Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm Türkiye'yi ilgilendiren asgari ücret belirleme süreci için takvim işlemeye başladı. Milyonlarca vatandaşın yeni yılda alacağı maaşı belirleyecek olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2026 yılı rakamını belirlemek üzere Aralık ayı içinde masaya oturacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülecek olan ve genellikle ay boyunca dört toplantıda tamamlanan zorlu pazarlık süreci, işçi ve işveren kesimlerinin kıyasıya mücadelesine sahne olacak. Hükümetin hakem rolü üstleneceği komisyonda, bir yıllık enflasyon oranları, ekonomik veriler ve geçim endeksleri masadaki en önemli başlıkları oluşturacak.
Mevcut durumda brüt 26.005 TL, net 22.104 TL olan asgari ücretin yeni yılda ne kadar olacağı, şimdiden kamuoyunun en önemli gündem maddesi haline gelmiş durumda. Özellikle yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı karşısında eriyen alım gücü, işçi kesiminin masaya daha yüksek bir zam talebiyle oturmasına neden olacak.
Üçlü mekanizma yeniden devrede
Yasalara göre asgari ücret, 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. Bu komisyonda, taraflar eşit sayıda temsilciyle yer alıyor. İşçi kesimini, en fazla üyeye sahip konfederasyon olan TÜRK-İŞ 5 temsilciyle masada savunacak. İşveren tarafının temsilciliğini ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) yine 5 üye ile üstlenecek. Geriye kalan 5 üye ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bürokratları ve diğer ilgili kamu kurumu temsilcilerinden oluşan hükümet kanadını temsil edecek. Komisyon, Aralık ayı boyunca yapacağı toplantılarda tarafların argümanlarını dinleyecek, TÜİK'ten gelen resmi enflasyon ve geçim maliyeti verilerini değerlendirecek ve nihai kararını ay sonuna kadar açıklayacak. Kararlar, oy çokluğu ile alınıyor.
Masadaki zam senaryoları neler?
Yeni yılda asgari ücrete yapılacak zam oranı için henüz resmi bir rakam telaffuz edilmese de, kulislerde çeşitli senaryolar konuşuluyor. Ekonomistlerin ve sendikaların beklentileri, genellikle yıllık enflasyon hedefi ve gerçekleşen enflasyon oranları üzerinden şekilleniyor. Bu çerçevede, 2026 yılı için masada olması beklenen zam senaryoları ve bu oranlara göre oluşacak net maaşlar şu şekilde tahmin ediliyor:
-
%28,5 Zam Senaryosu: Yıl sonu enflasyon beklentisine yakın bir artış olması durumunda net asgari ücret 28.403 TL'ye yükselebilir.
-
%35 Zam Senaryosu: Bu senaryoda ise net maaş 29.841 TL'ye ulaşarak 30 bin TL sınırına dayanacak.
-
%40 Zam Senaryosu: İşçi tarafının refah payı talebinin de karşılık bulması durumunda, yüzde 40'lık bir artışla net ücret 30.946 TL olabilir.
-
%50 Zam Senaryosu: Masadaki en yüksek oranlardan biri olan yüzde 50'lik bir artış ise net asgari ücreti 33.156 TL seviyesine taşıyabilir.
Bu rakamlar henüz birer senaryodan ibaret olsa da, pazarlıkların en az yüzde 30'luk bir orandan başlayacağı ve refah payı tartışmalarıyla birlikte bu oranın yukarı çekilmeye çalışılacağı öngörülüyor. Milyonlarca çalışan, Aralık ayı boyunca sürecek bu çetin pazarlıktan çıkacak kararı nefesini tutarak bekleyecek.
