Sivas’ın yüksek rakımlı bölgelerinde doğada kendiliğinden yetişen üvez ağaçları, yalnızca iki yılda bir ürün veriyor. Ağustos ve eylül aylarında toplanan meyveler, olgunlaştıktan sonra karanlık bir ortamda çürümeye bırakılıyor. Ancak bu “çürüme”, meyvenin bozulduğu anlamına gelmiyor; aksine, tüketilebilir kıvama gelmesini sağlıyor. Bu özel yöntemle yumuşayan üvez, kış aylarında tezgâhlarda yerini alıyor.
Doğal yapısı ve nadirliği nedeniyle kilosu 300 liradan satılan üvez, vatandaşlar tarafından “şifa meyvesi” olarak görülüyor. Özellikle bağırsak sorunları, kalp rahatsızlıkları ve soğuk algınlığına iyi geldiği düşünülen meyve, bu yıl da Sivas pazarlarında büyük ilgi gördü.
“Bir sene bereketli, bir sene kıt”
Sivas’ta yıllardır üvez satışı yapan Ahmet Şarkışla, bu yıl ürünün az olması nedeniyle fiyatların ikiye katlandığını söyledi. Şarkışla, “Üvez iki yılda bir yetişir. Bir sene bereketli olur, diğer sene az çıkar. Bu yıl geçen seneye göre çok az toplandı. Geçen yıl kilosu 150 liraydı, bu sene 300 liraya kadar çıktı” dedi.
Üvezin tüketim şekline de değinen Şarkışla, “Vatandaş aldıktan sonra meyveyi karanlık bir odaya koyar. Yaklaşık 30 gün boyunca azar azar tüketilir. Biz vezi, yani üvezi, kış meyvesi olarak biliriz. Özellikle yetişkinler çok sever. Soğuk algınlığına, bağışıklığa ve sindirime iyi gelir” ifadelerini kullandı.
Kış aylarının şifa kaynağı
Sivas ve Tokat’ın yüksek kesimlerinde doğal olarak yetişen üvezin, diğer meyvelere göre daha uzun bir olgunlaşma süreci bulunuyor. Yetiştiği yerler genellikle soğuk ve dağlık bölgeler olduğu için her köyde bulunmuyor.
Üvezin faydalarını anlatan Şarkışla, “Bu meyve soğuk algınlığına, yüksek tansiyona, böbrek ve kalp rahatsızlıklarına iyi gelir. Sadece Sivas’tan değil, çevre illerden de gelip alan çok. Tadına bakan bir daha vazgeçemiyor. Tezgâhımıza gelen vatandaşlar merak edip deniyor, ertesi gün geri dönüp alıyorlar” diye konuştu.
