ABD’de Stanford Üniversitesi tarafından yürütülen çığır açıcı bir araştırma, yalnızca konuşma girişimlerini değil, aynı zamanda zihinde sessizce kurulan cümleleri de çözebilen bir beyin-bilgisayar arayüzü geliştirdi. Bu teknoloji, felçli kişilerin yalnızca düşünerek iletişim kurabilmesine olanak tanıyabilir. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre sistem, iç sesi yüzde 74 doğruluk oranıyla deşifre edebiliyor.
İç ses güvenlik parolasıyla kontrol ediliyor
Bilim insanları, bu sistemin istenmeyen şekilde düşünceleri okumasını engellemek için parola kontrollü bir güvenlik mekanizması geliştirdi. Kullanıcı, yalnızca belirlenmiş bir ifadeyi düşündüğünde sistem aktif hale geliyor. Deneylerde kullanılan “Chitty chitty bang bang” ifadesi, yüzde 98’in üzerinde doğrulukla tanındı. Bu özellik, kişisel güvenliği sağlamanın yanı sıra, teknolojinin kontrollü kullanımına da imkan tanıyor.
Katılımcıların beyinlerine mikroelektrotlar yerleştirildi
Çalışmada, ALS ve beyin sapı felci nedeniyle konuşma yetisini kaybetmiş dört gönüllü yer aldı. Katılımcıların motor korteks bölgelerine mikroelektrotlar yerleştirildi. Katılımcılar, bazı kelimeleri ya yüksek sesle söylemeye çalıştı ya da yalnızca düşündü. Araştırma ekibi, bu süreçte ortaya çıkan sinyalleri yapay zeka algoritmalarıyla çözdü. Böylece düşünce ile konuşma arasındaki sinirsel bağlantılar ilk kez bu kadar ayrıntılı biçimde gözlemlenmiş oldu.
Bilim insanlarının açıklamaları dikkat çekti
Araştırma ekibinden Erin Kunz, çalışmaları hakkında yaptığı değerlendirmede, “Konuşmayı düşündüğünüzde beynin nasıl göründüğünü ilk kez anlamış olduk” ifadelerini kullandı. Ekibin bir diğer üyesi Frank Willett ise bu teknolojinin gelecekte felçli bireyler için “konuşmaya en yakın doğal iletişim imkanı” sunabileceğini belirtti.
Felçli bireyler için iletişimde devrim
Uzmanlara göre bu gelişme, iletişim engelleri nedeniyle toplumdan izole yaşayan milyonlarca kişi için bir dönüm noktası olabilir. Beyin-bilgisayar arayüzü teknolojisinin, konuşma kasları işlevini kaybetmiş bireylerin sosyal hayata yeniden katılabilmesini sağlayacağı öngörülüyor. Aynı zamanda bu sistemin geliştirilmesi, tıp alanında rehabilitasyon süreçleri için de yeni kapılar açabilir.
