Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Esra Çelik Kuzeytepe, döküntüler ile başlayarak çeşitli bulaşıcı hastalıklarla karıştırılabilen beşinci hastalığın yaygınlaştığını söyleyerek, “Grip benzeri belirtilerle başlayan, ‘tokatlanmış yanak sendromu’ diğer adıyla ‘pembe yanak sendromu’ çoğunlukla okul çağındaki çocuklarda görülen ‘beşinci hastalık’ değişkenlik gösteren havaların da etkisiyle yaygınlaştı. Hastalıktan korunmada temel yöntemler arasında yiyecek ve içeceklerin başkalarıyla paylaşılmaması, özellikle çocuklara el yıkamanın önemi konusunda bilgi verilmesi yer alır” dedi.
Güven Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzman Dr. Esra Çelik Kuzeytepe, son zamanlarda dikkatleri üzerine çeken ve özellikle okul çağı çocuklarında görülen bir enfeksiyon olan Parvovirüs B19 hakkında önemli bilgiler paylaştı. 1975 yılında keşfedilen ve ‘beşinci hastalık’ olarak da bilinen Parvovirüs B19'un, çoğunlukla çocukluk çağında görülen ancak yetişkinlerde de rastlanabilen döküntülü ve hafif ateşli bir hastalığa yol açtığını belirtti.
"Tokatlanmış yanak" görüntüsü
Okullarda ikinci dönemin başlamasıyla artan ‘beşinci hastalık’ vakalarına dikkat çeken Dr. Kuzeytepe, "Eritema enfeksiyozum, Parvovirüs B19 enfeksiyonunun klasik belirtisidir. Başlangıçta ateş, nezle, baş ağrısı, bulantı ve ishal gibi grip benzeri belirtilerle kendini gösterir. İki ila beş gün sonrasında, yüzde klasik ‘tokatlanmış yanak’ döküntüsü ortaya çıkar ve ardından vücudun diğer bölümlerinde dantel benzeri döküntüler görülür. Parvovirüs B19'un solunum yoluyla, gebe kadından fetüse ve kan ürünleri aracılığıyla bulaşabilmektedir. Enfeksiyon farklı klinik tablolar gösterebilir, bu durumun enfekte kişinin yaşı, kan değerleri ve bağışıklık sistemi durumuna bağlıdır. Yaklaşık olarak enfekte bireylerin yüzde 25’i semptom göstermezken, yüzde 50’si hafif grip benzeri semptomlar yaşar. Geri kalan yüzde 25’lik kesim ise eritema enfeksiyozum ve eklem ağrıları gibi daha belirgin semptomlarla karşılaşır” ifadelerini kullandı.
"Çocuklarda el yıkamak önemli"
Parvovirüs B19 enfeksiyonunun tanısının genellikle hastanın öyküsü ve klinik bulguları ile konulduğunu, bazı özel durumlarda kan testleri ile tanının doğrulanabileceğini ifade eden Dr. Kuzeytepe, şunları söyledi:
“Özel bir antiviral ilaç olmamakla birlikte bulgulara yönelik destekleyici tedavi uygulanabilir, antihistaminikler ve ağrı kesiciler semptomların hafifletilmesinde kullanılabilir.vTemelyöntemler arasında yiyecek ve içeceklerin başkalarıyla paylaşılmaması, özellikle çocuklara el yıkamanın önemi konusunda bilgi verilmesi yer alır. Parvovirüs B19, yaygın olarak çocukluk çağında karşılaşılan bir enfeksiyon olmakla birlikte, bilinçli önlemler ve erken tanı ile yönetilebilir bir durumdur. Herhangi bir belirti veya semptomla karşılaşıldığında, tıbbi yardım almak önemlidir.”
Beşinci Hastalık Nedir?
Beşinci hastalık, çocukluk çağının en yaygın bulaşıcı hastalıklarından biridir. Bu hastalığa Parvovirüs B19 adlı bir virüs neden olur. Virüs, solunum yoluyla, kan yoluyla veya anne karnındaki bebeğe geçebilir. Beşinci hastalık, 1975 yılında keşfedildiği için bu adı almıştır. Ayrıca, yüzde kızarıklık ve döküntü oluştuğu için tokatlanmış yanak sendromu veya pembe yanak sendromu olarak da bilinir. Beşinci hastalık, genellikle 5-15 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Yetişkinlerde de görülebilir, ancak daha nadirdir.
