90'lı yılların çocukları için Tatilya, sadece bir eğlence merkezi değil, adeta bir hayal dünyasıydı. 1996 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından açılan ve Avrupa'nın en büyük kapalı eğlence merkezi unvanını taşıyan bu dev tesis, İstanbul'un Beylikdüzü ilçesinde 30 bin metrekarelik bir alana kurulmuştu. İki futbol sahası büyüklüğündeki kapalı alanı ile çocukların gözünde sınırsız bir oyun cennetini temsil eden Tatilya, yıllarca ailelerin ve çocukların vazgeçilmez buluşma noktası oldu.
Ekonomik krizin gölgesinde kapanan bir düş
Tatilya, Bayındır Holding tarafından kurulmuş ve ilk yıllarında büyük ilgi görmüştü. Ancak 2001 ekonomik krizi, birçok işletme gibi Tatilya'yı da derinden etkiledi. Krizle birlikte mali darboğaza giren Bayındır Holding, Tatilya'yı İş Bankası'na devretmek zorunda kaldı. Ekonomik sorunlar ve ziyaretçi sayısındaki dramatik düşüş, eğlence merkezinin sonunu hazırladı. 700 bin olan yıllık ziyaretçi sayısı, krizin etkisiyle 290 bine kadar geriledi. Tatilya, tüm çabalara rağmen toparlanamadı ve 3 Nisan 2006 tarihinde kapılarını sonsuza dek kapattı.
Tatilya'dan geriye kalan anılar
Kapanmasının ardından Tatilya'daki oyuncaklar, Kuzey Iraklı iş insanı Malaşin Barzani tarafından 1.1 milyon dolara satın alındı. Bir zamanlar binlerce çocuğun kahkahalarına ev sahipliği yapan oyun parkurları ve ekipmanlar, Irak'ın Erbil kentinde yeniden kurulmak üzere ülkeden çıkarıldı. Tatilya'nın bulunduğu arsaya ise 2012 yılında Marmara Park AVM inşa edildi. Bu alışveriş merkezi, yap-işlet-devret modeliyle CURA/GGP tarafından 72 yıllığına kiralandı. Bugün Marmara Park'ın yerinde eskiden ne vardı diye soranlara verilebilecek en nostaljik cevap: "Hayal dünyasının kapısı, Tatilya vardı."
Alabora: Hem korkunun hem de heyecanın adı
Tatilya'nın en ikonik oyuncaklarından biri şüphesiz Alabora'ydı. Tam tur dönen bu dev salıncak, çocuklar ve gençler arasında adrenalin ve cesaret simgesi haline gelmişti. Alabora, bir yandan büyük korku yaratırken diğer yandan da binmeyi başaranlar için bir gurur kaynağıydı. Zamanla "Tatilya Alabora kazası" veya "Tatilya Alabora ölüm" gibi şehir efsaneleri yayılmaya başladı. Ancak resmi kayıtlara göre, Alabora'da herhangi bir ölümcül kaza yaşanmadı. Tatilya sınırları içinde kayıtlara geçen tek ölüm olayı, eğlence merkezinin dışındaki bir otobüs durağında meydana gelen patlama sonucu gerçekleşti.
Tatilya'nın fiyat politikası
Tatilya giriş ücreti, bugünün standartlarıyla kıyaslandığında oldukça makul sayılabilirdi. İlk yıllarda doğum günü olan çocuklara giriş ücretsizdi, daha sonra bu uygulama yüzde 50 indirimle devam etti. O dönem için giriş ücretleri, oyuncaklara göre değişmekle birlikte 5 TL ile 15 TL arasında değişiyordu. Aile boyu eğlenceyi hedefleyen Tatilya, özellikle hafta sonları ve okul tatillerinde büyük ilgi görüyordu.
Türkiye'de eğlence anlayışının değişimi
Tatilya kapandıktan sonra Türkiye'deki eğlence anlayışı da değişime uğradı. 2013 yılında İstanbul Eyüpsultan'da açılan Vialand (şimdiki adıyla Wonderland Eurasia), Tatilya'nın bıraktığı boşluğu doldurma hedefiyle yola çıktı. Ancak Vialand, açık hava temalı bir eğlence parkı olarak konumlandı ve konsept olarak Tatilya'dan farklıydı. Tatilya, kapalı alanda faaliyet gösteren, dört mevsim ziyaret edilebilen bir eğlence evreniydi. Bir dönem kapandı, yeni bir dönem başladı, ama 90'lar çocuklarının kalbinde Tatilya'nın yeri bambaşka kaldı.
Bir nesil üzerindeki derin etkisi
Tatilya, bugün 30'lu ve 40'lı yaşlarında olan bir nesil için çocukluklarının en değerli anılarından birini temsil ediyor. Sosyal medyada Tatilya etiketiyle paylaşılan fotoğraflar ve anılar, bu eğlence merkezinin kültürel etkisinin ne kadar derin olduğunu gösteriyor. Özellikle 90'lar nostaljisi yaşayan pek çok kişi için Tatilya, o dönemin diğer popüler unsurlarıyla birlikte (Cartoon Network, Tamagotchi, Game Boy vb.) hâlâ güçlü duygusal bağlar uyandırıyor.
Günümüz eğlence anlayışıyla karşılaştırma
Günümüzde çocukların eğlence anlayışı dijitalleşen dünyayla birlikte büyük ölçüde değişti. Tabletler, akıllı telefonlar ve video oyunlarıyla büyüyen yeni nesil, Tatilya gibi fiziksel eğlence merkezlerinin sunduğu deneyimi belki de hiç yaşamayacak. Bugün AVM'lerde küçük alanlar içinde hizmet veren eğlence merkezleri, Tatilya'nın muazzam büyüklüğü ve çeşitliliği karşısında sönük kalıyor. Bir dönemin kapanması, yalnızca bir eğlence merkezinin yok olması değil, belki de çocukluğun ve eğlencenin tanımının değişmesiydi.
