deki Levanten ailelerin etkisi ile, batı medeniyet ve kültüründeki pek çok ilk ile önce İzmir’in tanışmasına sebep olmuştur. 1865 yılında Bornova’ya trenin gelişiyle Levanten ailelerin yazlık mekanı olmaktan çıkan ve tam zamanlı yerleşim yeri olan Bornova bu ilklerle ilk tanışan ilçedir.
Futbol Türkiye’de ilk kez 1877 yılında Bornova’da oynanmıştır. Bornova'da futbolun ilk oynandığı yer, bugün Subay Ordu Evi olarak kullanılan Davy Evi'nin sol tarafında kalan ve Yavuz Selim Orta Okulu'nun karşısında bulunan apartmanların bulunduğu yerdeki çayırlık alandı. Bornova Belediyesi 2017 yılında o noktaya bir futbol heykeli yaptırmıştır.
Türkiye Futbol Federasyonu'nun resmi sitesindeki " Ülkemizde futbolun ilk olarak 19. yüzyılın son çeyreğinde oynanmaya başladığı bilinmektedir. Osmanlı döneminde Selanik'te yakılan ilk ateş, zamanla Bornova çayırlarına kadar yayılmıştır." cümlesiyle Bornova'nın Türkiye topraklarında ilk futbol oynanan yer olduğu belirtilmiştir. 1895 yılında yine Bornova’da düzenlenen Atletizm ve Bisiklet yarışları da, Türkiye’nin spor alanındaki ilkleridir… Ayrıca 1905 yılında Bornova’da kurulan Bournabat Golf Sporting Club de Anadolu’da kurulan ilk golf kulübüdür.


BORNOVA ANI EVİ


1800’lü yılların ortalarında inşa edilen, Bornova Belediyesi tarafından restore edilerek Bornova Anı Evi’nde yapılan tarih anlatımları büyük ilgi uyandırıyor. 100-150 yıllık fotoğraflar üzerinden Bornova’nın tarihine dair yaşanmışlıkların ve köşklerinde yaşanan hikayeleri anlatan kent tarihçisi Altan Altın ise tam bir Bornova aşığı.
İşte dostlar, bir gazete sayfasına sığdırmaya zorlandığımız ve zorunlu olarak kırpıp kısalttığımız Bornova tanıtım yazısında bile ne kadar çok görülecek, bilinecek yer olduğunu görüyorsunuz. Ulaşım sorunu olmayan Bornova’ya kısa kısa ziyaretler yaparak, her seferinde birkaç güzellikle tanışabilirsiniz.
Haydi bakalım, planınızı yapın ve en kısa zamanda Bornova turlarınızı yapmaya başlayın.