Beşinci Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Beşinci hastalık, grip benzeri belirtilerle başlar. Ateş, nezle, baş ağrısı, bulantı ve ishal gibi şikayetler olabilir. Bu belirtiler, virüsün vücuda girdikten 2-3 hafta sonra ortaya çıkar. Daha sonra, yüzde kırmızı ve parlak bir döküntü görülür. Bu döküntü, tokatlanmış yanak görüntüsü verir. Döküntü, birkaç gün içinde kol, bacak, gövde ve genital bölgeye yayılabilir. Döküntüler, dantel gibi bir desen oluşturur. Döküntüler, kaşıntı, yanma veya ağrı yapabilir. Döküntüler, güneş ışığı, sıcaklık, stres veya egzersiz gibi faktörlerle artıp azalabilir. Döküntüler, genellikle bir hafta içinde kaybolur, ancak bazı durumlarda birkaç hafta sürebilir.
Beşinci hastalıkta, bazı çocuklarda veya yetişkinlerde eklem ağrıları da görülebilir. Özellikle el, ayak, diz ve bilek eklemleri etkilenebilir. Eklem ağrıları, genellikle birkaç hafta içinde geçer, ancak bazen aylarca sürebilir.
Beşinci hastalık, genellikle hafif seyirli bir hastalıktır. Ancak, bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Örneğin, kansızlık, bağışıklık sistemi zayıflığı, kronik hastalıklar, gebelik gibi risk faktörleri olan kişilerde, beşinci hastalık, kırmızı kan hücrelerinin azalmasına, fetal ölüme veya doğum kusurlarına neden olabilir. Bu nedenle, bu kişilerin doktora başvurmaları ve takip edilmeleri gerekir.
Beşinci Hastalığın Tanısı Nasıl Konulur?
Beşinci hastalığın tanısı, genellikle hastanın öyküsü ve fizik muayene ile konulur. Doktor, hastanın belirtilerini, temas öyküsünü ve döküntülerin görünümünü değerlendirir. Bazı durumlarda, kan testleri ile tanı doğrulanabilir. Kan testleri, virüse karşı oluşan antikorların varlığını gösterir. Antikorlar, vücudun virüse karşı savunma mekanizmasının bir parçasıdır. Antikorların türüne göre, enfeksiyonun yeni veya eski olduğu anlaşılabilir.
Beşinci Hastalığın Tedavisi Nasıl Yapılır?
Beşinci hastalığın özel bir tedavisi yoktur. Tedavi, semptomları hafifletmeye yöneliktir. Hasta, bol sıvı almalı, dinlenmeli ve ateşini düşürmek için doktorun önerdiği ilaçları kullanmalıdır. Döküntüler için, antihistaminik veya kortizon içeren kremler faydalı olabilir. Eklem ağrıları için, ağrı kesici veya iltihap giderici ilaçlar verilebilir. Ciddi komplikasyonları olan hastalar, hastaneye yatırılarak kan transfüzyonu veya immün globulin tedavisi alabilirler.
Beşinci Hastalıktan Nasıl Korunulur?
Beşinci hastalıktan korunmanın en etkili yolu, aşı olmaktır. Parvovirüs B19’a karşı etkili bir aşı geliştirilmiştir. Aşı, 9-12 yaş arasındaki çocuklara iki doz halinde yapılır. Aşı, beşinci hastalığa yakalanma riskini azaltır ve hastalığın şiddetini hafifletir.
Beşinci hastalık bulaşıcı olduğu için, hasta kişilerle temas etmekten kaçınmak gerekir. Hasta kişiler, öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında virüsü solunum yoluyla yayabilirler. Bu nedenle, hasta kişilerin ağızlarını ve burunlarını mendille kapatmaları, ellerini sık sık yıkamaları ve ortak eşyaları paylaşmamaları önemlidir. Ayrıca, hasta kişilerin okul veya işe gitmemeleri, diğer kişileri enfekte etmemek için gereklidir.
Beşinci hastalık, çocukluk çağının sık görülen bulaşıcı hastalıklarından biridir. Genellikle hafif seyirli olan bu hastalık, bazen ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, hastalığın belirtilerini tanımak, erken tanı koymak ve tedavi etmek önemlidir. Ayrıca, hastalıktan korunmak için aşı olmak ve hijyen kurallarına uymak gerekir.
