İzmir'in yıllardır birikerek kangren haline gelen ve çözüm bekleyen katı atık depolama sorunu, Ege'nin iki büyükşehrini aynı masa etrafında buluşturan bir işbirliğiyle aşıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın, kentin tek depolama alanı olan Harmandalı'nın kapasitesini günlük bin ton ile sınırlandırması ve 31 Aralık'a kadar geçici izin vermesi üzerine alarm zilleri çalarken, İzmir Büyükşehir Belediyesi çözümü komşuda buldu. Yapılan anlaşmaya göre, kentin yaz aylarında günlük 6 bin tona varan çöpünün yaklaşık yarısı, yani 2 bin 500 tonu, Manisa'daki modern tesislere taşınacak. Bu tarihi adım, İzmir'e hem nefes aldıracak hem de kalıcı çözümler için değerli bir zaman kazandıracak.
İki büyükşehir arasında "atık diplomasisi" sonuç verdi
Krizi fırsata çeviren çözümün mimarları, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay ve Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek oldu. Başkan Tugay'ın, Harmandalı'ndaki kısıtlama kararı öncesinde başlattığı diplomatik temaslar ve Manisa'yı ziyareti, sürecin temelini attı. Başkan Zeyrek'in de komşu kentin yaşadığı soruna yapıcı ve çözüm odaklı yaklaşımı, görüşmelerin hızla sonuçlanmasını sağladı. Manisa'nın Menemen sınırındaki modern Uzunburun Katı Atık Bertaraf ve Depolama Tesisi'ni işleten firmanın da belirli bir ücret karşılığında atık kabulüne yeşil ışık yakmasıyla teknik pürüzler giderildi. Sürecin tamamlanması için gereken son ve en kritik adım olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı onayı da kısa sürede geldi. Bakanlığın şehirlerarası atık transferine vize vermesiyle birlikte, İzmir'in kuzey ilçelerinden Manisa'ya uzanacak "çöp koridoru" resmen açılmış oldu.
İzmir'in günlük 5 bin tonluk çöpü yeniden paylaşıldı
Manisa ile yapılan anlaşma, İzmir'in tüm atık yönetimi lojistiğini baştan aşağı değiştirdi. Kentte yaz ve kış dönemlerine göre günlük 4 bin 500 ile 6 bin ton arasında değişen, ortalama 5 bin ton civarında evsel atık ortaya çıkıyor. Yeni plana göre bu devasa miktar, üç ana merkez arasında paylaştırılacak. Anlaşmanın en büyük payını oluşturan 2 bin 500 tonluk atık, pazartesi gününden itibaren her gün tırlarla Manisa'daki tesise nakledilecek. Kapasitesi bin tona düşürülen tarihi Harmandalı tesisi ise kentin güney aksına hizmet vermeye devam edecek. Yeni düzenlemeye göre; Karabağlar, Konak, Buca, Gaziemir gibi ilçelerin çöpleri Harmandalı'na dökülürken; Bornova, Bayraklı, Karşıyaka ve Çiğli gibi kuzeydeki metropol ilçelerin çöpleri ise yönünü Manisa'ya çevirecek. Atıkların toplanıp Manisa'ya sevk edileceği Menemen'deki transfer istasyonu, bu dev operasyonun lojistik kalbi olacak.
Kuzey ve güneyde kalıcı tesisler için çalışmalar hızlandı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Manisa formülünü kriz anında can simidi olarak görse de, asıl hedefin kentin kendi kendine yetebilen kalıcı tesislere kavuşması olduğu vurgulanıyor. Bu doğrultuda, kentin kuzey ve güney akslarında planlanan yatırımlara da tam gaz devam ediliyor. Kuzey Ege'nin tamamına hizmet vermesi hedeflenen Bergama çöp entegre tesisi'nde dev bir kapasite artışına gidiliyor. Mevcut durumda günlük 550 ton atık işleyen tesisin kapasitesinin, yapılacak çalışmalarla 2 bin tona çıkarılması planlanıyor. Bu yatırım tamamlandığında, sadece Bergama ve çevresi değil, kuzey aksındaki birçok ilçenin atığı burada bertaraf edilebilecek. Benzer şekilde, Küçük Menderes Havzası için kritik önemdeki Ödemiş'te bulunan katı atık tesisinin de daha aktif kullanılarak merkezdeki yükün hafifletilmesi planlanıyor. Bu adımlar, İzmir'in Harmandalı'na olan bağımlılığını bitirme ve entegre katı atık yönetim tesisleri ile sorunu kökünden çözme kararlılığını gösteriyor.
