Röportaj / Engin YAVUZ
Avrupa’da düzenlenen yarışmalara bizi kabul etmiyorlar. “Ne olur ne olmaz sizde kuş gribi olabilir” diyorlar.Aslında ısıtma ve soğutma sistemleri satan bir işyerinin sahibi Gökhan Yörük. Yeşilyurt’taki işyerine ziyaretine gittiğimizde bizi sekreteri karşıladı. İyi döşenmiş bir ofisti, sonra iç kısma Gökhan Yörük’ün odasına girdik. Çaylarımızı içerken orada sohbet ettik. Duvarda sayısız madalya asılıydı. Masanın üzerinde plaketler vardı. Ama ne ofiste, ne de odada bir tek kanarya yoktu, kanarya sesi de duymadık. Oysa ofise girdiğimiz anda her yanımızda kanaryaların şakıyacağını umuyorduk. “Haydi sizi kanaryalarımla tanıştırayım” dedi sonra, birlikte zemin kata indik ve hepsi birbirinden farklı renk ve özelliklere sahip yüzlerce kanarya karşıladı bizi… Biz kanaryaları merakla incelerken Gökhan Yörük Gazete 9 Eylül’e güvercin yetiştiriciliğini bırakıp nasıl kanarya yetiştiricisi olduğunu anlattı.
Kuşlara merakınız nasıl başladı söz eder misiniz biraz?
Öğrenciydim. Bahçeli bir evde yaşıyorduk. Belki de arkadaşlarıma özendim, bir çift güvercin aldım kendime ve beslemeye başladım. Sonra çoğaldılar, çeşitlendiler. Onlar çoğaldıkça benim güvercinlere olan ilgim arttı. Farklı türlere ve özelliklere sahip güvercinlerin peşine düştüm. Türkiye’yi dolaştım, müzayedelere katıldım. Amacım para kazanmak değildi ama kuşlar için yaptığım masrafı karşılayabildim her zaman. Kuş yetiştiriciliğinden para kazanamazsın onlar çoğaldıkça mecburen satmak zorunda kalırsın…Gelirin de anca kuşların masraflarını karşılar. Yıllar geçtikçe şehir büyüdü, çevremizdeki müstakil evler apartmanlara dönüşmeye başladı. Bahçede güvercin beslemek, onları uçurmak, takip etmek, tekrar yere indirmek zorlaşmaya başladı. Artık güvercin beslemeye bir son vermem gerektiğini düşünmeye başlamıştım. 2011 yılında bir gün benim gibi güvercin tutkunu bir arkadaşım davet etti, ulusal bir kanarya yarışmasının Bursa’da düzenlenen finalini izlemeye gittik. Orada bir çift kanarya aldım ve bundan beş yıl önce kanarya serüvenim böyle başladı.
KANARYACI OLDUM
Kanaryaları nasıl yetiştiriyorsunuz, nasıl hazırlıyorsunuz yarışmalara?
Bursa’dan dönünce kanarya yetiştirmeye karar verdim. Yorkshire tüpü kanaryalar çok değerliydi. Ve kanaryaları yarışmaya hazırlamak çok zor bir süreçti. Genellikle herkes kanarya yarışmalarında en güzel öten kuşun dereceye girdiğini düşünür oysa ilgisi yoktur. Kanarya yarışmaları üç kategoride yapılır. Irk kanaryası ayrı, renk kanaryası ayrı, ötüş kanaryası ayrı seçilir. Bir yıl boyunca bütün zamanımı kanaryalara ayırdım. Onları yarışmaya hazırladım. Yarışmada da Türkiye birincisi oldum.
Yarışmalarda hep ödüller aldığınızı duyduk…
Yıllardır yarışmalara katılıyorum. Neredeyse girdiğim bütün yarışmalarda ödül aldım. Bu konuda gösterdiğim çaba da karşılıksız kalmadı İzmir Serinofil Derneği ikinci başkanlığına uygun görüldüm. İzmir’de 8 kanarya derneği var. Bizim dernek yarışmacı, diğer derneklerin farklı özellikleri var. Genellikle belirli günlerde mezatlar yapan dernekler bunlar. Türkiye genelinde 230 kanarya derneği var. Hepimiz dernekler olarak Türkiye Kanarya ve Kafes Kuşları Federasyonu’na bağlıyız. Harika bir federasyonumuz var, bize sahip çıkıyor, destekliyor, organizasyonlar düzenliyor, uluslararası yarışmalarda arkamızda duruyor. Şimdiye kadar birçok ulusal ve uluslararası yarışmaya katıldım. Birçok birinciliğim var. Bir yarışmada dört kategoride birden ödül aldım.Ticari bir kaygım var, benim için en keyif verici olan kuşlar için harcadığım emeğin karşılığında aldığım ödülleri odamda karşımdaki duvarda görmek…Bundan daha büyük bir keyif yok.
