Türkiye Büyük Millet Meclisi, TBMM, 28. Dönem yasama yılına ilişkin maraton tadındaki mesaisini hız kesmeden sürdürüyor. Genel Kurul haftada beş tam gün, sabah 10.00’dan akşam 20.00’ye kadar aralıksız oturumlarda birden fazla dosyayı görüştü. Geçen yıla kıyasla teklif sayısı yüzde 15 artarken, komisyon raporlarının tamamlama oranı yüzde 92’ye ulaştı. Meclis Genel Kurulu, geçen hafta 24 saatlik özel oturuma dahi başvurarak 112 Acil Çağrı Merkezleri’ne ilişkin düzenlemeleri ele aldı. Meclis Başkanı’nın yaptığı bilgilendirmeye göre, haziran ayı boyunca 30’a yakın kanun teklifi son şeklini alacak.
Dönem 28. yasama yılı detayları
2025 yılında başlayan 3. yasama yılı, AK Parti, CHP, İYİ Parti ve diğer grup temsilcilerinin ortak komisyon çalışmalarını içeriyor. Plan ve Bütçe, Anayasa ve Adalet ile Milli Savunma gibi kritik komisyonda toplam 180 madde görüşüldü. Hukuk Komisyonu’nda ele alınan milletvekili önergesi sayısı 450’ye yaklaşırken, Çevre Komisyonu’nun hazırladığı raporda iklim yasasının ana hatları çizildi. Kamu İktisadi Teşebbüsleri komisyonu, özelleştirme takvimini gözden geçirdi. Çalışma takvimine göre, Meclis, 1 Temmuz’dan itibaren üç aylık yaz tatiline girecek.
Kritik kanun tekliflerinin akıbeti
Son Genel Kurul oturumunda, “Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklikler Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin dokuz maddesi daha kabul edildi. Teklif, maliye politikalarında dijital dönüşümü hızlandırmayı, eğitimde uzaktan öğretim altyapısını güçlendirmeyi ve sağlık sektöründe acil müdahale hatlarını genişletmeyi hedefliyor. 112 Acil Çağrı Merkezleriyle ilgili yeni madde, tüm ilin tek bir çağrı numarası üzerinden entegre hizmet sunmasını öngörüyor. Bu alandaki kanun teklifleri, öncelikli dosyalar arasında yer aldı ve Meclis’in kapanış haftasında tamamlanması planlandı.
Yaz tatiline hazırlanan meclis
Siyasal partiler, TBMM tatil tarihi olarak belirlenen 1 Temmuz sonrası dönemi sahada geçirmeye karar verdi. Milletvekilleri, yaz boyunca kent kent, köy köy gezerek seçmenle bir araya gelecek. Bu süreçte illerde açılış ve projelere katılım programları, üniversite gençleriyle istişare toplantıları yapılacak. Meclis idari personeli ve milletvekili ofisleri, tatil süresince nöbetçi birimlere görev dağılımı yaparken, yurtiçi ve yurtdışı heyet trafiği de planlandı.
Gündem dışı konuşmaların önemi
Meclis tatil öncesi son oturumlarında gündem dışı konuşmalar artış gösterdi. Farklı partilerden milletvekilleri, bölgelerindeki altyapı projeleri, afet yönetimi ve finansal destek paketleri hakkında bilgi aktardı. Grup başkanvekilleri, Cumhurbaşkanlığı yatırım programlarına uyum çağrısı yaptı. Oturumlarda sık sık Meclis bünyesinde kurumsal hafızanın aktif tutulması ve komisyon süreçlerinin hızlandırılması talepleri gündeme getirildi. Başkanlık divanı, talepleri yazılı önerge olarak yeni döneme taşıyacağını açıkladı.
Siyasi partilerin tatil stratejileri
Muhalefet cephesinde yaz tatili, halkla doğrudan temasa geçme fırsatı olarak görülüyor. Siyasi partiler, miting, saha ziyareti ve halk toplantılarını planladı. CHP, il başkanlıklarıyla “Yerinde Çözüm” toplantıları düzenleyecek; İYİ Parti, “Gençlik Buluşmaları” kampanyasını sürdürecek. AK Parti ise “Şehir Buluşmaları” adı altında her hafta farklı bölgeye giderek proje tanıtımları yapacak. Parti temsilcileri, tatil boyunca hazırlanan saha raporlarını kasım ayında Meclis’e sunacak.
