Karayolları Trafik Kanunu'nda devrim niteliğinde değişiklikler öngören ve trafik güvenliğini artırmayı hedefleyen yeni kanun teklifi, AK Parti milletvekillerinin imzasıyla 23 Mayıs 2025 tarihinde TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Bu teklif, mevcut trafik cezalarının caydırıcılığını önemli ölçüde artırırken, takograf ve hız sınırlayıcı cihazlara müdahaleyi yasaklıyor ve ehliyetsiz araç kullanımına karşı çok daha ağır yaptırımlar getiriyor. Sürücülerin ve kamuoyunun en çok merak ettiği konu ise bu yeni trafik cezalarının ne zaman yürürlüğe gireceği. Kanun teklifinin 28 Mayıs Çarşamba günü ilgili komisyonda görüşülmeye başlanacağı öğrenildi.
Yeni trafik cezaları ne zaman yürürlüğe girecek? Takvim netleşiyor
Karayolları Trafik Kanunu'nda kapsamlı değişiklikler öngören bu kanun teklifinin yasalaşma süreci ve yürürlüğe giriş takvimi, sürücüler için büyük önem taşıyor. Edinilen bilgilere göre, kanun teklifinin, istisna tutulan bazı özel maddeleri hariç olmak üzere tüm hükümlerinin, düzenlemenin Resmi Gazete'de yayımlanmasından itibaren 2 ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor. Bu durum, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilip Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra Resmi Gazete'de yayımlanacak olan kanunun, yaklaşık iki aylık bir geçiş sürecinin ardından tam anlamıyla uygulanmaya başlanacağı anlamına geliyor.
Ancak, kanun teklifinde yer alan bazı özel düzenlemeler için kademeli geçiş süreleri öngörülüyor. Örneğin, ticari araçlarda bulundurulması ve kullanılması zorunlu olan takograf cihazlarıyla ilgili yeni hükümlerin uygulanması için farklı model yıllarına göre bir takvim belirlenmiş durumda. 2021 ve sonrası model araçlar için takograf zorunluluğu 31 Aralık 2026 tarihinden itibaren geçerli olacakken, daha eski model araçlar için bu süre 2030 yılına kadar uzanan bir takvim çerçevesinde uygulanacak. Benzer şekilde, hız sınırlayıcı cihazlarla ilgili düzenlemeler için de benzer bir kademeli geçiş planı öngörülüyor. Bu geçiş süreleri, sürücülerin, araç sahiplerinin ve ilgili işletmelerin yeni kurallara ve teknolojik gerekliliklere uyum sağlaması için bir esneklik ve hazırlık süresi tanımayı amaçlıyor.
Teklifin yürürlük tarihine ilişkin bu netleşen takvim, tüm sürücüleri ve araç sahiplerini, yeni trafik cezaları ve kuralları konusunda daha dikkatli ve hazırlıklı olmaya itiyor. Özellikle sahte plaka kullanımı, kırmızı ışık ihlali, alkollü ve uyuşturuculu araç kullanımı gibi trafik güvenliğini doğrudan tehdit eden ciddi ihlallere getirilen astronomik para cezaları ve ağır yaptırımlar, yasa yürürlüğe girdiğinde kimsenin gözünün yaşına bakılmayacağının bir göstergesi.
Yeni trafik cezaları 2025: Sadece cezalar değil, yeni kurallar da geliyor
TBMM'ye sunulan kanun teklifi, sadece mevcut trafik cezalarını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda trafik güvenliğini ve düzenini sağlamak amacıyla bir dizi yeni kural ve uygulama da getiriyor. Bu yeni düzenlemelerden bazıları şunlar:
-
Araç Tescil İşlemleri: Araçların satış tarihinden itibaren 3 iş günü içinde tescil edilmesi zorunlu hale getiriliyor. Vefat eden araç sahiplerinin mirasçıları için ise bu süre 90 gün olarak belirleniyor. Bu sürelere uymayanlara 3 bin lira idari para cezası kesilecek ve araçları trafikten men edilecek.
-
Takograf, Taksimetre ve Hız Sınırlayıcı Cihazlar: Bu cihazların kullanımı zorunlu hale getirilirken, bu cihazlara müdahale etmek veya bozuk cihazlarla trafiğe çıkmak kesinlikle yasaklanıyor. İhlal durumunda ağır para cezaları uygulanacak.
-
Drift ve Akrobatik Hareketler: "Drift" olarak tabir edilen, aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi gibi tehlikeli manevralar yapan veya motorlu bisiklet ve motosikletlerle akrobatik hareketler sergileyerek trafiği tehlikeye düşüren sürücülere 46 bin lira (bazı kaynaklarda 140 bin TL'ye kadar çıkabileceği belirtiliyor) idari para cezası verilecek. Ayrıca bu sürücülerin ehliyetleri 60 gün süreyle geri alınacak ve araçları trafikten men edilecek.
-
Emniyet Kemeri ve Çocuk Koruma Sistemleri: Emniyet kemeri kullanmayan sürücü ve yolculara kesilecek ceza 2 bin 500 liraya yükseltiliyor. 15 yaş altı çocukların araç içinde koruyucu sistemler (çocuk koltuğu vb.) olmadan seyahatine izin veren sürücülere ise 5 bin lira idari para cezası uygulanacak.
-
Trafik Zabıtası Denetimleri: Trafik zabıtası, takograf kayıtlarını dijital veri tabanları üzerinden anlık olarak denetleyebilecek. Bu sayede, özellikle ticari araç sürücülerinin çalışma ve dinlenme sürelerine uyup uymadıkları daha etkin bir şekilde kontrol edilebilecek.
-
Özel Yük Taşımacılığı: Belirli nitelikteki özel yüklerin taşınması için Karayolları Genel Müdürlüğü'nden izin alma zorunluluğu getiriliyor. İzinsiz taşımacılık yapanlara ağır yaptırımlar uygulanacak.
-
Ölümlü veya Yaralanmalı Kazalarda Olay Yerinden Ayrılma: Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında, yasal zorunluluk olmaksızın olay yerinden izinsiz olarak ayrılan sürücülere 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası ve 46 bin lira idari para cezası verilmesi öngörülüyor.
-
Sosyal Medyada Trafik İhlallerini Özendirme: Trafik kural ihlallerini sosyal medya platformlarında paylaşarak veya bu tür davranışları özendirerek kamu düzenini bozanlara 25 bin lira idari para cezası getirilerek, dijital ortamdaki sorumsuz davranışların da önüne geçilmesi hedefleniyor.
Bu yeni düzenlemeler ve artırılan cezalar, Türkiye'de trafik kültürünü değiştirmeyi, sürücülerin daha sorumlu ve dikkatli davranmasını sağlamayı ve en önemlisi trafik kazalarını azaltarak can ve mal kayıplarını en aza indirmeyi amaçlıyor. Kanun teklifinin TBMM'deki yasalaşma süreci ve ardından yürürlüğe girmesiyle birlikte, trafikte yeni bir dönemin başlayacağı ve kurallara uymanın her zamankinden daha önemli hale geleceği bir gerçek.
