MS Kimlerde Görülür?

  • Kadınlarda daha sık: MS, kadınlarda erkeklere oranla 1 ila 1,5 kat daha fazla görülmektedir.

  • 20-40 yaş arası: Tanı genellikle 20-40 yaş arasında konulsa da 12 yaş altı ve 55 yaş üstü vakalar da mümkündür.

  • Dünyada ve Türkiye’de MS: Dünya genelinde yaklaşık 3 milyon, Türkiye’de ise 50 bin MS hastası bulunmaktadır.

MS Neden Olur?

MS'in kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bağışıklık sisteminin myelin kılıfına karşı şaşkınlıkla saldırması hastalığın temel nedeni olarak kabul edilmektedir. Bazı viral enfeksiyonlar, genetik yatkınlık ve çevresel faktörler (örneğin D vitamini eksikliği, sigara, EBV virüsü) hastalık gelişiminde etkili olabilir.

MS Belirtileri Nelerdir?

MS belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın semptomlar şunlardır:

  • Görme bulanıklığı veya çift görme

  • Uyuşma, karıncalanma, ellerde titreme

  • Konuşma bozukluğu

  • Güçsüzlük ve halsizlik

  • Yürümede zorluk, denge problemleri

  • İdrar yapmada sorunlar

  • Cinsel istekte azalma

MS Türleri Nelerdir?

MS’in dört temel tipi bulunmaktadır:

  1. Klinik İzole Sendrom (CIS): İlk kez görülen nörolojik belirtiler.

  2. Tekrarlayan ve Düzelen MS (RRMS): En yaygın formdur, atak ve iyileşme dönemleriyle seyreder.

  3. İkincil İlerleyici MS (SPMS): RRMS sonrası ilerleyici seyir.

  4. Birincil İlerleyici MS (PPMS): Sürekli kötüleşen nadir bir formdur.

MS Tanısı Nasıl Konur?

Tanı için kullanılan yöntemler:

  • Klinik muayene

  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)

  • Beyin-omurilik sıvısı analizi

  • Kan testleri

Tanı koymada, lezyonların hem zamanda hem de alanda yayılımının gösterilmesi önemlidir.

MS Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

MS tedavisinde amaç atakları azaltmak, hastalığın ilerlemesini durdurmak ve yaşam kalitesini artırmaktır:

  • Atak tedavisi: Yüksek doz kortikosteroidler (kortizon), plazma değişimi, IVIG.

  • Hastalığı modifiye edici tedaviler: Bağışıklık sistemini düzenleyici ilaçlar.

  • Semptomatik tedavi: Belirtilere yönelik ilaçlar, psikolojik destek.

  • Fizik tedavi ve rehabilitasyon: Kas gücünü ve dengeyi artırmaya yönelik çalışmalar.

  • Kök hücre tedavisi: Hâlen araştırma aşamasındadır.

 

MS ile Yaşam: Uzmanlardan Öneriler

1. Fizyoterapi ile Destek Alın

Denge problemleri ve kuvvetsizlik için fizik tedavi önerilir. Fizyoterapistiniz size özel egzersiz programı uygulayabilir.

2. Sıcaktan Uzak Durun

MS’li bireylerde sıcak hava, banyo veya ateş semptomları kötüleştirebilir. Soğuk içecekler, serin ortamlarda bulunmak önerilir.

Uzmanı uyardı! Hemoroid sanıldığı kadar basit değil Uzmanı uyardı! Hemoroid sanıldığı kadar basit değil

3. Sağlıklı ve Dengeli Beslenin

Lif oranı yüksek gıdalar, sebze-meyve tüketimi, az yağlı ve az tuzlu beslenme alışkanlığı edinilmelidir.

4. Sigara Kullanımından Kaçının

Sigara MS’in seyrini olumsuz etkiler. Pasif içicilik dahi risk faktörüdür.

5. Egzersiz Yapın

Egzersiz, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı iyileştirir. Egzersiz öncesi mutlaka doktorunuza danışın.

Kaynak: DHA