Son bir haftada 8,5 lirayı bulan mazot zamları, tarım sektörünü ve temel gıda fiyatlarını doğrudan etkiledi. İsrail’in İran’a yönelik saldırıları sonrası enerji piyasalarında oluşan dalgalanma, Türkiye’deki pompa fiyatlarına hızlı şekilde yansıdı.
Her ne kadar Türkiye, İran ile doğrudan petrol ticareti yapmasa da bölgesel enerji akışındaki aksaklıklar ve petrol fiyatlarındaki küresel artış, iç piyasayı vurdu. Artan maliyetler, en hızlı etkisini sebze ve meyve tezgahlarında gösterdi.
Esnaf: "Mazot zamları bizi perişan etti"
Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde semt pazarında tezgâh açan bir esnaf, yaşanan süreci şu sözlerle özetledi:
“Mazot zamları etkilemez mi? 10 liraya sattığımız malı 15 liraya satıyoruz şimdi. Vatandaş da alamıyor, alım güçleri yok. Satamazsak biz de perişanız.”
Başka bir esnaf ise, artan maliyetlere rağmen ürün fiyatlarını yukarı çekemediklerini ifade etti:
“Zaten satamıyoruz ki. Fiyatlar yerinde yüksek, maliyetler arttı ama üzerine koyamıyoruz. İnsanların alım gücü yok.”
Tüketici de satıcı da çıkmazda
Pazarda alışveriş yapan vatandaşlar da artan fiyatlardan dolayı dert yandı. Özellikle sabit gelirli ailelerin, haftalık alışverişlerini dahi yapamadıkları ve temel gıda ürünlerine ulaşımda zorlandıkları belirtildi.
Pazarcılar, özellikle nakliye masraflarının katlandığını, mazota gelen zamla birlikte bir kamyon ürünün geliş maliyetinin bile ikiye katlandığını vurguluyor. Bu da doğrudan tarladan tezgaha gelen tüm ürünlerin fiyatına yansıyor.
Üretim planlaması da etkileniyor
Çiftçiler, artan akaryakıt maliyetleri nedeniyle gelecek sezonun planlamasında da zorluk yaşıyor. Tarla sürmekten sulamaya kadar her adımda mazot kullanan üreticiler, bu maliyetlerle verimli üretim yapmanın zorlaştığını dile getiriyor.
Sektör temsilcileri, artan girdi maliyetlerinin gıda enflasyonunu daha da tetikleyeceğini ve tüketicinin daha pahalı gıdayla karşı karşıya kalacağını öngörüyor.
