Türkiye'de milyonlarca öğrencinin ve adayın geleceğini şekillendiren sınav takviminde, bu hafta sonu tek bir önemli randevu bulunuyor. Gözler, akademik kariyer hedefleyen binlerce adayın katılımıyla gerçekleştirilecek olan Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı'nın (ALES) 2025 yılındaki ikinci oturumu olan ALES/2'ye çevrildi. ÖSYM tarafından yapılan resmi duyuruya göre, sınav, 6 Temmuz 2025 Pazar günü, ülke genelindeki sınav merkezlerinde eş zamanlı olarak yapılacak. Başvuru sürecini 13-21 Mayıs tarihleri arasında tamamlayan ve geç başvuru hakkını 29 Mayıs'ta kullanan adaylar için, aylardır süren hazırlık ve emeğin karşılığını alma zamanı geldi. Bu hafta sonu, birçok akademisyen adayının gelecekteki kariyer yolculuğunun ilk ve en önemli basamağını oluşturacak.
Akademik dünyanın kapılarını aralayan sınav
ALES, sadece bir sınav olmanın çok ötesinde, Türkiye'de akademik kariyer yapmanın ve lisansüstü eğitim almanın "olmazsa olmaz" koşullarından birini oluşturuyor. Üniversitelerin yüksek lisans (master) ve doktora programlarına öğrenci kabulünde, adayların diploma notlarının yanı sıra, ALES puanları da en temel değerlendirme kriterlerinden biri olarak kabul ediliyor. Özellikle popüler ve rekabetin yüksek olduğu bölümlerde, yüksek bir ALES puanı, adayı binlerce rakibinin önüne geçiren en önemli faktör haline geliyor.
Bunun yanı sıra, ALES, üniversitelerde araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, okutman veya uzman gibi akademik kadrolara yapılacak atamalarda da zorunlu bir şart olarak adayların karşısına çıkıyor. Yurt dışındaki bazı eğitim kurumları da, Türkiye'den gelen öğrencilerin başvurularında ALES puanını bir referans olarak talep edebiliyor. Kısacası, ALES, lisans eğitimini tamamladıktan sonra, kendini akademik alanda geliştirmek, uzmanlaşmak ve bir bilim insanı olarak kariyerine devam etmek isteyen herkesin geçmek zorunda olduğu kritik bir eşik niteliği taşıyor. Bu nedenle, 6 Temmuz'da yapılacak olan sınav, binlerce gencin akademik hayallerine ulaşması için bir "anahtar" görevi görecek.
Sınav günü için kritik uyarılar: Saat 10.00 kuralına dikkat!
ÖSYM, her sınavda olduğu gibi, ALES/2 için de adaylara yönelik hayati önem taşıyan kuralları ve uyarıları bir kez daha hatırlattı. Sorunsuz bir sınav deneyimi için, adayların bu kurallara harfiyen uyması büyük önem taşıyor.
Sınav, 6 Temmuz Pazar sabahı, saat 10:15'te başlayacak. Ancak, adaylar için en kritik saat, 10:00. ÖSYM'nin "saat 10.00 kuralı" olarak bilinen ve taviz verilmeyen uygulamasına göre, saat 10.00'dan sonra gelen adaylar, gerekçeleri ne olursa olsun, kesinlikle sınav binalarına alınmayacak. Bu nedenle, adayların, sınav yerlerine en geç bir saat önce ulaşarak, kimlik ve güvenlik kontrollerinden geçip, sınav salonlarındaki yerlerini almaları tavsiye ediliyor. Sınav günü yaşanabilecek olası trafik yoğunluğu, toplu taşıma aksaklıkları gibi durumlar göz önünde bulundurularak, evden erken çıkmak, stresi azaltmak ve son dakika mağduriyetlerini önlemek adına en doğru strateji olacaktır. Adayların, sınav salonuna alınırken yanlarında sadece sınav giriş belgesi ve geçerli bir kimlik belgesi (T.C. Kimlik Kartı, pasaport vb.) bulundurmalarına izin verilecek.
