TÜRKİYE turizmi tarihinin en büyük krizlerinden birini yaşıyor. Krizin en önemli nedeni ise hızla yükselen fiyatlar. Uzun süredir gündemde olan bu artışlar artık farklı bir boyuta ulaşmış durumda. Öyle ki yalnızca yabancılar değil, turizm acentelerinin sahipleri bile tatil için Türkiye yerine Yunan adalarını tercih ediyor. Çünkü aynı bütçeyle orada daha uygun ve kaliteli bir tatil yapmak mümkün. Özellikle konaklama ve yeme-içme ücretlerindeki aşırı yükseliş, pek çok kişi için tatili neredeyse imkansız hale getirdi. 26 yıllık acente sahibi Okay Çelikbilek ise tabloyu şöyle özetliyor: “Geçen sene sattığınız ürünü bu yıl en az 2–3 katına satmak zorunda kalıyorsunuz. Maliyetler arttıkça otel fiyatları da şişiyor, tatil artık birçok insan için lüks oldu. Bir hamburgerin 5.000 lira olmamalı. Bizde mantık şu, ‘Bu adamın parası var, alır.’ Bu yanlış. Karşı adalarda, örneğin Samos’ta plajlarda kahve 3 euro. Her yerde fiyat aynı. Bizde ise sürekli değişiyor” dedi.
OTELLER BOŞ, İŞÇİLER İŞSİZ
Çelikbilek’e göre otellerdeki doluluk oranları geçmiş yılların çok altında: “Eskiden oteller 10-20 gün önceden ‘doluyuz’ mesajı atardı. Şimdi öyle bir şey yok. Doluluk %40-50 civarında seyrediyor. Bu hızla giderse sezon bitmeden birçok otelin battığını duyacaksınız. Çalışanlar da işsiz kalacak. Durum gerçekten endişe verici” ifadelerini kullandı.
Krizin en önemli nedeninin TL’nin döviz karşısında değer kaybı olduğunu söyleyen Çelikbilek, “Paramız son yıllarda yaklaşık 10 kat değer kaybetti. Her şeyden önce ekonominin düzelmesi gerekiyor. İnsanların alım gücü artmalı. Türkiye’nin 2005-2007 ve 2014’e kadar olan döneme geri dönmesi lazım. Paramızın değeri olmalı. Şu an Bulgar levası 24 kat, euro 48 kat, dolar 41 kat daha değerli. Azerbaycan manatı bile 24 kat daha değerli. 10 yıl önce Ukrayna’ya gidiyordum, 1 liram onların 10 lirasıydı. Şimdi neredeyse aynı. Bangkok’ta 1 lira 10 bahttı, şimdi 1 lira 1 baht. Bu durum maliyetleri artırıyor, alım gücünü bitiriyor. İnsanların tatil yapabilmesi için önce ekonominin düzelmesi şart” diyor.
TURİSTLER DE AVRUPA’YA YÖNELDİ
Yüksek fiyatlar ve TL’deki değer kaybı hem yurt içi hem de yabancı turistlerin tercihlerinde değişikliğe yol açtığını vurgulayan Çelikbilek, “Eskiden haftada birkaç gün dışarıda yemek yerdik, şimdi iki döner yesek 1.000-1.500 lira ödüyoruz. Turistler de aynı şeyi görüyor ve şaşırıyor. Bu yüzden Türkiye yerine İspanya, Portekiz ve Yunan adaları gibi daha uygun ve kaliteli destinasyonları tercih ediyor” dedi.
