İzmir Büyükşehir Belediyesi Mayıs Ayı Olağan Meclis Toplantısı 3. Birleşimi Başkanvekili Zafer Levent Yıldır idaresinde gerçekleştirildi. Meclis’te İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2024 Mali Yılı Kesin Hesabı ile Taşınır Mal Yönetimi Hesabı ile ESHOT Genel Müdürlüğünün 2024 Mali Yılı İdare Kesin Hesabı ile Taşınır Mal Yönetim Hesabı görüşüldü. Her iki hesap kesimi de oy çokluğuyla geçmesi bekleniyor. CHP Karşıyaka Meclis Üyesi ve Plan Bütçe Komisyonu Başkanı Candaş Yeter İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2024 Mali Yılı Kesin Hesabı’nı kalem kalem açıkladı.
GERÇEKLEŞME ORANI YÜZDE 96,94
Bütçenin gerçekleşme oranının yüzde 96, 94 olduğunu belirten Yeter, “Bütçe giderleri kesin hesaplarına baktığımızda 2024 mali yılı için ek bütçe ile beraber 51,9 milyar TL teklif edilmiş olup, mali yılın sonunda öngörülen ödeneğin 50 milyon 310 milyon TL’si harcanmıştır. 2024 yılı mali gider bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 96,94 olup giderlerin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 98’dir. Mali yılın sonunda bütçe giderleri ve borç ödemeleri için gerçekleştirilen toplam harcama tutarı 54 milyon 871 milyon TL’dir. Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderlerinin dağılımı incelendiğinde personel giderlerinin 4 milyar 135 milyon TL gerçekleştiğini ve toplam harcama içerisindeki oranının yüzde 8,22 olduğunu görmekteyiz. Personel giderleri için yüzde 30’luk yasal sınır aşılmamıştır. SGK devlet primi giderleri 366 milyon 292 bin TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,72’dir. Mal ve hizmet alım giderleri 16 milyar 832 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 33,45’tir. 2024 mali yılı içerisinde üretim kooperatiflerinden 269 milyon TL değerinde alım yapılarak kooperatiflerine sağladığımız destekler devam etmiştir. Temsil ve tanıtım giderlerine 188 milyon 424 bin TL harcama yapılmış olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,37’dir” diye konuştu.
SÜT KUZUSUNA 177 MİLYONLUK DESTEK
Yeter, “Faiz giderleri 2 milyar 356 milyon TL gerçekleşmiş olup bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 4,68’dir. Cari transferler 6 milyar 370 milyon TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 12,66’dır. İhtiyaç sahibi vatandaşlarımıza 124 milyon 346 bin TL, öğrencilerimize ise 34 milyon 134 bin TL nakit destek sağlanmıştır. Sosyal yardım ve destek amacıyla 191 milyon 591 bin TL yiyecek ve içecek süt kuzusu projesi kapsamında ise 177 milyon 898 bin TL değerinde süt dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Amatör spor kulüplerimize 161 milyon 230 bin TL nakdi destek sağlanmıştır. Ulaşım hizmetlerimizin uygun bedelle sağlanması için ESHOT Genel Müdürlüğümüze 2024 mali yılı içerisinde 4 milyar 640 milyon maddi destek sağlanmıştır. Ayrıca indirimli ve ücretsiz toplu taşıma hizmetler için 156 milyon TL transfer ödemesi gerçekleşmiştir” değerlendirmesinde bulundu.
YEŞİL ALANA 33 MİLYON AYRILDI
Yeter, “İller bankasına ortaklık payı için 888 milyon 342 bin TL ödeme gerçekleştirilmiştir. Sermaye giderleri 16 milyar 221 milyon TL gerçekleşmiştir. Bazı daire başkanlıkları nezdinde harcama kalemlerine baktığımızda fen işleri dairesi başkanlığı tarafından ulaşım yollarında asfalt kaplama, bakım ve düzenleme yapılması amacıyla 3 milyar 679 TL, Buca- Bornova arasında sanat yapıları ve bağlantı tüneli yolları için 1 milyar 256 milyon TL, yollardaki yağmur sularının uzaklaştırılması ve dere ıslahı için 204 milyon TL alt ve üst geçit yapılması için 107 milyon TL, yaya alt ve üst geçit yapılması için 29 milyon TL tutarında sermaye gideri yapılmıştır. Yapı işleri dairesi başkanlığı tarafından atık transfer istasyonlarının kurulması amacıyla 28 milyon TL, mezarlık ve gömü alanlarının kurulması amacıyla 182 milyon TL; belediye hizmet tesisleri binaları, depolarının yapımı, bakımı ve güçlendirilmesi için 176 milyon TL, modern ve yenilikçi yeşil alanlarının oluşturulması için 33 milyon TL, yapı ve alan ölçeğinde koruma, canlandırma için 60 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır” dedi.