Kamuoyu beklentileri
Vatandaşlar, tatil öncesi Meclis’ten hızlı ve etkili düzenlemeler talep ediyor. Eğitimde burs ve kontenjan, sağlıkta nitelikli personel atamaları ve ekonomide istihdam paketi beklentileri medyanın üst sıralarında. Sosyal medyada en çok tartışılan konu, Meclis tatil tarihi yaklaşırken genç işsizliğiyle ilgili önergelere hız verilip verilmeyeceği. Anketler, yurttaşların yüzde 68’inin tatil öncesi istihdam ve eğitim reformlarına öncelik verilmesini istediğini gösteriyor.
Meclis içtüzüğü ve anayasal düzenlemeler
Anayasa’nın 93. maddesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 5. maddesi uyarınca yasama yılı sonunda ara verilmesi zorunlu kılınıyor. Uzmanlar, bu düzenlemenin parlamenter işleyişe disiplin getirdiğini söylüyor. Ancak tartışmalar, tatile girme tarihinin esnetilmesi ve meclis tatilinin kısaltılması üzerinde yoğunlaştı. Hukukçular, içtüzükte yapılacak değişikliklerin Meclis’in etkinliğini artırabileceğini savunuyor.
Meclis sonrası takvimde neler var
Yaz tatili sona erdikten sonra Meclis, 1 Ekim’de yeni yasama yılına merhaba diyecek. Gündemin ilk sırasında 2026 yılı bütçe görüşmeleri yer alacak. Ardından tarım destek paketleri, kamu personel reformu ve ulaşım altyapısı yatırımları Meclis gündemine gelecek. Eylül ayının ikinci haftasında komisyonlarda ön görüşmeler tamamlanacak. Siyaset kulislerine göre, eylül sonunda grup önerge sayısında geçen yıla oranla artış bekleniyor.
Uluslararası ilişkiler bağlamında meclis tatilinin etkisi
TBMM, yaz dönemi boyunca uluslararası parlamentolar arası diyalogları sürdürmeyi planlıyor. Avrupa Birliği parlamentolarıyla ortak oturumlar, NATO parlamenterler asamblesi toplantıları ve bölgesel iş birliği forumları tatil döneminde de devam edecek. Dış ilişkiler komisyonu, Türkiye-ABD, Türkiye-AB ve Türkiye-Afrika parlamento gruplarıyla çevrim içi etkinlikler düzenleyecek. Bu sayede diplomatik temaslar kesintiye uğramayacak.
Gençlik ve akademik dünyadan beklentiler
Akademisyenler, Meclis’in yaz tatiline girerken hazırlık komisyonları kurarak Gençlik örgütleri ve üniversitelerden görüş almasını öneriyor. Öğrenci platformları, uzaktan eğitimin altyapı eksikliklerini raporladı. Sivil toplum kuruluşları, eğitimde fırsat eşitliği, dijital erişim ve burs sistemlerinin revize edilmesi çağrısında bulundu. Araştırma merkezleri ise ara dönem raporlarını eylül ayı ortasında Meclis’e iletecek.
Meclisin kapanış töreni ve röportaj talebi
Meclis Başkanı’nın ara dönem kapanış oturumunda yapacağı konuşma, Genel Kurul’da büyük ilgi görecek. Dış basın ve yerli medya, Başkan’dan yeni döneme dair mesajlar almayı hedefliyor. Tören öncesi komisyon raporları tamamlanarak Genel Kurul gündemine sunulacak. Basın mensupları, oturum sonrasında milletvekilleri ve bakanlarla gerçekleştirilecek röportajlarla tatil sonrası hazırlıkları tartışacak.
Yeni döneme hazırlık çağrısı
Milletvekilleri, tatil süresince kendi bölgelerinde ve Ankara’da sivil toplum kuruluşlarıyla temasta bulunacak. Meclis reformu, seçim sistemi ve komisyon işleyişine dair taslaklar, parti içi istişare toplantılarında masaya yatırılacak. Uzmanlar, ara dönemin verimli geçmesinin, yaz tatili sonrası hızlı yasama dönemi için kritik olduğuna dikkat çekiyor. Böylece yeni yasama yılı ilk günden tempoyu yükselterek başlayacak.
