MERT YASİN ALPDÜNDAR- Akaryakıta gelen zamların ardından tüm Türkiye'de olduğu gibi İzmir’de de toplu ulaşım araçlarına bir bir zam geldi. İzmir’de belediyeye ait toplu ulaşım araçlarına zammın yanında taksi ve minibüs tarifeleri de zamlandı. Bu zamların öncesinde zararı çok yüksek seviyelere ulaşan minibüs esnafının yüzde 40’a yakını araçlarını kapatarak çalışmamayı tercih etti. Zamların gelmesinin ardından tekrar çalışmak isteyen esnafa, zam öncesi zararına çalışan minibüs esnafından tepkiler geldi. Bazı duraklarda zam gelmeden önce çalışmayan esnafa günlük para cezalarının yazıldığı, zam geldikten sonra ise ‘bir hafta çalışmama’ cezalarının verildiği öğrenildi. Yaşanılan bu olaylar Türkiye'de akaryakıt, dolar ve diğer gelen yüksek zamların bazı esnaflar arasında ‘iş barışını’ bozduğu yorumlarına neden oldu.
‘DİĞER İLLERE GÖRE GÜZERGAH DAHA UZUN’
İzmir Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Kayışdikici, minibüs esnafının durumu hakkında dokuzeylu.com’a konuştu. İzmir’de güzergahların diğer illere göre daha uzun olduğunu söyleyen Kayışdikici, “Bizim İzmir’de fiyat tarifeleriyle ilgili sıkıntılarımız var. İzmir’de, diğer illere göre güzergah uzunluğu çok fazla. Adana, Mersin gibi küçük şehirlerde güzergah uzunluğu bizden kısa olmasına rağmen fiyatlar bizden daha yüksek.” ifadelerini kullandı.
’EN KOLAY SİYASET ŞEHİRİÇİ ULAŞIM ÜZERİNDEN YAPILIYOR’
“Bizim bir diğer handikapımız ise ESHOT’un her bölgeye giden otobüslerinin olması.” diyerek sözlerine devam eden Kayışdikici, “Bizim esnafımız dar bir alanda sıkışmış vaziyette. Şu anda asgari ücret artışına endeksli bir artış olsaydı, belediye otobüslerinde birinci binişler 22 TL civarında olması gerekiyordu. ESHOT’un talebi birinci biniş 15 TL, ikinci biniş 7,50 TL, üçüncü biniş ise 5,5 TL idi. Lakin bu zam yapılamadı. Bir çok birimlerde çok büyük zamlar yapılıyor ama siyasilerin en kolay siyaset yaptığı yerler şehiriçi ulaşım oluyor. Türkiye’de toplu ulaşım hariç hiçbir hizmetten 65 yaş üstü vatandaşlar ücretsiz yararlanamıyor. Bu durum belediye ve diğer toplu ulaşım araçlarında hizmet veren esnafa da zarar veriyor. Tüm bunlar minibüs esnafını da etkiliyor” diye konuştu.
‘ESNAF ARAÇLARINA KASKO YAPTIRAMIYOR’
Minibüs esnafın pek çoğunun araçlarına kasko bile yaptıramayacak duruma geldiğini söyleyen Mehmet Kayışdikici “Bizim şu anki tarifelerimiz 10 kilometre’ye kadar birinci kademe 15 TL, 10-16 kilometre arası ikinci kademe 19 TL, 16-20 kilometre arası üçüncü kademe 22 TL, 20 kilometre sonrası yani dördüncü kademe ise 25 TL. Bizim minibüs sahibinin BAĞ-KUR’u ile şoförün sigortasının toplam maliyeti aylık 9 bin TL. Her yıl bin 500 TL civarında vize ücreti veriyoruz. İzmir’de artık birçok esnaf araçlarına kasko yaptıramıyor. Benim aracıma yüzde 60 indirimli kasko olmasına rağmen 18 bin TL fiyat çıkarıldı. 2013 model bir araca 36 bin TL fiyat çıkarıldı. Kaskolu olsa bile çok büyük paralar verilmediği için esnaf yine hasarları cebinden karşılıyor. Lafın kısası İzmir’de bu zamlar bizi kurtarmaz. ” diye konuştu.
‘ZAM ÖNCESİ ARAÇ KAPATMA ORANI YÜZDE 40’LARA VARDI’
Zam öncesinde çoğu esnafın araçlarını kapatmaya başladığı bilgisini veren Kayışdikici, “Zamlar gelmeden önce araba kapatma oranı yüzde 40’lara vardı. Yani minibüs yüzde 40’ı çalışmıyordu. Zamlar geldikten sonra bir önümüze bakalım diyerek tekrar çalışmaya başladılar. Durak başkanları olarak çalışmak mecbur edildi ve çalışmayanlara günlük cezalar yazıldı. Zam gelene kadar arabası kapalı olup da sonrasında yani zam gelince çalışmak isteyen arkadaşlara diğer esnaf arkada ‘Biz boş giderken, sen çalışmadın. Bir hafta daha gelmeyeceksin’ diye çalışmalarda var.” dedi.