Sınav giriş belgenizi aldınız mı? Sınav yerleri nasıl öğrenilir?
ALES/2'ye girecek olan adaylar için heyecanlı bekleyiş, 26 Haziran 2025 tarihinde sınav giriş belgelerinin erişime açılmasıyla birlikte yeni bir boyuta ulaştı. ÖSYM, adayların sınava nerede gireceklerini gösteren belgeleri, resmi internet sitesi üzerinden yayınladı. Adaylar, sınava girecekleri binayı, salonu ve sıra numarasını öğrenmek için şu adımları izlemelidir:
-
ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi'ne (AİS) giriş yapmaları gerekmektedir.
-
Bunun için,
ais.osym.gov.trinternet adresini ziyaret etmeleri ve T.C. Kimlik Numaraları ile kişisel aday şifrelerini kullanarak sisteme giriş yapmaları yeterlidir. -
Sisteme giriş yaptıktan sonra, "Başvurularım/Tercihlerim" sekmesi altından ilgili sınav seçeneğine tıklayarak, "Sınav Giriş Belgesi"ne ulaşabilirler.
Adayların, bu belgenin renkli veya siyah-beyaz bir çıktısını alarak, sınav günü yanlarında bulundurmaları zorunludur. Belge üzerinde adayın fotoğrafının net bir şekilde görünür olması ve belgenin ön ve arka yüzünde herhangi bir yazı, resim veya işaret bulunmaması gerekmektedir.
ALES'in şifreleri: Sınavın yapısı ve içerdiği testler
ALES, adayların sayısal ve sözel yeteneklerini, yani analitik düşünme, problem çözme ve okuduğunu anlama becerilerini ölçmeyi amaçlayan bir yetenek sınavıdır. Sınav, iki temel bölümden oluşur:
-
Sayısal Test: Bu bölümde, adayların temel matematiksel becerileri, mantıksal ve sayısal akıl yürütme yetenekleri ölçülür. Geometri, temel cebir, problem çözme ve mantık soruları bu bölümün temelini oluşturur.
-
Sözel Test: Bu bölümde ise, adayların sözcük bilgisi, okuduğunu anlama, cümle tamamlama, paragraf analizi ve sözel mantık yürütme becerileri değerlendirilir.
Adayların, bu iki testten aldıkları ham puanlar, belirli katsayılarla çarpılarak, başvuru yapacakları lisansüstü programın türüne göre üç farklı puan türü (Sayısal, Sözel ve Eşit Ağırlık) hesaplanır. Örneğin, mühendislik veya fen bilimleri alanında bir programa başvuracak adayın Sayısal puanı daha önemliyken, sosyal bilimler veya edebiyat alanında bir programa başvuracak adayın Sözel puanı daha ön plana çıkar.
Kimler bu maratona katılabiliyor? ALES'e giriş koşulları
Akademik dünyanın kapısını aralayan bu önemli sınava girebilmek için belirli koşulları taşımak gerekiyor. ÖSYM tarafından belirlenen başvuru koşullarına göre, ALES'e şu kişiler başvurabiliyor:
-
Herhangi bir lisans programından mezun olmuş olanlar.
-
Lisans programlarının son sınıfında veya mezuniyet aşamasında olan öğrenciler.
-
Yurt dışında lisans eğitimi almış ve diploması için Yükseköğretim Kurulu'ndan (YÖK) denklik belgesi almış olanlar.
Bu koşulları sağlayan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı veya yabancı uyruklu kişi, akademik kariyer ve lisansüstü eğitim hedefleri doğrultusunda ALES'e girebilir. Sınav sonuçları, açıklandığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerli olmaktadır. Bu da adaylara, aldıkları iyi bir puanı, birkaç yıl boyunca farklı programlara başvururken kullanma esnekliği sağlamaktadır.
