Katolik Kilisesi, Papa Francesco’nun aramızdan ayrılışının ardından ikinci kez konklav düzenliyor. Toplam 1,4 milyar inananın kaderini etkileyecek oylama, 7 Mayıs Çarşamba günü Vatikan saatiyle 16.30’da başladı. Dünyanın dört bir yanından gelen kardinaller, Sistine Şapeli’ndeki kapıları kilitleyerek tam bir gizlilik içinde fikirlerini dile getirecek.
Seçim sürecinin detayları
Yeni Papalık seçimi, Latince “cum clave” yani “anahtarla kilitlenmiş” anlamına gelen konklav geleneğiyle yürütülüyor. Oturumların başladığı gün bir, sonraki günlerde ise günde iki kez oylama yapılabiliyor. Seçilen adayın oyların üçte ikisini alması gerekiyor. Bu kriter gerçekleşince bacadan yükselen beyaz duman, tüm Katolik dünyasına müjde verecek.
Kilise liderleri gizlilik yemini etti
Tören başlamadan önce tüm kardinaller, Santa Marta Konuk Evi’ndeki yeminde dış dünya ile ilişkilerini keseceğine dair söz verdi. Cep telefonları, akıllı saatler ve iletişim cihazları toplandı. Televizyon, radyo ve internet erişimleri kapatıldı. Bu katı kurallar, sürecin tamamen içe dönük ve tarafsız yürütülmesini hedefliyor.
Sistine Şapeli’nde konklav
500 yıllık fresklerle bezeli Sistine Şapeli, seçimin yapıldığı kutsal alan olarak hizmet veriyor. Kubbenin altındaki uzun masalarda oturan kardinaller, gün ışığı aydınlığında oylarını kağıda yazıp sandığa atıyor. Her oylama sonrası pusulalar yakılarak çıkan duman rengi izleyicilere seçimin seyrini gösteriyor.
Oy kullanma usulleri ve duman töreni
Konklavda oy kullanma işlemi tamamen gizli gerçekleşiyor. Her kardinaller grubunun ayrı sandığı var. Pusulalar toplandıktan sonra bacada yakılarak duman çıkarılıyor. Siyah duman, yeterli oy çoğunluğunun oluşmadığını, beyaz duman ise yeni Papa’nın seçildiğini haber veriyor. Dumanın rengi, Rönesans’tan beri değişmeyen bir ritüel olarak Katolik geleneğinin simgesi haline geldi.
Aday listesinde öne çıkan isimler
Bu tarihi süreçte en fazla adı anılanlar arasında Vatikan’ın siyaset şefi Pietro Parolin, Macaristan Başpiskoposu Peter Erdo, ABD’li muhafazakâr Raymond Leo Burke ve Filipinli reformist Luis Antonio Tagle yer alıyor. Ayrıca Maltalı Mario Grech, Ganalı Peter Turkson ve İtalyan Kardinal Matteo Maria Zuppi gibi dışişleri ve sosyal adalet odaklı isimler de güçlü tercih olarak görülüyor.
Geçmiş seçimlerden alınan dersler
Katolik tarihinde en uzun süreli konklav, 1268–1271 yılları arasında 33 aylık bir süreci kapsadı. Bu deneyim, kilisenin iç çekişmelerini ve siyasi baskıları gözler önüne serdi. Modern çağda ise 2005 ve 2013 seçimleri, kardinallerin birkaç gün içinde uzlaşıya varabileceğini gösterdi. Günümüzde iletişim engeli ve protesto toplantıları konklavın hızlı tamamlanmasını tetikliyor.
133 seçmen, 267’nci Papa
80 yaş altı 133 kardinal, Katolik Kilisesi’nin 267’nci liderini belirlemek için oy hakkına sahip. Sürpriz çıkışları önlemek adına genç kardinallerin artan sayısı, dinamik tercihlerin gündeme gelmesini sağlayabilir. Vatikan’ın resmi listesine göre oy kullanacak tüm isimler, geçmiş deneyimleri ve coğrafi temsil dengeleri göz önünde bulundurularak özenle seçildi.
Uluslararası ilgi odağı
Papa seçimi, sadece dini bir merasim değil aynı zamanda küresel siyasetin de dikkatle izlediği bir olay. Birleşmiş Milletler, AB ve ABD yönetimleri, Katolik dünyasının yeni liderinin uluslararası arenada barış, insan hakları ve diplomasi konularında ne tür bir tutum takınacağını bekliyor. Özellikle Filistin-İsrail çatışması, iklim krizi ve göç politikaları bağlamında yeni Papa’nın söylemleri merak konusu.
Vatikan’ın diplomatik hamleleri
Son dönemde Vatikan, Asya ve Afrika piskoposluklarına ağırlık vererek kıtalararası temsil çeşitliliğini artırma stratejisi izliyor. Papa seçiminde bu coğrafyalardan adayların öne çıkması, kilisenin küresel mesajını güçlendirebilir. Diplomaside denge kurma arayışında olan kilise, Orta Doğu ve Latin Amerika kökenli kardinaller arasında uzlaşma sağlayacak bir lideri tercih etmeyi hedefliyor.
Dünya çapında Katolik tepkileri
Seçim odaklı canlı yayınlar, 1,4 milyar Katolik’i Sommfresco ve Manila’dan Rio de Janeiro’ya kadar ekran başına kilitledi. Sosyal medya platformlarında Habemus Papam etiketi altında binlerce paylaşım yapıldı. İnanç toplulukları, dualarını ve beklentilerini Vatikan’a göndermek için kiliselerde nöbet tutuyor.
İlk işaret: beyaz duman sabırsızlığı
Konklavın her anı merakla takip ediliyor. Vatikan’dan yükselen ilk dumanın beyaza dönmesi, tüm dünyada coşku dalgası yaratacak. Yeni Papa, bu sihirli anda St. Peter Meydanı’nda tarihî “Habemus Papam” ilanı ile resmiyet kazanacak ve kısa bir selam konuşması yapacak. Ardından kırlangıç gibi gönderilen beyaz güvercinler, barış mesajı olarak gökyüzüne bırakılacak.
