1936-1939 İspanya Devrimi, faşizme karşı direnişin yanı sıra sol içi büyük bir ideolojik savaşın da sahnesi oldu. Ülkenin dört bir yanında halk milisleri faşist Franco kuvvetlerine karşı mücadele ederken, cephe gerisinde anarşistler (CNT-FAI), Sovyet yanlısı Komünist Parti (PCE) ve Troçkist eğilimli POUM arasında derin bir çatışma yaşandı.
Katalonya’da devrimle birlikte anarşist komünler kuruldu; fabrikalar ve tarlalar kolektifleştirildi. Ancak Stalin yanlısı Komünist Parti, bu deneyimleri “düzensizlik” olarak nitelendirdi ve devrimi denetim altına almak için Sovyet destekli politikalar yürüttü.
POUM (Marksist Birlik Partisi) ise, Troçkist çizgisiyle hem Stalinist bürokrasiye hem de faşizme karşı üçüncü bir devrimci yol önerdi. Bu tutum, onu hem Franco güçlerinin hem de Sovyet yanlısı komünistlerin hedefi haline getirdi.
Barselona 1937: Sol içi savaşın doruğu
1937 Mayıs’ında Barselona sokaklarında anarşistler ve komünistler birbirine silah çekti. Halk Cephesi içindeki bu çatışma, devrimci enerjinin çözülmesine yol açtı. POUM liderleri tutuklandı, anarşist milisler dağıtıldı ve Stalinist kadrolar denetimi ele geçirdi.
