İzmir Fen Lisesi öğrencisi Barkın Özsoy, solunum yolu rahatsızlıkları yaşayan bireyler için devrim niteliğinde bir teknoloji geliştirdi. Özsoy’un tasarladığı taşınabilir hava kirliliği ölçüm cihazı, bireylerin çevresel hava kalitesini anlık olarak ölçmesini sağlıyor. Projesiyle TÜBİTAK 2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması’nda Türkiye birincisi olan Özsoy, elde ettiği başarıyla hem çevre sağlığı hem de halk sağlığı alanında umut oldu.
Tanı sürecini kolaylaştırmak, hayatları korumak hedefleniyor
Özsoy’un geliştirdiği sistem, iki ana bileşenden oluşuyor: Biri doktorların hastalarına verebileceği sabit bir kit, diğeri ise bireylerin yanında taşıyabileceği mobil bir cihaz. Bu taşınabilir sistem; karbondioksit, karbonmonoksit, uçucu organik bileşikler ve zararlı partikül maddeleri tespit ederek kullanıcıya anlık uyarılar veriyor. Bu sayede özellikle astım ve KOAH hastaları, bulundukları ortamın sağlığa uygunluğunu önceden öğrenerek kendilerini koruyabiliyor.
Solunum merkezinden destek aldı, bilimsel temelli ilerledi
Projenin bilimsel dayanağını sağlamlaştırmak için Özsoy, Ege Üniversitesi Solunum Araştırmaları Merkezi (SAM) ile iş birliği yaptı. Uzman doktorlarla birebir görüşerek, hangi gazların insan sağlığı üzerinde kritik etkiler oluşturduğunu, bu gazların ölçümünde hangi tekniklerin kullanılması gerektiğini öğrenen Özsoy, elektronik devre tasarımından 3 boyutlu baskı aşamasına kadar her adımı kendi yürüttü.
Ortaokulda başlayan ilgi, ulusal başarıya dönüştü
Hava kirliliğine olan ilgisinin ortaokul yıllarına dayandığını belirten Özsoy, o dönem yaptığı basit bir proje sayesinde bu sorunun insan sağlığı açısından ne denli ciddi sonuçlar doğurduğunu fark ettiğini söyledi. “Hava kirliliği fark edilmediği sürece tehlikesi de anlaşılamıyor. Ben de insanların bu konuda bilinçlenmesini sağlamak istedim,” diyen Özsoy, kişisel olarak da partikül maddelerden çok etkilendiğini ifade etti.
Cihazlar hastalara ulaşıyor, klinik testler başlıyor
Barkın Özsoy, projesini sahada test etmek amacıyla geliştirdiği cihazlardan 4 tanesini EÜ SAM bünyesindeki doktorlara verecek. Amaç, bu cihazların gerçek hastalarla nasıl sonuçlar verdiğini gözlemlemek ve sistemin etkinliğini değerlendirmek. “Doktorlar hastalarına bu cihazları verebilecek. Böylece tanı sürecinde ve tedavi takibinde yeni bir dönem başlayacak,” sözleriyle projesinin potansiyelini özetliyor.
ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği'ni hedefliyor
Barkın Özsoy’un bilim yolculuğu henüz yeni başlıyor. Hedefinde ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü var. Burada alacağı eğitimle projesini daha ileriye taşımayı ve daha geniş kitlelere fayda sağlayacak teknolojiler geliştirmeyi hedefliyor. “Bu projeyi temelle alarak çok daha gelişmiş ve hassas sistemler üretebilirim,” diyerek heyecanını ve vizyonunu ortaya koyuyor.
Öğretmeninden gurur dolu sözler
İzmir Fen Lisesi Kimya Öğretmeni Gülseren Coşkun, Barkın’ın başarısından büyük gurur duyduklarını belirterek şunları söyledi: “Barkın bizim göz bebeğimiz. Daha önce de birçok projede yer aldı. Bu kez ülke çapında bir başarıya imza attı. Geliştirdiği cihaz, özellikle çevre kirliliğiyle mücadelede ve sağlık alanında önemli katkılar sağlayacak.” Coşkun, öğrencisinin aynı zamanda Bilgisayar Olimpiyatları'nda da yer aldığını, çok yönlü bir yetenek olduğunu vurguladı.
Orman yangınları sonrası ihtiyacın arttığı bir dönemde geldi
Son yıllarda artan orman yangınları ve buna bağlı olarak yükselen hava kirliliği, Barkın’ın geliştirdiği bu cihazın ne kadar isabetli bir zamanda ortaya çıktığını da gösteriyor. Coşkun, “Çevre kirliliği artık herkesin ciddiyetle yaklaşması gereken bir sorun. Bu tarz projeler, farkındalık yaratmanın da ötesinde çözüme katkı sağlıyor,” diyerek öğrencisinin çalışmasının önemine dikkat çekti.