BUCA METROSUNA 2 MİLYAR 825 BİN TL YATIRIM
Yeter, “Ulaşım dairesi başkanlığı tarafından deniz ulaşım hizmetlerinin yürütülmesi için 1 milyar 120 milyon TL, toplu ulaşım hizmetlerinin yürümesi için 805 milyon TL, yatay ve düşey trafik işaretlerinin geliştirilmesi, bakımı ve onarımı için 85 milyon TL yatırım yapılmıştır. Raylı sistemler dairesi başkanlığı tarafından Buca Metrosu için 2 milyar 825 milyon TL, Fahrettin Altay- Narlıdere Kaymakamlık Metrosu yapım faaliyeti için 1 milyar 139 milyon TL, tramvay hatları yapım faaliyetleri için 369 milyon TL, İzmir banliyö sisteminin geliştirilmesi ve ilave hatlarının yapılması için 137 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Makine ikmal bakım ve onarım dairesi başkanlığı tarafından araç ve iş makinesi alınması için 250 milyon TL, temiz enerji kullanan araç filosunun geliştirilmesi için 27 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır” şeklinde konuştu.
4 MİLYARA YAKIN BÜTÇE GİDERİ
Yeter, “Park ve Bahçeler Dairesi başkanlığı tarafından kentsel ve kırsal açık yeşil alanlar projesi için 104 milyon TL, güney alanları bakım hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla 22 milyon TL, ağaçlandırma şube müdürlüğünün faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 34 milyon TL sermaye yapılmıştır. İklim Değişikliği ve Sıfır atık başkanlığınca kent temizliğinin yürütülmesi amacıyla 774 milyon TL, sıfır atık yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 80 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Emlak yönetimi dairesi başkanlığı tarafından kamulaştırma faaliyetleri kapsamında 269 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Büyükşehir bağlı kuruluşları ve bağlı olduğu şirketler toplam 22 milyar 700 milyon TL yatırım yapmıştır. Sermaye transferlerine bakıldığında 11 ilçe belediyesine 253 milyon TL değerinde destek sağlanmıştır. Borç verme hesabına bakıldığında ülkemizde yaşanan ekonomik krizden belediyemizin hissedarı olduğu şirketlerin asgari düzeyde etkilenmesini sağlamak amacıyla, 3 milyar 774 milyon TL bütçe gideri gerçekleştirilmiştir” ifadelerini kullandı.
KUR ARTIŞINDAN 2 MİLYARA YAKIN KAYIP
Yeter, “Büyükşehir 2024 Mali Yılı içerisinde kent içi ulaşımdan sorumlu bağlı kuruluş ESHOT ve iştiraklerine 6 milyar 513 milyon TL destek sağlanmıştır. Bütçe gelirleri kesin hesabına bakıldığında 2024 mali yılı için 45 milyar 850 milyon teklif edilmiş olup mali yılın sonunda öngörülen ödeneğin 42 milyar 328 milyon TL gerçekleştiği görülmektedir. 2024 mali yılı gelir bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 92, 32 olup; bütçe gelirlerinin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 66,40’tır. 2024 mali yılı içerisinde tahsil edilen 42 milyar 328 milyon TL geliri ekonomik sınıflandırmanın 1. Düzeyine göre incelediğimizde vergi gelirlerinin 146 milyon 600 bin TL, teşebbüs ve mülkiyet gelirlerinin 1 milyar 886 milyon TL, alınan bağış ve yardımlar ile özel gelirlerin 304 bin TL, diğer gelirlerin 40 milyar 207 milyon TL, sermaye gelirlerinin ise 87 milyon 196 bin TL gerçekleştiği görülmektedir. Finansmanın ekonomik sınıflandırması kesin hesabına bakıldığında Büyükşehir'in iç borç stok tutarı 7 milyar 657 milyon TL, dış borç stok tutarı 19 milyar 908 milyon TL olmak üzere toplam 27 milyar 565 milyon TL’dir. Belediyemiz bağlı kuruluş ve şirketlerinin toplam borç tutarı 35 milyar TL olup, borç artışının 1 milyar 755 milyon TL’si olumsuz kur farklarından kaynaklanmaktadır. Büyükşehir'in 2024 mali yılı taşınır mal yönetimi kesin hesabı incelendiğinde belediyenin toplam 5 milyar 575 milyon TL taşınır malının olduğu görülmektedir” dedi.