Haber/ Egehan ERKÜN

İnternet kullanımının yaygınlaşması ve kitle iletişim araçlarına olan ilginin artmasıyla birlikte basın sektöründe de dijital bir dönüşüm süreci başlamış oldu. Kağıt gazetelerden internet haber sitelerine dijital bir göç yaşanırken, bu dönüşüm çeşitli sorunları da gündeme getirdi. Tartışmaların devam ettiği internet yayıncılığına ilişkin mart ayında Dijital Dünya Çalıştayı’nda konuşan İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “Hep birlikte internet gazeteciliğinin mesleki standartlarını ortaya koymalı, bu alanı rasyonel ve şeffaf bir şekilde düzenlemeliyiz. Bu adımların atılması, karşı karşıya olduğumuz bazı tehditlerin bertaraf edilmesine de katkı sağlayacaktır” sözleriyle bu alanda yeni bir düzenleme yapılacağının sinyalini vermişti.

Nazilli Gazeteciler Cemiyeti (NGC) Başkanı Ümit Özmen, Manşet Aydın gazetesi İmtiyaz Sahibi Erdal Savaş ve Nazilli Havadis gazetesi İmtiyaz Sahibi Mehmet Ali Cintosun ile medya sektörünün ihtiyaç duyduğu yeni internet yasasının yerel basın için ne ifade ettiğini konuştuk. Gazeteciler, yaptıkları işin hukuki bir dayanağı olmadığını belirtirken, internet ortamında sürdürülen gazetecilik faaliyetlerindeki düzenlemelerin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

Nazilli Gazeteciler Cemiyeti (NGC) Başkanı ve Ses Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Ümit Özmen, gazetecilik meslek yasasının acil bir ihtiyaç olduğunu belirterek, hak ihlallerinin engellenmesi konusunda çalışmalar yürütülmesi gerektiğini vurguladı. Özmen, bölgedeki telif hakkı ihlalleriyle ilgili Nazilli Gazeteciler Cemiyeti olarak da hazırlık aşamasında olduklarını söyleyerek şu ifadeleri kullandı:

MUĞLAK BİR DÜZEN

“Komplike bir basın yasası çıkmalı. Çünkü basın yasamız yok. Basın kanunumuz var ancak basın yasamız yok. Ardından internet yasasının çıkması gerekiyor. Çünkü muğlak bir düzen her zaman sorunları da peşinden getirir. Şu an Türkiye genelinde 8 bine yakın merdiven altı gazete var. Bu sayı her geçen gün artıyor. Merdiven altı ifadesini kullanmamın sebebi söz konusu gazetelerin künye bilgileri olmaması ve başkalarının haberlerini izin dahi almadan kullanıp, telif haklarını ihlal eden siteler olması. Biz Nazilli Gazeteciler Cemiyeti olarak bölgemizde bu tarz ihlallerde bulunan kişiler adına bir avukatla anlaşıp hukuki mücadele başlatacağız. Şu ana kadar tespit ettiğimiz 8 tane gazete, Nazilli’den haberleri kullanıyor ve ulusal çapta yayın yapmaya çalışıyorlar. Bu tarz ihlallere engel olmaya çalışacağız.”

MESLEK BİRLİKLERİ ONAYLAMALI

İnternet gazetesi kurmak isteyen kişilerde bazı kriterlerin aranması gerektiğini ve bu süreci meslek birliklerinin denetlemesi gerektiğini belirten Özmen, “Sektörde maalesef gazeteciler çok para kazanıyor algısı var. Ama insanlar vergileri ve personelin maaşlarını düşünmüyor. Zaten bazıları bir internet gazetesi açıyor, belirli bir süre sonra kapatıyor. Sektörün tahmin ettikleri gibi olmadığını görüyorlar. Vatandaşların itibar etmediğini de görüyorlar. Sosyal medya uzmanlarının da haber sitesi açmalarına tepkiliyim. Bunun değişmesi için biz mücadele veriyoruz. Bugün kolaylıkla gazeteci olunabiliyor şu anda. Mesleki açıdan bunun bir kriteri olması gerekiyor. Daha doğrusu meslek birliklerinin onayıyla yapılması gerektiğine inanıyoruz. Bazıları bu durumu basın özgürlüğüne engel olarak görüyor ama asıl özgürlüğümüzün engellendiği nokta bu serbestlik durumu. Bunun da farkına varmamız gerekiyor. Canı sıkılan gazeteci oluyor diye eleştiriyorsak burada bir çelişkiye düşüyoruz. En azından belirli bir süre mesleği yapıp ondan sonra dahil olmak daha yararlı diye düşünüyorum” dedi.

