The Lancet dergisinde yayınlanan bir araştırma, dünyada obezite sorunuyla karşı karşıya olan insan sayısının bir milyarı aştığını ortaya koydu.
2022 yılında yapılan araştırmaya göre, dünyada yaklaşık 880 milyon yetişkin ve 159 milyon çocuk obez olarak tanımlanıyor.
Araştırmada, yaklaşık 190 ülkenin obezite oranları karşılaştırıldı. Buna göre, kadınlarda en yüksek obezite oranı Tonga ve Amerikan Samoası’nda, erkeklerde ise Amerikan Samoası ve Nauru’da görüldü. Bu ülkelerde yaşayan yetişkinlerin yaklaşık yüzde 80’i obeziteyle mücadele ediyor.
Uluslararası bilim insanlarından oluşan bir ekip, obeziteyle savaşmak için acil olarak büyük değişiklikler yapılması gerektiğini belirtti. Obezite, kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve bazı kanser türleri gibi birçok ciddi sağlık sorununun riskini artırıyor.
Imperial College London’dan Prof. Majid Ezzati, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Bazı durumlarda, sağlıksız gıdaların agresif bir şekilde pazarlanması, sağlıklı gıdaların ise maliyetli ve ulaşılması zor olması, obeziteyi tetikliyor” dedi.
Prof. Ezzati, küresel verileri uzun yıllardır takip ettiğini ve birçok ülkenin obezite kriziyle yüz yüze olduğunu söyledi. Prof. Ezzati, 2035 yılında dünyanın yarısının obez olacağını tahmin ettiğini ifade etti.
1990 ile 2022 yılları arasında yapılan bir rapor da, çocuklarda ve ergenlerde obezite oranının dört kat arttığını gösterdi. Yetişkinlerde ise bu oran kadınlarda iki kat, erkeklerde ise üç kat arttı.
Zayıf kategorisinde yer alan yetişkinlerin oranı ise yüzde 50 azaldı. Araştırmacılar, bu durumun özellikle en yoksul kesimlerde hala acil bir problem olduğunu vurguladı.
Obezite nedir ve nasıl ölçülür?
Obezite, vücutta aşırı miktarda yağ birikmesi sonucu oluşan bir sağlık sorunudur. Vücut kitle indeksi (VKİ) adı verilen bir ölçü, obeziteyi belirlemek için kullanılır. VKİ, vücut ağırlığının (kg) boy uzunluğunun (m) karesine bölünmesiyle hesaplanır. VKİ 30 ve üzeri olan kişiler obez, 25-29,9 arası olanlar ise fazla kilolu olarak kabul edilir. VKİ 18,5’in altında olanlar ise zayıf olarak sınıflandırılır.
Obezite, beslenme, genetik, çevresel, sosyo-kültürel ve psikolojik birçok faktörün etkisiyle oluşur. Aşırı ve dengesiz beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, sağlıksız gıdaların pazarlanması, sağlıklı gıdaların maliyeti ve ulaşılabilirliği, obeziteye neden olan başlıca faktörlerdir.
Obezite hangi sağlık sorunlarına yol açar?
Obezite, birçok sağlık sorununun gelişme riskini artırır. Obezite, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, inme, tip 2 diyabet, bazı kanser türleri, karaciğer hastalığı, safra kesesi hastalığı, uyku apnesi, osteoartrit, depresyon, anksiyete, kısırlık, polikistik over sendromu, erken doğum, düşük, doğumsal anomaliler gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Obezite, ayrıca yaşam kalitesini ve süresini de olumsuz etkiler.
Obezite nasıl tedavi edilir ve önlenir?
Obezite tedavisinde ve önlenmesinde en önemli adım, yaşam tarzı değişiklikleridir. Sağlıklı ve dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite, uyku düzeni, stres yönetimi, obeziteyle mücadelede etkili yöntemlerdir. Obezite tedavisinde, diyetisyen, endokrinolog, psikiyatrist, obezite cerrahı gibi farklı uzmanlar birlikte çalışır. Hastanın durumuna göre, ilaç tedavisi, psikoterapi, bariatrik cerrahi gibi yöntemler de uygulanabilir.
Obezite, dünyayı tehdit eden bir sağlık sorunudur. Obezite, hem bireylerin hem de toplumların sağlığını, ekonomisini, sosyal hayatını etkiler. Obeziteyle savaşmak için, bireysel, toplumsal ve devlet düzeyinde acil önlemler alınması gerekmektedir.
