Türkiye, coğrafi konumu itibarıyla dünyanın en aktif deprem kuşaklarından birinin üzerinde yer alıyor ve bu kaçınılmaz gerçek, 29 Mayıs 2025 Perşembe akşamı ve 30 Mayıs 2025 Cuma sabahı yaşanan sismik hareketlilikle bir kez daha tüm çıplaklığıyla gözler önüne serildi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, ülke genelinde ve yakın çevresinde meydana gelen son depremleri anlık olarak kamuoyuyla paylaşarak, vatandaşların doğru ve hızlı bilgiye ulaşmasını sağlıyor. Özellikle deprem riski yüksek bölgelerde yaşayan ve en ufak bir sarsıntıda büyük bir endişe ve korku yaşayan vatandaşlar, "Az önce deprem mi oldu?", "En son nerede, kaç büyüklüğünde deprem oldu?" gibi soruların yanıtlarını bu iki saygın kurumun verilerinde arıyor. Son saatlerde özellikle Bingöl ve Adana'da kaydedilen ve çevre illerden de hissedilen depremler, bölge halkında tedirginliğe yol açarken, deprem hazırlığının ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlattı.
Bingöl ve Adana'da peş peşe korkutan depremler: Vatandaşlar geceyi tedirgin geçirdi
Türkiye'nin deprem açısından en riskli bölgelerinden biri olan Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan Bingöl ve Güney Anadolu'nun önemli kentlerinden Adana, 29 Mayıs Perşembe akşamı peş peşe meydana gelen depremlerle sallandı.
-
Bingöl (Kiğı): AFAD'dan alınan bilgilere göre, 29 Mayıs Perşembe akşamı saat 20.14'te merkez üssü Bingöl'ün Kiğı ilçesi olan 4.3 (Mw) büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Yerin yaklaşık 13.56 kilometre derinliğinde gerçekleşen bu deprem, başta Kiğı olmak üzere Bingöl il merkezi ve çevre ilçelerde şiddetli bir şekilde hissedildi. Kandilli Rasathanesi de bu depremin büyüklüğünü 4.2 (ML) / 4.3 (Mw) olarak ve merkez üssünü Dallıca-Kiğı olarak duyurdu. Depremin ardından bölgede kısa süreli bir panik yaşanırken, ilk belirlemelere göre herhangi bir can kaybı veya ciddi bir hasar meydana gelmediği bildirildi. Ancak, vatandaşlar geceyi tedirgin bir şekilde geçirdi ve olası artçı sarsıntılara karşı dikkatli olmaları yönünde uyarıldı.
-
Adana (Kozan): Bingöl'deki depremden kısa bir süre sonra, saat 20.32'de bu kez merkez üssü Adana'nın Kozan ilçesi olan 3.9 (Mw) büyüklüğünde bir deprem daha kaydedildi. AFAD verilerine göre, yerin yaklaşık 10.33 kilometre derinliğinde meydana gelen bu sarsıntı, Kozan ve çevresinde hissedildi. Kandilli Rasathanesi ise bu depremin merkez üssünü Kuyubeli-Kozan, büyüklüğünü ise 3.8 (ML) / 3.7 (Mw) olarak açıkladı. Bu deprem de bölge halkında endişeye yol açarken, yetkililer vatandaşları sakin olmaya ve resmi açıklamaları takip etmeye çağırdı.
-
Bingöl (Genç): Gece yaşanan depremlerin ardından, 30 Mayıs Cuma sabahı saat 04.56'da merkez üssü bu kez Bingöl'ün Genç ilçesi olan 3.2 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldi. Bu sarsıntı, bölgedeki sismik hareketliliğin devam ettiğini gösterirken, vatandaşların deprem tedbirlerine uyması gerektiği bir kez daha vurgulandı.
Bu üç önemli deprem, Türkiye'nin farklı fay hatları üzerindeki deprem riskinin ne kadar canlı olduğunu ve her an hazırlıklı olunması gerektiğini acı bir şekilde hatırlattı.