KÜNYESİ OLMAYAN GAZETELER

Yeni internet yasasının detayları hakkında edindiği kulis bilgilerini de paylaşan Özmen, “Edindiğimiz bilgilere göre; bu merdiven altı diye tabir ettiğimiz, künyesi olmayan internet gazeteleri erişime kapatılacak. Künyesi olmayan gazete kaçak gazete demektir. Bu yüzden direkt engelleme yapılacak. Evraklarını tamamladıktan ve kendisini ispat ettikten sonra erişime tekrar açılacak. Aynı zamanda internet gazeteleri için en az 1 sigortalı çalışan zorunluluğu getirilmesi planlanıyor. Haberler de inceleme altında olacak. Çünkü telif davalarında şöyle bir sıkıntı yaşanıyor. Haber yayından kaldırılıyor. Ekran görüntüleri alındıysa bir sorun olmuyor ancak silinme durumlarına karşı haberler kayıt altına alınacak ve incelenecek” diye konuştu.

Manşet Aydın Gazetesi İmtiyaz Sahibi Erdal Savaş da internet gazeteleri için yeni bir düzenleme yapılmasının hayati önem taşıdığını ifade etti. Sektörde gazetecilikle ilgisi olmayan birçok kişinin bulunduğunu vurgulayan Savaş, yeni yasanın iletişim fakültesinden mezun olmuş birçok gencin iş bulmasına da olanak sağlayacağını belirterek şu ifadeleri kullandı:

300 LİRAYA GAZETE

“İnternet yasasının çıkması Türkiye’de kayıp-kaçağı önleyecek. Yani gazetecilikle ilgisi olmayan insanların meslek dışında kalmasını sağlayacak. Liyakat esaslı bir yenilik olacak. Gerçekten bu işi yapmaya ehliyetli insanlar bu işi yapacaklar. Dolayısıyla internet yasasının çıkması hem sektöre ciddi anlamda nefes aldıracak, hem de genç gazetecilerin yararına olacak. Çünkü üniversitelerden mezun olan birçok genç iş bulamıyor. İnternet yasasının çıkmasıyla birlikte tıpkı gazetelerde kadro zorunluluğu getirilirse, bu işin çilesini çekmiş, okulunu okumuş insanlar sektörde kendilerine yer bulacaklar. 300-500 lira para verip hazır tema ile site kurup gazetecilik yaptığını zanneden bir sürü insan var bu memlekette. Bu konuda sosyal medya da çok ciddi bir etken. Bu yasanın yürürlüğe girmesi gerçek gazetecileri ortaya çıkaracak”

Nazilli Havadis Gazetesi İmtiyaz Sahibi Mehmet Ali Cintosun da gazetecilik geçmişi olmayan kişilerin internet gazeteciliği yapmasının engellenmesi konusunda diğer meslektaşlarıyla aynı görüşü paylaştı. Yazılı basının tarih olmak üzere olduğunun da altını çizen Cintosun, bu düzenlemenin devletin kurumları tarafından profesyonel bir şekilde yapılmasının şart olduğunu ifade ederek şunları söyledi:

OKUNMA SAYILARI

“İnternet yasasının çıkmasını sabırsızlıkla bekliyoruz. Çünkü yasa çıktığında biz de Basın İlan Kurumu üzerinden sitede yayınladığımız reklamlarla gelirimizi artırmış olacağız. Aynı zamanda bu düzenleme, her önüne gelen insanın internet gazeteciliği yapmasını önleyecek. İnternet gazeteciliği yapmak isteyen kişilerin bazı kriterleri karşılaması gerekiyor. Gazetecilik geçmişinin olması gerekiyor. Yerel basın tekelinde oturumlara, okunma istatistiklerine ve kaç bin kişinin takip ettiği gibi hususlara bakılması gerekiyor. Kısacası geçmiş yıllarda sektörde bulunmuş ve emek harcamış insanların gazetecilik yapmalı. Gazetecilikle ilgisi olmayan insanlar parasını verip hop diye bu mesleğin ekmeğini yememeli. Bunun yanında üniversite mezunu işsiz gazetecilerin bu mesleğe kazandırılmasıyla ilgili çok sert kuralların konulması da gerekiyor. Artık yazılı medya tarih olacak. Aydın’da en çok okunan gazeteler dahi günlük 600 civarı gazete basıyor. Ama internet sitelerinde yapılan haberler binlerce kişiye ulaşıyor. Bu yüzden devletin kurumları tarafından internet sitelerinin profesyonel bir şekilde denetlenmesi gerekiyor”