Amerika Birleşik Devletleri'nde teknoloji devi Apple'ı doğrudan hedef alan çarpıcı bir yargı kararı açıklandı. Federal düzeyde alınan bu kararla birlikte şirketin, App Store dışındaki ödeme sistemlerinden artık komisyon talep etmesi yasaklandı. Karar, yıllardır tartışılan uygulama içi satın alma politikalarına karşı verilen en net ve sert hukuk müdahalesi olarak kayda geçti.
Geliştiricilerin eli rahatlıyor
Mahkeme, Apple’ın üçüncü taraf ödeme sistemlerinden aldığı yüzde 27 oranındaki komisyonu hukuka aykırı buldu. Şirketin, görünürde geliştiricilere serbestlik tanısa da perde arkasında yüksek oranlı kesintilerle baskı oluşturduğu belirtildi. Bu durumun piyasa dinamiklerini bozduğu ve rekabeti engellediği gerekçesiyle Apple’ın davranışları ciddi şekilde eleştirildi.
Yeni düzenleme ile uygulama geliştiricileri, App Store’un dışında kendi ödeme altyapılarını daha özgürce sunabilecek. Apple’ın bugüne kadar geliştirdiği kapalı ekosistem anlayışına güçlü bir darbe indirilmiş oldu.
Kullanıcı yönlendirmelerine artık engel yok
Kararın en dikkat çeken unsurlarından biri de, Apple’ın alternatif ödeme sistemlerine kullanıcı yönlendirmelerini engelleyen tüm uyarı ekranlarını kaldırma zorunluluğu. Mahkeme, şirketin bu tür uyarıların arkasına saklanarak kullanıcıları alternatif yollardan caydırma çabasını "sistematik bir manipülasyon" olarak değerlendirdi.
Artık kullanıcılar, herhangi bir uyarı veya yönlendirme engeliyle karşılaşmadan App Store dışı ödeme seçeneklerine ulaşabilecek. Bu da tüketici özgürlüğü açısından devrim niteliğinde bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Apple’ın stratejisi çöktü mü?
Kararın ardından gözler, Apple’ın bundan sonraki adımlarına çevrildi. Şirketin bu kararı temyize taşıyıp taşımayacağı henüz netlik kazanmazken, dijital ticaretin temel taşlarından biri olan App Store’un gelir modeli ciddi şekilde sarsılmış durumda. Apple’ın yıllardır uyguladığı bu sistem, sadece ABD’de değil, birçok ülkede tartışmalara yol açıyordu.
Bundan sonraki süreçte Apple'ın küresel olarak da benzer kısıtlamalarla karşı karşıya kalabileceği değerlendiriliyor. Özellikle Avrupa Birliği'nin Dijital Pazarlar Yasası (DMA) kapsamında atacağı adımlar, Apple’ın bu konuda daha fazla manevra alanı bırakmayabilir.
Gözler şimdi diğer teknoloji devlerinde
Mahkemenin bu cesur kararı yalnızca Apple’ı değil, benzer stratejiler izleyen diğer büyük teknoloji şirketlerini de doğrudan etkileyebilir. Google, Amazon ve Microsoft gibi devlerin de uygulama içi komisyon sistemleri mercek altına alınmaya başlandı.
Sektör uzmanları, bu kararın küresel teknoloji regülasyonları için örnek teşkil edebileceğini ve dijital pazarlarda daha dengeli bir yapının ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
