Elektrik şirketlerinin temsil, ağırlama ve seyahat gibi giderlerini faturalara yansıtmasına tüketiciler itiraz etti. Tüketici Hakları Derneği Genel Başkan Yardımcısı Ergün Kılıç “Ekleyin beyler ekleyin. Daha çok düşüneceğiniz varsa onları da ekleyin” diye tepkisini dile getirdi. EMO Yönetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya ise 2021 yılından itibaren şirketlerin kâr marjlarının yükseltileceğini söyledi.

Elektrik Dağıtım Tarifesinin Düzenlenmesi ile Perakende Satış Tarifesinin Düzenlenmesi hakkındaki iki ayrı tebliğ Resmi Gazetede yayımlandı. Her iki tebliğle, 2021 ila 2025 arasındaki 5 yıllık dönemde elektrik dağıtım şirketleriyle elektrik tedarik şirketlerinin dernek aidat, temsil ve ağırlama ile ilan gibi giderleri elektrik faturalarına yüklenecek. Bu giderlerin yanı sıra şirketlerin yapacağı denetim, danışmanlık ve müşavirlik giderleri, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk giderleri, noter harcamaları gibi işletme giderleri yüzde 7 artırılarak fatura hesabına dahil edilecek. Bu giderlerin dışında şirketlerin yapacağı haberleşme, seyahat ve konaklama harcamaları ile personel yollukları, odalara ödedikleri aidatlar ve büro harcamaları da vatandaşın elektrik faturasına eklenecek.

Konunun uzmanları bu uygulamanın sakıncalarını ve yol açacağı sorunları anlattı.

'Tüketici zaten zor durumda'

Tüketici Hakları Derneği Genel Başkan Yardımcısı Ergün Kılıç, pandemide tüketicinin zor durumdayken bir de elektrik şirketlerinin masraflarının yüklenmesini kabul edilemez bulurken, “Hırsızın çaldığı kaçak elektriğin faturası dürüst tüketiciye ödettiriliyordu. Bu yetmiyormuş gibi bir de yeni yükler yüklenmeye başladı. Ekleyin beyler ekleyin. Daha çok düşüneceğiniz varsa onları da ekleyin” diye konuştu.

Kılıç yurttaşların yoksulluk sınırının giderek attığına dikkat çekerek, Anayasa'da güçsüz olan tüketicinin korunacağı hükmü yer aldığını hatırlattı. Kılıç, “Örgütlü olmazsan elektriğin yükü tüketicinin sırtına, kârlar elektrik şirketlerine gidecektir” dedi.

EMO’nun açtığı dava 5 yıldır sürüyor

Dağıtım ve tedarik şirketlerinin bu giderlerinin 2015-2020 döneminde de faturalara yansıtılması için düzenleme çıkarılmış, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) bu harcamaların elektrik dağıtım ve tedarik hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli harcamalar olmadığı gerekçesiyle Danıştay‘a dava açmıştı.

‘Şirketlerin kar oranları yükseltilecek’

EMO Yönetim Kurulu Üyesi Olgun Sakarya 2015 yılı sonunda benzer şekilde çıkarılan tebliğlerde de bu durumun yer aldığını ve açtıkları davanın halen sürdüğünü kaydederek, şunları söyledi:

 “2020 yılı sonuna kadar elektrik dağıtım şirketlerinin vatandaşlara sattığı elektriğin kar oranında önemli değişiklik yapıldı. 2020 yılı sonuna kadar tedarik şirketleri tarafından satılan elektrik enerjisi üzerinden 2.38 oranında bir kâr marjı tanınıyor ve brüt kar marjı olarak tebliğ içerisinde yer almıştı. 2021 yılında itibaren bu oran net kâr marjı olarak değiştirildi. Bu bundan böyle brüt kâr marjı içinde yer alan bazı giderlerin şirket gelirleri içerisinden çıkarılarak, tarifeyi oluşturan diğer kalemlere yansıtılacak. Kâr oranları yükseltilecek.”

EPDK'dan yalanlama

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), konunun gündeme gelmesinin ardından “Giderlerin tüketiciye yansıtıldığı fakat gelirlerin ise şirkete bırakıldığı iddiası da kesinlikle doğru değildir. Söz konusu giderler, ana faaliyet konusu olan personel, bakım onarım, endeks okuma, kesme bağlama, IT, malzeme, genel yönetim giderleri gibi giderlerden farklı değerlendirilmekte, tavana tabi tutulmaktadır. Yani şirketler bu tip giderleri düşürmeye, düşük tutmaya zorlanmaktadır” açıklamasını yapmıştı.

'Fırıncıya çay ısmarlayan bakkalın, parayı emekli amcadan alması'

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın ise konuyu TBMM Genel Kurulu’nda gündeme getirerek, EPDK’nın açıklamasına tepki gösterdi. EPDK’ya “Özrü kabahatinden büyük” diyen Akın, milyonlarca yurttaşın elektrik faturasını ödeyemezken bir de bu giderlerle uğraştığını ifade ederek, “Neden hep bu şirketleri kolluyorsunuz. Bu neye benziyor biliyor musunuz? Ekmeğini sattığı fırıncı Mehmet’e çay ikram eden bakkal Hakkı amcanın, çayın parasını mahallenin emeklisi Hasan amcaya ödetmesine benziyor” ifadelerini kullandı.