Yurdun dört bir yanında irili ufaklı sarsıntılar: Son 24 saatlik deprem tablosu
Bingöl ve Adana'da yaşanan ve korkuya neden olan bu depremlerin yanı sıra, 29 Mayıs akşamından 30 Mayıs sabahına kadar yurdun dört bir yanında ve komşu denizlerde çok sayıda küçük ve orta büyüklükte sarsıntı kaydedilmeye devam etti. AFAD ve Kandilli Rasathanesi'nin anlık verilerine göre, son 24 saat içinde meydana gelen ve büyüklükleri 2.0'nin üzerinde olan bazı dikkat çekici depremler şunlardır:
-
Kahramanmaraş (Dulkadiroğlu ve Göksun): 6 Şubat depremlerinin merkez üslerinden biri olan Kahramanmaraş ve çevresinde artçı sarsıntılar devam ediyor. Dulkadiroğlu'nda 2.8 ve 1.0, Göksun'da ise 2.3, 2.4 ve 1.6 büyüklüğünde depremler kaydedildi.
-
Kütahya (Simav): Simav ilçesinde 2.3, 1.9, 1.7, 1.6, 1.5, 1.4, 1.2, 1.1, 1.0 ve 0.9 gibi çeşitli büyüklüklerde çok sayıda sarsıntı meydana geldi. Bu durum, bölgedeki fay hattının aktif olduğunu gösteriyor.
-
Muş (Bulanık): Bulanık ilçesinde 2.7 büyüklüğünde bir deprem yaşandı.
-
Balıkesir (Bigadiç, Altıeylül, Karesi, Burhaniye): Balıkesir'in farklı ilçelerinde 2.5, 2.2, 2.1, 1.9, 1.7, 1.6, 1.4 ve 1.3 gibi çeşitli büyüklüklerde depremler kaydedildi.
-
Elazığ (Maden ve Hazar Gölü Civarı): Elazığ'ın Maden ilçesi ve Hazar Gölü civarında 2.8 ve 2.7 büyüklüğünde sarsıntılar meydana geldi.
-
Ege Denizi: Ege Denizi'nde 3.5, 2.5 ve 1.9 gibi farklı büyüklüklerde depremler kaydedildi.
-
Malatya (Pütürge, Kale, Yazıhan, Yeşilyurt, Battalgazi): Malatya ve ilçelerinde de 2.8, 2.4, 2.1, 2.0, 1.9, 1.6, 1.5, 1.3, 1.2 ve 0.9 gibi çeşitli büyüklüklerde çok sayıda sarsıntı yaşandı.
-
Çanakkale (Ayvacık ve Biga): Ayvacık'ta 2.3 ve 2.0, Biga'da ise 1.7 büyüklüğünde depremler oldu.
-
Manisa (Akhisar): Akhisar'da 2.1 ve 1.4 büyüklüğünde sarsıntılar kaydedildi.
-
Marmara Denizi (Silivri ve Büyükçekmece Açıkları): İstanbul yakınlarında Marmara Denizi'nde 2.0 ve 1.2 büyüklüğünde hafif sarsıntılar meydana geldi.
-
Aydın (Germencik): Germencik'te 2.0 ve 1.8 büyüklüğünde depremler yaşandı.
Bu depremlerin büyük bir çoğunluğu, büyüklükleri nedeniyle genellikle vatandaşlar tarafından hissedilmedi veya çok hafif bir şekilde algılandı. Ancak, bu sürekli sismik aktivite, Türkiye'nin yer altının ne kadar hareketli olduğunu ve büyük depremlerin her an meydana gelebileceği gerçeğini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Deprem bilinci ve hazırlık: Hayat kurtaran adımlar
Türkiye gibi deprem kuşağında yer alan bir ülkede yaşamanın en temel gerekliliklerinden biri, deprem bilincine sahip olmak ve olası bir afete karşı her zaman hazırlıklı olmaktır. Uzmanlar, deprem anında panik yapmamanın, sakin kalarak doğru davranışları sergilemenin hayatta kalma şansını önemli ölçüde artırdığını vurguluyor.
