Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın (UNEP) yayımladığı Emisyon Açığı 2023 raporu, iklim değişikliğiyle mücadelede alarm verici bir tablo ortaya koydu. Rapora göre, bu yıl küresel sıcaklık artışı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerine çıkarken, sera gazı emisyonları da rekor kırdı. UNEP, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak için emisyonların 2030 yılına kadar yüzde 55 oranında azaltılması gerektiğini vurguladı.
Sıcaklık rekorları kırıldı
UNEP’in 14’üncüsünü yayımladığı Emisyon Açığı raporu, küresel ısınmanın etkilerini ve emisyon azaltımı çabalarını değerlendirdi. Rapora göre, bu yıl ekim ayının başına kadar, 86 günde küresel sıcaklık artışı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerine çıktı. Bu, Paris Anlaşması’nda ülkelerin anlaştığı sıcaklık hedefinin aşıldığı anlamına geliyor. Eylül 2023 ise, küresel sıcaklık ortalamasının sanayi öncesi seviyenin 1,8 derece üzerine çıktığı en sıcak ay olarak kayıtlara geçti.
Emisyonlar rekor seviyede
Rapora göre, insan faaliyetlerinin neden olduğu sera gazı emisyonları, 2022’de önceki yıla göre yüzde 1,2 artarak 57,4 gigaton karbondioksit eşdeğeri seviyesine ulaştı. Bu, 1990’daki 37,9 gigaton karbondioksit eşdeğeri seviyesine göre yüzde 51,5’lik bir artış demek. Emisyonlardaki artış hızı 2000’ler itibarıyla yavaşladı ancak yeterli düzeyde azalmadı. Emisyonların büyük bölümü enerji sektöründen kaynaklandı. Emisyonlarda en yüksek pay sahibi ülkeler ise Çin, ABD ve Hindistan oldu.
Emisyon azaltımı yetersiz
Raporda, ülkelerin emisyon azaltımı taahhütlerinin küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak için yetersiz olduğu belirtildi. UNEP, emisyonların 2030 yılına kadar yüzde 55 oranında azaltılması gerektiğini, ancak mevcut taahhütlerin bunu sağlamaktan çok uzak olduğunu vurguladı. UNEP, ülkelerin emisyon azaltımı hedeflerini acilen artırmaları ve somut eylemler almaları çağrısında bulundu.
COP28 öncesi uyarı
UNEP’in raporu, bu yıl Birleşik Arap Emirlikleri’nin ev sahipliğinde 30 Kasım-12 Aralık’ta düzenlenecek BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı (COP28) öncesi, iklim değişikliğiyle mücadelede durumun ciddiyetini gösteriyor. COP28’de, ülkelerin Paris Anlaşması kapsamındaki emisyon azaltımı taahhütlerini güncellemeleri ve artırmaları bekleniyor. Ayrıca, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere iklim finansmanı sağlamaları ve teknoloji transferi yapmaları da gündemde olacak.
