Türkiye genelinde milyonlarca tüketiciyi ve yüz binlerce çalışanı yakından ilgilendiren "pazar günü market yasağı" konusu, 2025 yılının son günlerinde perakende sektörünün en sıcak gündem maddesi haline geldi. Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) öncülüğünde, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) desteğiyle yürütülen çalışmalar, meyvesini nihai bir mutabakatla verdi.
Sektörün tüm paydaşları, Avrupa’da yıllardır uygulanan "pazar günü tatili" modelinin Türkiye’de de hayata geçirilmesi konusunda el sıkıştı. Artık gözler, düzenlemenin resmiyet kazanması için Ticaret Bakanlığı’ndan gelecek son onaya kilitlenmiş durumda.
BİM, A101, ŞOK ve Migros Pazar Günü Kapalı mı Olacak?
Eğer Ticaret Bakanlığı, sektör temsilcilerinin sunduğu bu ortak talebi onaylarsa, Türkiye genelindeki tüm ulusal ve yerel zincir marketler pazar günleri kepenk açmayacak. Bu düzenleme sadece dev zincirleri değil, aynı zamanda şube sayısı binleri bulan BİM, A101, ŞOK ve Carrefour gibi markaların yanı sıra Migros ve Mopaş gibi perakende devlerini de kapsayacak.
Vatandaşların alışveriş alışkanlıklarını doğrudan etkileyecek bu kararın arkasında, sadece ekonomik değil, sosyal ve psikolojik nedenler de yatıyor. Sektör temsilcileri, pazar günü tatilinin perakende çalışanları için bir hak olduğunu savunurken, tüketicilerin de bu yeni düzene kısa sürede uyum sağlayabileceğini öngörüyor.
"Aileyle Pazar" Çalıştayı
İstanbul'da düzenlenen "Aileyle Pazar: Birlikte Tatil, Güçlü Toplum" başlıklı çalıştay, bu tarihi kararın temellerini oluşturdu. Akademisyenlerden sivil toplum kuruluşlarına, medya temsilcilerinden kamu yöneticilerine kadar geniş bir katılımın sağlandığı etkinlikte, marketlerin pazar günü kapalı olmasının toplumsal faydaları ele alındı. Özellikle perakende sektöründe çalışan yüz binlerce kişinin aileleriyle vakit geçirememesi, "sosyal sürdürülebilirlik" açısından büyük bir sorun olarak nitelendirildi. Çalıştayda sunulan raporlar, pazar tatilinin çalışan motivasyonunu artıracağını ve iş gücü devir hızını düşürerek sektöre daha nitelikli bir iş gücü kazandıracağını ortaya koydu.
Marketlerde Avrupa Modeli: Pazar Tatili Sürdürülebilir mi?
TPF Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Düzgün, yaptığı açıklamada perakende sektörünün kritik bir dönemeçte olduğunu vurguladı. Düzgün, "Avrupa’nın pek çok ülkesinde marketler pazar günü kapalıdır. Bu bir lüks değil, toplumsal bir ihtiyaçtır. Bizim amacımız mesleği yeniden cazip hale getirmek ve çalışanlarımızın sosyal haklarını korumaktır. Bu düzenlemenin önünde hukuki veya ekonomik bir engel bulunmuyor" ifadelerini kullandı.
Düzgün ayrıca, pazar günü marketlerin kapalı olmasının tüketimi azaltmayacağını, aksine alışverişin diğer altı güne yayılarak daha planlı bir ekonomik model oluşturacağını belirtti. "Son sözü Bakanlığımız söyleyecek, toplumun bu ortak beklentisinin karşılık bulacağına inanıyoruz" diyerek nihai adımın atılmasını beklediklerini kaydetti.
Mahalle Bakkalları Geri mi Dönüyor?
Düzenlemenin en büyük destekçilerinden biri olan TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, pazar tatilinin haksız rekabeti önleyeceğini savundu. Zincir marketlerin her sokak başında yer alması ve pazar günleri de dahil kesintisiz çalışması, yıllardır mahalle bakkallarının ve küçük esnafın ayakta kalmasını zorlaştırıyordu. Palandöken’e göre, dev zincirlerin pazar günü dinlenmeye çekilmesi, mahalle kültürünün temel taşı olan küçük esnaf için bir can suyu niteliği taşıyacak. Bu durumun, yerel ekonomiyi güçlendirirken toplumsal huzuru da perçinleyeceği ifade ediliyor.