Deprem Öncesi Alınması Gereken Önlemler:
-
Yapısal Güvenlik: Yaşadığınız binanın depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol ettirin. Gerekirse güçlendirme çalışmaları yapın veya güvenli bir konuta geçin. Kentsel dönüşüm projelerini takip edin.
-
Eşyaların Sabitlenmesi: Ev ve iş yerlerinizdeki devrilebilecek ağır eşyaları (kütüphane, gardırop, vitrin, beyaz eşyalar vb.) duvarlara veya zemine sabitleyin.
-
Acil Durum Çantası Hazırlığı: İçerisinde en az 72 saat yetecek kadar su, uzun ömürlü ve konserve yiyecekler, ilk yardım malzemeleri, pilli radyo, el feneri, yedek piller, düdük, mevsime uygun giysiler, battaniye, önemli evrakların (kimlik, tapu, sigorta poliçeleri vb.) kopyaları, bir miktar para ve kişisel hijyen malzemelerinin bulunduğu bir acil durum çantası hazırlayın ve kolay ulaşılabilir bir yerde bulundurun.
-
Aile Afet Planı: Aile bireylerinizle birlikte bir afet ve acil durum planı yapın. Deprem anında ve sonrasında nerede buluşacağınızı, nasıl haberleşeceğinizi belirleyin. Evdeki güvenli ve tehlikeli bölgeleri tespit edin.
-
Deprem Tatbikatları: Düzenli olarak deprem tatbikatları yaparak, "Çök-Kapan-Tutun" gibi doğru davranışları öğrenin ve pekiştirin.
Deprem Anında Yapılması Gerekenler:
-
Sakin Olun, Panik Yapmayın.
-
Kapalı Alandaysanız: Sağlam bir masa, sıra veya mobilya altına girerek "Çök-Kapan-Tutun" pozisyonunu alın. Başınızı ve ensenizi koruyun. Pencerelerden, cam eşyalardan ve devrilebilecek ağır objelerden uzak durun. Asansörü kesinlikle kullanmayın. Merdivenlere ve çıkışlara koşmayın.
-
Açık Alandaysanız: Binalardan, duvar diplerinden, elektrik direklerinden, ağaçlardan ve üst geçitlerden uzaklaşarak açık bir alana gidin ve yere çökün.
Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler:
-
Artçı Sarsıntılara Karşı Dikkatli Olun.
-
Kendinizi ve Çevrenizdekileri Kontrol Edin: Yaralı varsa ilk yardım uygulayın.
-
Gaz ve Elektriği Kontrol Edin: Gaz kokusu alırsanız hemen vanayı kapatın, ortamı havalandırın ve kıvılcım çıkarabilecek hiçbir şeyi kullanmayın. Elektrik şalterini indirin.
-
Hasarlı Binalara Girmeyin: Yetkililerin "güvenli" raporu olmadan kesinlikle hasarlı binalara girmeyin.
-
Resmi Açıklamaları Takip Edin: AFAD, valilik gibi resmi kurumların yaptığı açıklamaları ve uyarıları dikkate alın. Sosyal medyada yayılan asılsız bilgilere itibar etmeyin.
-
Telefon Hatlarını Meşgul Etmeyin: Acil durumlar dışında telefonları kullanmaktan kaçının. Haberleşme için kısa mesajları veya internet tabanlı uygulamaları tercih edin.
Unutmayın, deprem bir doğa olayıdır ve engellenemez. Ancak, alacağımız tedbirler ve göstereceğimiz bilinçli davranışlarla depremin yıkıcı etkilerinden korunmak ve can kayıplarını en aza indirmek mümkündür. Türkiye'nin deprem gerçeğiyle yaşamayı öğrenmek ve her an hazırlıklı olmak, hepimizin ortak sorumluluğudur. AFAD ve Kandilli Rasathanesi gibi kurumların sağladığı güncel deprem bilgilerini ve uyarılarını düzenli olarak takip etmek, deprem bilincimizi artırmak ve afetlere karşı dirençli bir toplum oluşturmak için hayati önem taşımaktadır.