Ticaret Bakanlığı, emlak sektöründe son dönemde giderek artan ve toplumun geniş kesimlerini olumsuz etkileyen fahiş ve manipülatif fiyat artışlarının önüne geçmek amacıyla önemli bir adım attı. Bakanlık tarafından hazırlanan ve uzun süredir kamuoyunun gündeminde olan "Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik", Resmi Gazete'de yayımlanarak 30 Mayıs 2025 Cuma günü itibarıyla resmen yürürlüğe girdi. Bu yeni düzenleme, özellikle internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında keyfi ve gerekçesiz fiyat artışlarını hedef alarak, piyasada daha adil ve şeffaf bir rekabet ortamı oluşturmayı amaçlıyor. Ticaret Bakanlığı, sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamada, bu yönetmelik değişikliğinin, emlak sektöründeki sağlıksız fiyat oluşumlarını engellemek ve tüketicileri korumak amacıyla hayata geçirildiğini vurguladı.
Haksız fiyat artışına kesin yasak: Genel ekonomik veriler ve haklı gerekçe şartı
Yeni yönetmeliğin en dikkat çekici ve önemli maddelerinden biri, internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında, taşınmaz sahiplerinin keyfi ve fahiş fiyat artışı yapmalarını yasaklaması oldu. Açıklamaya göre, ilanlarda yer alan fiyatların, genel ekonomik verilerle uyumlu olması ve herhangi bir fiyat artışının haklı bir gerekçeye dayanması zorunlu hale getirildi. Bu "haklı gerekçe" kavramının, enflasyon oranları, bölgesel gelişmeler, taşınmazın niteliğindeki iyileştirmeler gibi somut ve kanıtlanabilir unsurları içermesi bekleniyor. Aksi takdirde, spekülatif ve manipülatif amaçlı olduğu değerlendirilen ani ve yüksek oranlı fiyat artışlarına izin verilmeyecek.
Bu düzenleme, özellikle son dönemde bazı bölgelerde ve belirli konut tiplerinde gözlemlenen, piyasa gerçekleriyle bağdaşmayan ve tüketicileri mağdur eden aşırı fiyat taleplerinin önüne geçmeyi hedefliyor. Ticaret Bakanlığı, bu yolla emlak piyasasında daha sağlıklı bir fiyat oluşum mekanizmasının tesis edilmesini ve konut erişiminin kolaylaştırılmasını amaçlıyor.
Emlak işletmelerine de sorumluluk: Manipülatif ilanlara aracılık yasaklandı
Yeni yönetmelik, sadece taşınmaz sahiplerini değil, aynı zamanda bu ilanlara aracılık eden emlak işletmelerini de önemli bir sorumluluk altına sokuyor. Yapılan düzenlemeyle, emlak işletmelerinin, genel ekonomik verilerle uyumsuz ve haklı bir gerekçeye dayanmayan fahiş fiyat artışları içeren taşınmaz ilanlarına aracılık etmeleri kesin bir dille yasaklandı. Bu, emlak işletmelerinin portföylerine aldıkları ve ilana çıkardıkları taşınmazların fiyatlarını daha dikkatli bir şekilde değerlendirmelerini ve piyasa manipülasyonuna alet olmamalarını gerektiriyor.
Emlak işletmeleri, artık bu tür spekülatif fiyat taleplerini içeren ilanları yayınlayamayacak ve bu yönde bir taleple gelen mülk sahiplerini uyarmakla yükümlü olacak. Bu düzenleme, emlak sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin mesleki standartlarını yükseltmeyi ve sektördeki etik dışı uygulamaları engellemeyi de amaçlıyor.
İdari yaptırımlar hem maliklere hem de emlak işletmelerine uygulanacak
Ticaret Bakanlığı, yeni yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlara karşı caydırıcı önlemler alacağını da açıkça belirtti. Yapılan düzenlemeyle, sadece fahiş fiyatlı ilanlara aracılık eden emlak işletmelerinin değil, aynı zamanda bu tür ilanlara konu olan taşınmazların maliklerine de idari yaptırımlar uygulanabileceği vurgulandı. Bu yaptırımların niteliği ve miktarı henüz netleşmemiş olsa da, para cezası gibi önemli müeyyidelerin gündeme gelmesi bekleniyor.
Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Gelinen aşamada, emlak sektöründe yaşanan fahiş ve manipülatif fiyat artışlarının önüne geçilmesi amacıyla Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulmuş olup bu doğrultuda hazırlanan ve 30 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliğiyle, internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında taşınmaz sahiplerinin genel ekonomik verilerle uyumlu olmayan ve haklı bir gerekçeye dayanmayan fiyat artışı yapmaları yasaklanmış; ayrıca, emlak İşletmelerinin bu tür ilanlara aracılık edemeyecekleri açıkça düzenlenmiştir." Bu açıklama, Bakanlığın konuya ne kadar ciddi yaklaştığını ve piyasada düzeni sağlamak konusundaki kararlılığını ortaya koyuyor.
Yeni düzenlemenin emlak piyasasına olası etkileri neler olacak?
Ticaret Bakanlığı'nın hayata geçirdiği bu yeni yönetmeliğin, emlak piyasası üzerinde önemli etkileri olması bekleniyor. Öncelikle, internet üzerindeki ilanlarda görülen keyfi ve aşırı fiyat artışlarının azalması, piyasada bir nebze de olsa normalleşme sağlayabilir. Bu durum, özellikle konut arayışında olan ve yüksek fiyatlar nedeniyle zorlanan tüketiciler için olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.
Emlak işletmelerinin de bu düzenlemeye uymak zorunda olması, sektördeki bazı etik dışı uygulamaların ve haksız rekabetin önüne geçebilir. Fiyatların daha şeffaf ve gerçekçi bir zemine oturması, piyasadaki güveni artırabilir.
Ancak, düzenlemenin etkinliği, denetim mekanizmalarının ne kadar sıkı işleyeceği ve uygulanacak yaptırımların caydırıcılığına bağlı olacaktır. "Haklı gerekçe" kavramının nasıl yorumlanacağı ve hangi kriterlere göre değerlendirileceği de önemli bir soru işareti olarak duruyor. Uzmanlar, bu düzenlemenin tek başına emlak fiyatlarındaki genel artışı durdurmak için yeterli olmayabileceğini, ancak spekülatif ve manipülatif hareketleri sınırlamada önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyorlar. Konut arzının artırılması, inşaat maliyetlerinin düşürülmesi ve genel ekonomik istikrarın sağlanması gibi daha yapısal çözümlerin de bu düzenlemeyle birlikte hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