2021’DE TÜRKİYE’DEBizi Avrupa’da düzenlenen yarışmalara kabul etmiyorlar. Federasyonumuz bu konuda çok uğraşıyor ama sonuç alamıyor. Çünkü bizi üçüncü dünya ülkesi olarak görüyorlar. Türkiye kuşlarını son iki yarışmaya kabul etmediler. Net bir neden gösteremiyorlar ama kuş gribi olma ihtimali var diyorlar. Ancak sevindirici bir haber aldık. Türkiye Kanarya ve Kafes Kuşları Federasyonu’nun çabasıyla Uluslararası Kafes Kuşları Yarışması 2021 yılında Türkiye’de yapılacak. Biz de o yarışma için şimdiden hazırlıklarımıza başladık.
ÇOK ZAMAN İSTER
Kanaryalar nasıl beslenir, nasıl çoğalırlar, yarışmalara nasıl hazırlanır, bize anlatır mısınız?
Ocak ayı ile 15 Şubat arası üretme ve hazırlık dönemi, Ekim-Ocak ayları arası yarışma, Temmuz-Ağustos ayları arası yarışma tüylerinin çıkmaya başladığı dönemdir. Özellikle bu dönemde kanaryalar loş ışığı severler. Bulundukları ortamın sessiz ve ışığı loş olması şarttır. Yaşadıkları ortamın iyi havalandırılması gerekir. Çok özel beslenirler. Kanarya yemleri ithaldir. Çünkü Türkiye’de henüz kanarya yemi üreten bir fırma yok. Yorkshire türü kanaryalar birkaç kez yumurtlarlar, her seferinde ortalama 4 yumurta verirler ama yumurtaların üzerine oturmazlar. Bunun için 20 kadar bakıcı kanaryamız var. Kuluçkaya onlar yatar ve yavruları da onlar büyütürler. Kanaryalara normal olarak ilaç verilmez, Avrupa’da ilaç veteriner iznine bağlıdır. Bizde zaman zaman ilaç kullanılır ama ne yazık ki ilaçlar merdivenaltı dediğimiz yöntemlerle üretildiği için yerli ilaçlara pek güvenemiyoruz. Profesyonel olarak kanarya yetiştiriciliği yapacaksanız öyle boş zamanlarımda bakarım demekle olmaz. Zamanınızın çoğunu kuşlarınıza ayırmanız gerekiyor. Havalandırma, ışık, temizlik çok önemli ve kanaryanın bakımı çok zordur, yorucudur, dikkat ister, özveri ister. Uygun olmayan hava ortamı kuşlarda bit yapar, bit yayıldı mı, temizlenmesi çok zordur. Kanaryalar doğuştan şeker hastasıdır. İçinde şeker olan hiçbir şey veremezsiniz. Çünkü bir süre sonra kör olurlar. Biz genellikle yarışmaların öncesinde stres ilacı ya da sakinleştirici veririz. Çünkü yarışmalar boyunca ve yolculuklar sırasında yorucu ve gergin anlar yaşarlar. Kanaryanın yarışmalar için nakledilmesi de çok külfetli. Örneğin İzmir’den Gaziantep’teki yarışmaya uçakla gideceksiniz. Kuşlarınız kargo bölümünde standart bir sistemle tanışır. Herhangi bir kafesle götürmenize kesinlikle izin vermezler. Siz yolcu olarak kendiniz için 200 lira ödersiniz, kanaryalar için 500 lira taşıma bedeli ödemek zorundasınız. Eğer yarışmada iddialıysanız, kanaryanız herkesin dikkatini çeker ve yüzlerce kişi gelip kafesine dokunmak ister. Özetle, kanarya yaşam tarzınız olmalı yoksa hiç başarılı olamazsınız…
100 LİRAYA DA VARAynı zamanda kanarya yarışmalarında hakem olarak da görev yapan 38 yaşındaki Gökhan Yörük’ten sohbetimiz sırasında kanaryalara dair çok şey öğrendik. Çoğunu buraya yazmadım. Ama fark ettik ki kanarya yetiştirmek gerçekten zor, çileli, sabır gerektiren, zamanınızın çoğunuzu ayırmanız gereken bir uğraş. Ama hala ben de kanarya alacağım diyorsanız cinsine göre 100 liraya da var, 3000 euroya da var…
